«صبح من» با گردشگری: زمانی که سخن از جاهای دیدنی قم به میان میآید، دو مورد از مهمترین جاذبههای مذهبی کشور یعنی حرم حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران، اولین جاهایی هستند که در ذهن تداعی میشوند. روزانه مسافران بسیاری برای زیارت به شهر قم سفر میکنند و ما هم قصد داریم جلوه کامل این شهر را در مقابل چشمان شما به نمایش بگذاریم.
به گزارش مجله خبری صبح من، اگر تابهحال قصد سفر به قم را نداشتید یا تنها برای زیارت به قم سفر میکردید، در این مقاله، قصد داریم تا شما را با تعداد زیادی از دیدنی های قم آشنا کنیم. با ما همراه باشید تا در کنار هم، سفر هیجانانگیزی را به یکی دیگر از شهرهای پرجاذبه و کهن ایران که شامل بسیاری از جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی غنی و زیباست، آغاز کنیم.
حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س)

پس از سفر به مشهد و زیارت امام رضا، شهر قم دومین جایگاه را در میان شهرهای مذهبی ایران دارد. مهمترین مورد از جاهای دیدنی قم که مسافران بسیاری از تمام نقاط کشور و جهان برای بازدید از آن به قم میآیند، حرم حضرت فاطمه معصومه (س) است. شکلگیری حرم متعلق به قرن سوم است، شهر قم را به یکی از مهمترین مراکز جهان شیعه تبدیل کرده است. ساختمان حرم، طی این سالیان دراز، برای دفعات بسیاری دستخوش تغییراتی شده است. از زمان پادشاهان تا به اکنون، این تغییرات و ساختوسازها ادامه داشته و امروزه حرم دارای صحنها، شبستانها، کتابخانه، موزه و بسیاری موارد دیگر است. این امکانات، فضایی بسیار زیبا، سرشار از آرامش و راحت را برای بازدید و زیارت گردشگران فراهم کردهاند.
مسجد مقدس جمکران
بعد از حرم حضرت معصومه (س)، مسجد جمکران، دومین مورد از جاهای دیدنی قم در میان اماکن مذهبی مهم است. دستور ساخت این مسجد باشکوه با قدمتی هزارساله و متعلق به قرن چهارم هجری قمری، به حضرت مهدی (عج) نسبت داده میشود. این مسجد در منطقه جمکران شهر قم قرار دارد و به همین دلیل، به نام مسجد جمکران شهرت یافته است. در سفر خود به شهر قم، بازدید از مسجد زیبا و بزرگ جمکران را از دست ندهید.
بیشتر بخوانید: دریاچه گل پل مازندران؛ یکی از جاذبه های محبوب گردشگری
مسجد جامع قم

از دیگر جاذبه های گردشگری قم که در کنار ارزش مذهبی و معنوی، ارزش تاریخی هم دارد، مسجد جامع قم است. این مسجد که اسکلت اصلی آن، متعلق به قرن ششم هجری قمری است، دارای زیباییهای معماری بینظیر ایرانی است. اگر به بازدید از هنر معماری کهن ایران علاقهمندید، تماشای این مسجد تاریخی و زیبا را به شما توصیه میکنیم.
مقبرههای باغ گنبد سبز
در باغ گنبد سبز که به دروازه کاشان معروف است، مقبره تعدادی از افراد سرشناس مربوط به گذشتههای دور و دراز قرار دارد. در این باغ، سه بنای تاریخی با معماری فوقالعاده زیبا، برگرفته از گنبد سلطانیه زنجان و شامل گچبریهای دیدنی یافت میشوند. دو مورد از آنها دارای گنبدهای مخروطی چندضلعی به رنگ فیروزهای و یکی دیگر دارای گنبدی کروی است. مقبره افرادی از خاندان صفی که در قرن چهاردهم از امرای قم بودند، در این بناها قرار دارد.
مدرسه فیضیه

