انسانها ممکن است باهوشترین موجودات روی زمین باشند، اما برخی از حیوانات نیز در کره خاکی از هوش واستعداد ویژهای برخوردار هستند. تحقیقات ثابت میکند که حیواناتی پستانداران نخستین و پرندگان قادر به استفاده از ابزار هستند و تعداد زیادی از آنها تواناییهای شناختی پیشرفتهای مانند درک زبان و مهارتهای ریاضی دارند. حتی حشرات کوچک هم میتوانند با همکاری یکدیگر مشکلات به ظاهر پیچیده را حل کنند.
به گزارش «صبح من»؛ چیزی در مورد IQ شنیده اید؟ در مورد EQ چطور؟ EQ معیاری است که برای توصیف هوش حیوان از طریق مقایسه مغز آن با موجودی به همان اندازه استفاده میشود. انسانها دارای EQ حدود ۷.۵ هستند، در حالی که برخی حیوانات دارای EQ ۰.۲ هستند. میانگین EQ برای پستانداران ۱.۱ است.
در این گزارش درباره ۱۰ مورد از باهوشترین حیوانات جهان مطالبی را بیان کردیم. تا پایان این مطلب خواندنی با ما همراه باشید:
کلاغها
کلاغها پرندگان بسیار باهوشی هستند که به پرندگان چند وظیفهای معروف هستند. محققان کانادایی و اسکاتلندی نشان دادهاند که کلاغها برای درک محیط اطراف خود از منطق استفاده میکنند به گونهای که حتی ممکن است از توانایی آنها از میمونهای بزرگ نیز فراتر رود.
دلفینها
هوش و ذکاوت دلفینها به خوبی در مطالعات و تحقیقات نشان شده است. دلفینها میتوانند خود را در آینه بشناسند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. مغز بزرگ آنها، آگاهی و احساسات را آنالیز میکند و حتی از نظر ساختاری پیچیدهتر از مغز انسان است. به گفته محققان، دلفینها نسبت به اندازه بدنشان از هر حیوان دیگری مغز بزرگتری دارند. ضریب هوشی دلفینها نیز بالاترین میزان را دارد با ۵.۳.۵.
موشها
علیرغم اینکه موشها به عنوان یک آفت جهانی مشهور هستند، اما هوش فوق العادهای دارند. موشهای خانگی را میتوان درست مانند سگها آموزش داد. آنها میتوانند یاد بگیرند که چگونه غذا بخورند یا غلت بزنند. توانایی آنها در حل مشکلات نیز در مطالعات علمی متعددی اثبات شده است، مانند مطالعاتی که در آن موشها با پاداش غذا راه خود را از طریق پیچ و خمها پیدا کردند. با این حال، برخی از موشهای صحرایی در حل پیچ و خمها بهتر از سایرین عمل میکنند.
خوکها ممکن است باهوشترین حیوانات اهلی در جهان باشند، حتی باهوشتر از سگ خانگی. محققان دریافتهاند که خوکهای اهلی برای یافتن غذای خود سعی میکنند دیگر خوکها را فریب دهند تا بتوانند غذای بیشتری را داشته باشند. سرعت یادگیری در خوکها بسیار بالاست تا انجا که میتوانند ترفندهای نمایشی یک سیرک را به خوبی یاد بگیرند. خوکهای بزرگسال دارای EQ ۰.۳۸ هستند، اما مطالعات نشان میدهد که نسبت اندازه مغز به بدن در خوکها به دلیل لزوم بهبود وزن بدن تغییر کرده است.
بونوبوها
بونوبو از عموزادگان شامپانزهها یکی دیگر از حیوانات باهوش معروف است. هوش آنها آن در مطالعات مختلف بین ۱.۸۰ تا ۲.۳۶ تخمین زده شده است. مانند دیگر میمونهای بزرگ، این پستانداران میتوانند نحوه استفاده از زبان اشاره و نمادها را بیاموزند. محققان به بونوبویی به نام کانزی یاد دادند که چگونه واژگان را روی صفحه کلید پیدا کند و بنویسد. او با تماشای ویدیوهایی از کوکو گوریل برخی از زبان اشاره اولیه را آموخت و یاد گرفت غذای خود را بپزد. بونوبو که به شدت در خطر انقراض است، فقط در مرکز آفریقا دیده میشود.
اردکها
جوجه اردکها را همیشه دنباله رو اردک مادر دیده ایم. اما آیا این موضوع ارتباطی به تواناییهای شناختی آنها دارد؟ برای یافتن این موضوع، دانشمندان دانشگاه آکسفورد بررسی کردند که چگونه جوجه اردکها توانستند بین موجودات همسان و غیرهمسان تمایز قائل شوند.
آنها جوجه اردکها را در یک محفظه قرار دادند و دو جفت شی متفاوت را که به یک رشته نخ آویزان بود مقابل آنها قرار دادند، یک جفت شکلهای مشابه (مانند دو کره) و یک جفت شکلهای غیر مشابه مانند یک استوانه و یک مکعب. آنها ابتدا بدون اینکه تمایل آنها بین این مجموعه اجسام سنجیده شود، از این اجسام متحرک نقشپذیری کردند.
در آزمایشات بعدی، این جوجهها اجازه یافتند جفتهای دارای شکل یا نقش خاصی را دنبال کنند که تا پیش از آن ندیده بودند. برای مثال، اگر آنها ابتدا یک جفت جسم کروی را دیده بودند، در این آزمایشات باید بین یک جفت هرم (مشابه) یا جفت اجسام مکعب و مکعب مستطیل (متفاوت) انتخاب میکردند.
