«صبح من» با دانستنی‌ها: حتماً برای شما هم پیش آمده که در روزهای گرم تابستان، به جاده‌های داغ و بیابان‌های خشک نگاه کنید و تصویر مبهمی از آب را در دوردست ببینید، اما وقتی به آنجا می‌رسید، هیچ آبی وجود ندارد!
به گزارش مجله‌ی خبری «صبح من»، این پدیده شگفت‌انگیز که به «سراب» معروف است، یک توهم نوری است که در شرایط خاص جوی رخ می‌دهد. اما سراب واقعاً چیست و چگونه به وجود می‌آید؟ در این مطلب، به بررسی علمی این پدیده جذاب می‌پردازیم.
سراب (Mirage) یک پدیده اپتیکی است که در آن نور در لایه‌های مختلف هوا با چگالی متفاوت شکسته می‌شود و باعث می‌شود تصاویر دور، به شکل غیرواقعی دیده شوند. معمولاً سراب به صورت سطحی از آب در بیابان‌ها یا جاده‌های داغ دیده می‌شود، اما در واقعیت، این فقط انعکاس نور آسمان است.
بیشتر بخوانید:
سراب چگونه به وجود می‌آید؟
علت اصلی تشکیل سراب، تغییر چگالی هوا در اثر گرمای شدید است. این فرآیند را می‌توان در چند مرحله توضیح داد:
گرمایش سطح زمین: در روزهای بسیار گرم، سطح زمین (مثل آسفالت جاده یا شن‌های بیابان) به شدت گرم می‌شود.
گرم شدن لایه‌های پایینی هوا: هوای نزدیک به زمین گرم می‌شود و چگالی آن کاهش می‌یابد، در حالی که لایه‌های بالایی سردتر و چگال‌تر هستند.
شکست نور: وقتی نور از لایه‌های سردتر (با چگالی بیشتر) به لایه‌های گرم‌تر (با چگالی کمتر) می‌رسد، خم می‌شود (پدیده شکست نور).
تولید تصویر مجازی: این شکست نور باعث می‌شود پرتوهای نور به جای حرکت مستقیم، به سمت بالا خم شوند و در نتیجه، مغز ما این نورها را به صورت یک سطح آب‌مانند تفسیر می‌کند.
در واقع، آنچه به عنوان سراب می‌بینیم، انعکاس آسمان یا اجسام دورتر است که به دلیل شکست نور، در سطح زمین نمایان می‌شود.
انواع سراب
سراب در دو نوع اصلی دیده می‌شود:
سراب پایین‌رونده (سراب گرمایی): رایج‌ترین نوع سراب است که در جاده‌ها و بیابان‌ها دیده می‌شود و تصویری از آب یا برکه‌ای غیرواقعی را نشان می‌دهد.
سراب بالارونده: این نوع سراب در مناطق سردسیر مثل قطب رخ می‌دهد، جایی که لایه‌های هوای سرد نزدیک زمین و لایه‌های گرم در بالا قرار دارند و باعث می‌شوند اجسام دور، بالاتر از موقعیت واقعی‌شان دیده شوند.
در پایان باید گفت، سراب یک پدیده طبیعی و جذاب است که بر اساس قوانین فیزیک نور به وجود می‌آید. این توهم نوری نه تنها در بیابان‌ها، بلکه در جاده‌های داغ و حتی مناطق سردسیر هم ممکن است دیده شود.
💠 کانال «صبح من» در بله 💠 کانال «صبح من» در ایتا 💠 کانال «صبح من» در واتساپ