این مدرسه از سالهای بسیار دور تابهحال، محل تدریس بوده است و عمری بسیار دراز دارد. بنای این مدرسه که امروزه با نام مدرسه فیضیه در تمام کشور معروف است، متعلق به دوران صفویه است. مدرسه فیضیه، یکی از حوزههای علمیه شهر قم نیز محسوب میشود و میتوان آن را از مهمترین جاهای دیدنی قم به حساب آورد. این مدرسه در طول عمر دراز خود، شاهد بسیاری از اتفاقات مهم تاریخی بوده است و هنوز هم به زیبایی گذشته، همچنان استوار و فعال است.
بازار قدیم قم
بازارهای قدیمی زیادی در ایران وجود دارد. از بازار بزرگ تهران گرفته تا بازار شیراز، کرمان و… معماری زیبای آنها را نمی توان از دست داد. بازار قدیم قم هم از دیگر بازارهای سرپوشیده و بسیار قدیمی کشور است. این بازار شامل بخشهایی مانند راسته، سرا و تیمچه میشود. اگر قصد دارید در کنار خرید، از دیدن هنر معماری ایرانی سرشار از حسوحال گذشتهها لذت ببرید، در سفرتان به شهر قم به بازار قدیم قم هم سری بزنید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با جاذبه های گردشگری سقز
کوه خضر

در بالای یک کوه، مسجدی بنا شده که آن را به یکی از جاهای دیدنی قم برای سیاحت و زیارت تبدیل کرده است. کوه خضر که گفته میشود در هزاران سال پیش، محل عبادت خضر نبی بوده است، امروزه پذیرای گردشگران زیادی است. نمای زیبایی از شهر را از این منطقه میتوانید ببینید. امروزه دسترسی به این منطقه کوهستانی با تدابیر اعمالشده، برای عموم افراد بسیار آسان شده است.
کاروانسراها
شهر قم دارای تعدادی کاروانسرای تاریخی با بناهایی زیبا و کمنظیر است که در ادامه مطلب به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.
کاروانسرای دیرگچین
این کاروانسرا، جزو قدیمیترین و بزرگترین کاروانسراهای ایران است. کاروانسرای دیرگچین از نظر معماری، بسیار ارزشمند است و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، یکی از بهترین مکانها برای علاقهمندان به نجوم محسوب میشود.
کاروانسرای حوض سلطان
کاروانسرای حوض سلطان متعلق به دوران قاجار، به دلیل معماری خاص و شباهتش به خانههای قدیمی شهرهای یزد و کاشان معروف است. این کاروانسرا در نزدیکی روستای چشمه شور قرار دارد. متاسفانه امروزه به دلیل شرایط خاص این کاروانسرا، امکان بازدید از آن وجود ندارد.
کاروانسرای پاسنگان
ر مسیر قم به کاشان، کاروانسرایی متعلق به دوران صفویه در ۲۰ کیلومتری شهر قم قرار دارد. اگر در جاده از این مسیر گذر کردید، میتوانید به بازدید از این کاروانسرا و بخشهای مختلف آن مانند اتاقهای استراحت، آبانبار، انبار آذوقه و محل نگهداری حیوانات بروید.
کاروانسرای منظریه
کاروانسرای منظریه در جاده ساوه که مربوط به دوره قاجار میشود، جزو آثار ملی ایران و جاهای دیدنی قم است. این کاروانسرای بسیار زیبا، در آن دوران، جزو مهمترین کاروانسراها بوده است و اهمیت تاریخی بالایی دارد.
کاروانسرای سنگی و قلعه گلی محمدآباد
در کنار این کاروانسرای سنگی، توجه شما را به اثر تاریخی دیگر روستای محمدآباد شهر قم، یعنی قلعه گلی هم جلب میکنیم. این دو مورد که از آثار ملی و مهم تاریخی ایران به حساب میآیند نیز از دیگر جاذبه های گردشگری قم هستند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با جاذبه های گردشگری استان بوشهر
قبرستان شیخان

اگر برای زیارت به حرم مطهر میروید، سری هم به قبرستان شیخان قم بزنید. شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا یک قبرستان، باید جزو جاهای دیدنی قم باشد؟ این قبرستان از مهمترین قبرستانهای جهان اسلام است و آرامگاه بسیاری از بزرگان و علما در آن قرار دارد. دکتر قریب، یکی از بزرگانی است که در این قبرستان دفن شده است. قبرستان بسیار قدیمی شیخان، از لحاظ تاریخی و معماری کهن هم ارزش بالایی دارد و بسیار دیدنی است. این قبرستان، در واقع زیارتگاهی است که فضایی آرام دارد.
موزه آستان مقدس حضرت معصومه (س)
یکی دیگر از دیدنیترین جاذبه های گردشگری قم، موزهای شامل آثاری نفیس و ارزشمند در حرم مطهر است. این موزه سالها پیش، برای نگهداری از آثار هنری و تاریخی اهدایی و همینطور لوازم قدیمی متعلق به حرم ساخته شد. در این موزه، میتوانید آثار زیادی را در بخشهایی متفاوت مانند خاتمکاری، تابلوهای خط و تهذیب، سفالگری، شیشهگری، منبتکاری، کاشیکاری، قالیبافی، فلزکاری و قرآنهای خطی مشاهده کنید.
خانه یزدان پناه