اگر این پرندگان ارتباط بین اعضای جفت متحرک اولیه را یاد گرفته بودند، باید جفتی را دنبال میکردند که رابطه مشابه (شبیه یا متفاوت) را با آنها داشتند، حتی اگر قبلا این اجسام را ندیده بودند. جوجه اردکها در این آزمایش، جفت هرمها را دنبال کردند که رابطه مشابهی با دو جسم اول کروی داشتند. دقت این موجودات بسیار بالا بود و توانستند مفهوم مساوی و متفاوت را زود یاد بگیرند. محققان توضیح دادند که این تمایل فقط در پستانداران، کلاغها و طوطیها دیده شده است که نشان میدهد اردکها ممکن است باهوشتر از آن چیزی باشند که در ابتدا تصور میشد.
فیلها
فیلها از ابزارهایی مانند چوب برای از بین بردن کنهها و برای ضربه زدن به مگسها استفاده میکنند. آنها حافظه بسیار خوبی دارند. فیلها میتوانند اعضای گله خود را پس از سالها جدایی بشناسند و اگر خانه فعلی آنها در منطقهای خشک باشد، منابع آب قدیمی را به خاطر بسپارند.
با این حال، هوش فیلها ممکن است گاهی آنها را با همسایگان انسانی خود در تضاد قرار دهد. همانطور که موسسه طبیعت اشاره میکند، برخی از کشاورزان فیلها را به زنگهای چوبی مجهز میکنند تا در صورت ورود حیوانات به باغهای موز به آنها هشدار دهند، اما فیلهای جوان زنگهای خود را با گل پر میکنند تا صدای آنها به صدا درنیاید و به آنها اجازه میدهند موزها را بخورند.
گاوها
گاوها ممکن است حیواناتی آرام به نظر بیایند که صرفاً فقط نگران غذا هستند، اما همانطور که مشخص است، آنها دارای یک زندگی عاطفی غنی و پیچیده هستند. گاوها ترس و اضطراب را تجربه میکنند و حافظه خوبی دارند. گاوها حتی حلقههای اجتماعی خود را گسترش میدهند، با گاوهایی دوست میشوند که با آنها خوب رفتار میکنند و از گاوهایی که چنین نمیکنند دوری میکنند.
یک مطالعه علمی نشان داد که هنگامی که گاوها برای پیشرفت در یک کار پاداش دریافت میکنند، هیجانزدهتر از زمانی هستند که به آنها غذا داده میشود، و این نشان میدهد که گاوها از پیشرفت یادگیری خود آگاه هستند.
زنبورها
زنبورها چیزی را به نمایش میگذارند که کارشناسان آن را هوش کلاسیک دسته جمعی مینامند. ممکن است یک زنبور منفرد به معنای کلاسیک باهوش نباشد، اما کندوی زنبورعسل میتواند باهوش باشد. اگر گروهی نیاز به یافتن یک لانه جدید داشته باشد، آنها با هم کار میکنند تا اطلاعات را جمع آوری کنند و یافتههای خود را به اشتراک بگذارند، و در نهایت در مورد اینکه کدام مکان به عنوان خانه جدید آنها بهتر است رای گیری میکنند.
وقتی زنبورها با هم مخالفت میکنند چه اتفاقی میافتد؟ به نظر میرسد که آنها بر اساس سیستم دموکراتیک برای کندو تصمیم گیری میکنند.
سنجابها
طبق مطالعهای در دانشگاه اکستر، سرعت یادگیری در سنجابها زیاد است. آنها از همسالان خود پیروی میکنند، مخصوصاً زمانی که پای دزدیدن غذا در میان باشد. مطالعات نشان داده است که سنجابهای درختی دارای EQ بالاتری نسبت به سنجابهای زمینی هستند و سنجابهای خاکستری باهوشتر از سنجابهای قرمز هستند.
حیوانات باهوش چه ویژگیهایی دارند؟
راههای زیادی وجود دارد که بتوانیم میزان هوش یک حیوان را بسنجیم. برخی در یادگیری زبان اشاره خوب هستند، اما مهارتهای ریاضی ضعیفی دارند و بالعکس. در اینجا برخی از رفتارهایی که حیوانات باهوش از خود نشان میدهند، بیان شده است:
خودآگاهی: آزمایش آینه مدت هاست برای سنجش هوش حیوانات استفاده میشود. اگر حیوانی خود را در آینه بشناسد – همانطور که میدانیم میمونها، فیلها، دلفینها، زاغها و برخی از گونههای دیگر میتوانند انجام دهند – این نشان دهنده سطح بالایی از خودآگاهی است.
حل مسئله: استفاده از ابزار گواهی قابل توجهی برای مهارت حل مسئله حیوانات است. دلفینها علاوه بر فیلها، هنگام حمل اسفنجهای دریایی از ابزارهایی برای به هم زدن شن و کشف طعمه استفاده میکنند.
درک زبان: اگرچه حیوانات از زبانی مشابه با انسانها استفاده نمیکنند، اما از طریق آواها و زبان اشاره با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. پرندگان، برخی پستانداران، خفاشها و حتی حشرات این کار را انجام میدهند.
نوع دوستی: نوع دوستی در گونههایی با ساختارهای اجتماعی پیچیده، مانند زنبورهای عسل، بسیارآشکار است. برای مثال زنبورهای کارگر از تولید مثل صرف نظر میکنند تا به پرورش خواهر و برادر خود کمک کنند.
منبع: فرادید