بدون شک، خانه یزدان پناه یکی زیباترین دیدنی های قم است. این خانه تاریخی ۱۲۰ ساله، دارای اتاقهایی است که هر کدام مناسب یک فصل و یک آبوهوای متفاوت است. امروزه این خانه زیبا، با معماری سنتی و زیبای خود، به موزه صنایع دستی شهر قم و رستورانی بسیار زیبا تبدیل شده است. دیدار از این خانه تاریخی را همراه با خوردن غذایی لذیذ، در برنامه سفر خود به شهر قم قرار دهید.
خانه حاج علی خان زند
انسانها از این دنیا میروند؛ اما گاهی خانهها تا بیش از صد سال باقی میمانند. یکی از این خانهها که میتوان آن را نیز جزو زیباترین جاهای دیدنی قم دانست، خانه حاج علی خان زند است. این خانه متعلق به دوران قاجار است و به همین دلیل، معماری بسیار زیبایی دارد. اتاقهایی بسیار با کاربردهایی متفاوت، دور تا دور حیاط دلباز و حوض فیروزهای این خانه را در بر گرفتهاند. خانه حاج علی خان زند، امروزه به یکی از موزههای شهر قم تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: معرفی اماکن گردشگری در ایران؛ قلعه بابک
حمام های عمومی قم

حمام حاج عسکر خان و حمام عشقعلی، دو حمام عمومی با عمری دراز مربوط به دوره قاجار هستند. در سفرتان به شهر قم، بازدید از این دو حمام تاریخی و معماری خاص و زیبای آنها، خالی از لطف نیست. بیشتر بخش حمام عشقعلی تخریب شده است؛ اما بخش مردانه حمام عسکر خان همچنان فعال است.
محوطه باستانی قلی درویش
در میان جاهای دیدنی قم، تپه قلی درویش، یکی از اعجابانگیزترین آنها است. این تپه متعلق به سالهای پیش از میلاد مسیح، وجود شهرنشینی را در عصری موسوم به عصر آهن به اثبات میرساند. از این محوطه باستانی، آثار تاریخی ارزشمند فراوانی استخراج شده است که حاوی اطلاعات زیادی برای باستانشناسان بودهاند. بازدید از تپهای که نظر باستانشناسان فراوانی را به خود جلب کرده است، تجربهای کمنظیر خواهد بود.
میل علیآباد

در گذشته، برجهایی در مسیر کاروانها قرار داشتند که بهعنوان یک راهنما برای یافتن مسیر درست استفاده میشدند. یکی از آنها، میل یا برج علیآباد در قم است که در زمان جنگ هم از آن برای دیدهبانی استفاده میکردند. این برج جزو آثار ملی کشور و از دیدنی های قم است. این اثر تاریخی و بسیار کهن، از دوران سلجوقی بر جای مانده است.
کتابخانه آیت الله مرعشی
یکی از بزرگترین کتابخانههای اسلامی دنیا، کتابخانه آیتالله مرعشی در شهر قم است که از جاهای دیدنی قم محسوب میشود. این کتابخانه حاوی مجموعههایی بسیار ارزشمند است که نظیرشان در جایی دیگر یافت نخواهد شد. علاوه بر بخشی که در آن از این آثار نفیس نگهداری میشود، کتابخانهای مجهز برای استفاده طلاب و دانشجویان هم در این قسمت وجود دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی اماکن گردشگری در ایران؛ زیگورات چغازنبیل
خانه ملاصدرا

خانهای که محمد بن ابراهیم یحیی شیرازی معروف به ملاصدرا، از بزرگترین فیلسوفان و عرفای ایرانی به مدت ۱۵ سال در آن زندگی کرده است، در روستای زیبای کهک در قم قرار دارد. این خانه با سقف گنبدی شکلش هنوز هم بهزیبایی پابرجا است. روستایی که این خانه در آن قرار دارد هم از زیباترین و دیدنیترین روستاهای استان قم است.
غار وشنوه
در دل کوهستان اردهال، غاری چندهزارساله قرار دارد. غار وشنوه تنها غار این منطقه نیست؛ اما جالب است بدانید که آثاری از زندگی انسانهای اولیه در این غار یافت شده است. اگر هنگام بازدید از جاهای دیدنی قم، قصد بازدید از این غار شگفتانگیز را نیز دارید، باید با تجهیزات لازم و بهصورت گروهی، برای کاوش در این غار معروف حاضر شوید.
پارک ملی کویر

این پارک ملی کویری، بسیار وسیع است و تنها بخشی از آن در قم قرار دارد. پارک ملی کویر یکی از بزرگترین مناطق حفاظتشده کشور را در دل خود جای داده است. اگر اهل کویرگردی هستید، این پارک ملی در سفرتان به قم، یک گزینه عالی برای شما خواهد بود. این پارک ملی وسیع، خانه بسیاری از گونههای خاص و زیبای جانوری است و از بهترین و زیباترین کویرهای ایران محسوب میشود.
قلعه قمرود
قم از قدیمیترین شهرهای کشور است. وجود داشتن تعداد زیاد مکانهای طبیعی کهن و آثار تاریخی در این شهر، نشاندهنده این موضوع هستند. از دیگر جاهای دیدنی قم، قلعههای قمرود هستند که ساخت آنها به دوران صفوی و اشکانی برمیگردد. بخش بیشتر این قلعهها تخریب شده است؛ اما همان مقداری که از آنها باقی مانده است، جزو جاذبه های گردشگری قم به حساب میآید. اگر علاقهمندید تاریخ را پیش چشمان خود ببینید، بازدید از قلعه قمرود، یکی از گزینههای خوب برای شما خواهد بود.
بیشتر بخوانید: (تصاویر) آشنایی با جاذبه های گردشگری شهر باران های نقره ای
دریاچه حوض سلطان

دریاچه حوض سلطان، یکی از زیباترین جاهای دیدنی قم در میان کویر است. این دریاچه، یک دریاچه نمک است؛ اما آن را با دریاچه نمک قم اشتباه نگیرید! تغییر رنگ دریاچه به رنگ قرمز و چندضلعیهای زیبای نمکی نقشبسته بر ساحل، آن را بسیار دیدنی میکنند. اگر علاقهمند به ثبت عکسهایی در فضاهای طبیعی زیبا هستید، حتما به بزرگترین آینه طبیعی ایران سری بزنید و لحظات زیبایی را با دوربین خود ماندگار کنید.
گنبد نمکی قم
در این بخش زیبا از استان قم، نمکها که جزو جداییناپذیری از این شهر گرمسیری هستند، سازههایی زیبا با رنگهایی خاص ایجاد میکنند. اگر قصد دارید از هنری طبیعی دیدن کنید، گنبد نمکی قم را به لیست جاذبه های گردشگری قم برای بازدید خود اضافه کنید. هوای این مکان به دلیل وجود نمک، دارای خاصیت درمانی است و عکاسی از آن هم بسیار لذتبخش خواهد بود.
پلنگ دره

پلنگدره، زمانی خانه پلنگهای ایرانی بوده و نامش را هم از آنها گرفته است. جالب است بدانید که پلنگدره یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف قم به نام دره دریواسها را در دل خود دارد. اگر در بهار به پلنگدره بروید، دشتهای سبز پلنگدره و شقایقهای سرخ دره ریواسها، خاطرهای به زیبایی یک تابلوی نقاشی را برای همیشه در ذهن شما حک خواهند کرد.
سد کبار
م شهری با تاریخی بسیار کهن و غنی است. اگر از افرادی هستید که بازدید از آثار تاریخی را دوست دارید، شهر قم یکی از بهترین گزینهها برای شما خواهد بود. از دیگر آثار تاریخی این شهر، سد ۷۰۰ ساله کبار، قدیمیترین سد قوسی جهان است. این سد در نزدیکی کاروانسرای پاسنگان قرار دارد. اگر به بازدید از این سد رفتید، میتوانید سری هم به کاروانسرای زیبای پاسنگان بزنید.
بیشتر بخوانید: تنگه باشکوه بهرام چوبین؛ دژی مستحکم و نفوذناپذیر
تنگه قاهان

در اطراف این شهر کویری، تنگهای در روستای قاهان قرار دارد که تمام تصور شما از آب و هوای قم را تغییر خواهد داد. اگر فکر میکنید در سفر به شهر قم، تنها اماکن و آثار تاریخی، کویرها و دریاچههای نمک برای بازدید وجود دارند، حتما سری به این تنگه هم بزنید. در تنگه قاهان، هوای عالی، آب روان و مناظری که در هر فصل تماشایی هستند، را شاهد خواهید بود.
باغ پرندگان
یکی دیگر از بهترین جاهای دیدنی قم، باغ پرندگان آن است. باغ پرندگان با فضایی وسیع، زیبا و تماشایی، از آن مکانهایی است که برای کسب ساعتی آرامش و تماشای زیباییهای خلقت به آن نیاز خواهید داشت. این باغ، دارای قسمتهایی متفاوت است که یکی از آنها، بخش پرندگان گرمسیری است. این پرندگان در شرایط خاصی نگهداری میشوند؛ اما امکان بازدید از آنها وجود دارد. در سفرتان به قم در باغ پرندگان آن، بسیاری از گونههای بینظیر پرندگان را از نزدیک ببینید و زمانی خوش را برای خود بسازید.
پارک آبی آب و تاب

اگر به دنبال جایی برای تفریح و خوشگذرانی میگردید، رفتن به پارک آبی آب و تاب قم را فراموش نکنید. این پارک آبی یکی از بهترین گزینهها برای داشتن زمانی شاد است. در این پارک، برای سنین مختلف، امکانات تفریحی آبی وجود دارد و با هر سنی، میتوانید خاطرهای خوش و عالی برای سفر خود رقم بزنید. اگر بعد از یک آببازی جانانه، نیاز به تجدید قوا داشتید، برای خوردن غذایی خوشمزه یا یک نوشیدنی دلچسب، نیازی نیست نگران باشید؛ در پارک آبی آب و تاب، علاوه بر تجهیزات سرگرمی و دریاچه مصنوعی، کافیشاپ و رستوران نیز وجود دارد.
خلجستان
خلجستان هم از دیگر مناطق اطراف قم با طبیعتی سبز و هوایی خنک است. این منطقه در نزدیکی روستای دلنشین دستجرد و با فاصله کمی از دره زیبای قاهان قرار دارد. خلجستان، یکی از بهترین جاها برای خوشگذرانی در طبیعت است. در کنار تفریح در این طبیعت چشمنواز، میتوانید از درخت ۱۵۰۰ ساله روستای دستجرد هم دیدن کنید.
بیشتر بخوانید: (تصاویر) عجایب دیدنی ایران؛ چشمه پلکانی سنگرود
منطقه کهک

از بکرترین جاذبه های گردشگری قم، میتوان به منطقه کهک اشاره کرد. این منطقه، دارای هوایی معتدل است و دیدنیهای فوقالعادهای را در دل خود دارد. در سفرتان به کهک، حتما از غار آهکی و طبیعت خارقالعاده منطقه شکار ممنوع کهک هم دیدن کنید. کهک مکان بسیار خوبی برای گردش و تفریح در کنار بازدید از آثاری ارزشمند است.
روستای وشنوه
این روستا هوایی بسیار متفاوت با شهر گرمسیری قم دارد. پاییز لباسی صدرنگ را بر تن این روستا میکند؛ پس اگر برای سرما آماده باشید، میتوانید از زیبایی این روستا در پاییز بهره ببرید. روستای وشنوه دارای غارهایی بسیار قدیمی است که گفته میشود در گذشتههای بسیار دور، انسانهایی در غار اصلی آن زندگی میکردند.
روستای فردو

نام این روستا از کلمه فردوس گرفته شده است و گشت و گذار در آن واقعا شما را به تکهای از بهشت روی زمین میبرد. رودی از میان این روستا عبور میکند و زمستانهای روستا بسیار سرد است. اگر قصد سفر به این روستا و چشیدن طعم میوههای آن را دارید، در فصل تابستان که این مکان هوایی خنک دارد، میتوانید از آن بازدید کنید و خاطره دلچسبی را برای خود بسازید.
بیشتر بخوانید: (تصاویر) با دیدنیهای شیراز آشنا شوید
سخن پایانی
شهر قم، از آن دسته شهرهایی است که کمتر از جاذبههای آن سخن گفته شده است. اگر قصد سفر به این شهر را دارید، باید بگوییم تعداد جاهای دیدنی قم بهاندازهای است که شاید نیاز باشد چندین روز برای بازدید از آنها زمان بگذارید! در سفرتان به این شهر زیارتی، در کنار زیارت حرم مطهر حضرت معصومه (س) و تعداد بسیار زیادی امامزاده با شکلها و زیباییهای متفاوت، آنقدر جاذبههای دیگر برای دیدن و گشتوگذار وجود دارند که نگران اتلاف وقت خود نخواهید شد.