«صبح من» با دارو: کورتون یا کورتیکواستروئیدها گروهی از داروهای ترکیبی با کاربردهای پزشکی مختلف هستند. این داروها با کاهش تولید برخی مواد شیمیایی در بدن، به کاهش سطح التهاب کمک می‌کنند. مصرف کورتون در دوز بالا، فعالیت سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند. به‌خاطر خاصیت ضد التهابی، آمپول کورتون برای درمان بیماری‌هایی مانند آسم، کهیر و لوپوس تجویز می‌شود که علائم بیماری را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. این داروی ضد التهاب برای درمان درد مفاصل، آرتروز، سیاتیک و بیماری‌های التهابی روده به‌کار می‌رود. قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک مشورت کنید.
کورتون چیست؟
به گزارش مجله خبری صبح من، کورتون یا استروئیدها به گروهی از داروهای مصنوعی اطلاق می‌شود که برای درمان انواع بیماری‌های مختلف تجویز می‌گردد. کورتیکواستروئیدها مشابه کورتیزول هستند، یعنی هورمونی که به صورت طبیعی توسط غدد داخلی بدن تولید می‌شود. کورتیزول نقش مهمی در فرآیندهای بیولوژیکی از جمله متابولیسم، سیستم ایمنی و واکنش به استرس ایفا می‌کند. پزشکان برای کاهش علائم بیماری‌هایی مانند آسم و لوپوس، درد مفاصل، آرتروز و سیاتیک، آمپول کورتون تجویز می‌کنند.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
|---|---|
| نام تجاری دارو | Cortone |
| دسته دارویی | کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids) |
| شکل دارویی | قرص‌های خوراکی، آمپول تزریقی، کرم موضعی، اسپری بینی، استنشاقی |
| دوزهای موجود | ۵ میلی‌گرم، ۱۰ میلی‌گرم، ۲۰ میلی‌گرم و سایر دوزها برای دیگر کورتیکواستروئیدها |
| نحوه عملکرد دارو | مهار واکنش‌های التهابی و سرکوب سیستم ایمنی، به منظور کاهش التهاب و جلوگیری از واکنش‌های خودایمنی |
| موارد مصرف | درمان بیماری‌های خودایمنی (مثل آرتریت روماتوئید)، آسم، آلرژی‌های شدید، بیماری‌های پوستی التهابی، و بیماری‌های التهابی روده (مثل کولیت اولسراتیو) |
| موارد منع مصرف | عفونت‌های فعال (به‌خصوص قارچی)، حساسیت به کورتیکواستروئیدها، زخم‌های معده یا روده |
| موارد احتیاط | دیابت، فشار خون بالا، پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و کلیوی |
| تداخلات دارویی | داروهای ضد دیابت، داروهای رقیق‌کننده خون (مثل وارفارین)، NSAIDs (مثل ایبوپروفن) |
| عوارض جانبی | افزایش وزن، ورم، افزایش فشار خون، اختلالات خواب، ضعف عضلانی، افزایش خطر عفونت، تغییرات خلقی |
| شرایط نگهداری | در دمای اتاق، دور از نور مستقیم و رطوبت |
نحوه مصرف کورتون
نحوه مصرف کورتون معمولا به نوع دارو و شرایط درمانی وابسته است و باید مطابق دستور پزشک باشد. بهتر است کورتیکواستروئیدها را همراه وعده غذایی مصرف کنید تا از ناراحتی‌های معده جلوگیری شود. دوز اولیه که پزشک تجویز می‌کند، بسته به نوع بیماری ممکن است متفاوت باشد.
نحوه مصرف آمپول کورتون
آمپول کورتون باید توسط پزشک یا پرستار به صورت تزریقی و در برخی موارد به روش درون مفصلی یا زیر جلدی تزریق شود. قبل از تزریق، محل تزریق باید با مواد ضدعفونی‌کننده تمیز شود. متخصص دوز مناسب را براساس نوع بیماری و شرایط بیمار انتخاب می‌کند.
موارد مصرف کورتون
کورتون یا کورتیکواستروئیدها برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها مصرف می‌شوند ازجمله:
- بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و آرتروز
- بیماری‌های تنفسی مانند آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه
- بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و اسکلرودرمی
- بیماری‌های پوستی از جمله اگزما، پسوریازیس و درماتیت
- بیماری‌های گوارشی مانند کرون و کولیت اولسراتیو
- درمان اختلالات هورمونی مانند نارسایی آدرنالی
۱. پماد کورتون برای لک صورت
پماد کورتون برای کاهش التهاب و قرمزی در بیماری‌هایی مانند اگزما، پسوریازیس یا درماتیت به‌کار می‌رود. استفاده از پماد کورتون برای لک صورت باید تحت نظر پزشک باشد، زیرا مصرف نادرست یا طولانی مدت آن می‌تواند منجر به عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست یا تغییر رنگ پوست شود.
۲. کورتون برای ام اس
کورتون‌ها با کاهش التهاب در سیستم عصبی مرکزی به تسکین علائم در مراحل حاد ام اس کمک می‌کنند. در مواردی که بیمار دچار تشدید علائم می‌شود، کورتون به عنوان درمان ام اس در کوتاه‌‌مدت تجویز می‌شود و با کاهش التهاب و آسیب‌های عصبی وضعیت عمومی بیمار را بهبود می‌بخشد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با بیماری ام اس و زنگ خطرهای آن
۳. تزریق کورتون به بینی
برای کاهش تورم بینی و بهبود فرم و شکل‌دهی بینی بعد از عمل رینوپلاستی معمولا آمپول کورتون استفاده می‌شود. ۱۰ تا ۱۴ روز طول می‌کشد تا تورم اولیه بینی بعد عمل کاهش یابد، و طی شش ماه بعدی تا ۹۰ درصد تورم بینی می‌خوابد. اما در برخی بیماران، فاز دوم تورم تا یک سال بعد رینوپلاستی هم دیده می‌شود. تزریق کورتون به بینی بیشتر در افراد با پوست بینی ضخیم تجویز شده تا از تشکیل بافت اسکار روی بینی جلوگیری گردد. تزریق کورتون به بینی باعث بهبود ظاهر بینی و افزایش رضایت بیمار می‌شود.
۴. کورتون برای ریه
کورتون یا کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب بیماری‌های ریوی مانند آسم و بیماری انسداد مزمن به صورت خوراکی، تزریقی یا استنشاقی تجویز می‌شود. شکل استنشاقی کورتون برای ریه عوارض جانبی کمتری دارد.
۵. کورتون برای التهاب مغز
کورتون برای التهاب مغز به خصوص در شرایطی مانند التهاب مغزی خود ایمنی یا عفونت‌ها استفاده می‌شود. این داروها با کاهش پاسخ التهابی در سیستم عصبی مرکزی به تسکین علائم کمک می‌کنند و می‌توانند در بهبود وضعیت بیمار موثر باشند.
۶. قرص کورتون برای جوش
قرص کورتون برای درمان برخی جوش‌ها و مشکلات پوستی مانند آکنه‌های شدید و التهاب‌های پوستی موثر است. قرص کورتون باعث کاهش التهاب و قرمزی پوست شده و معمولا زمانی تجویز شده که درمان‌های دیگر موثر نباشند.
۷. کورتون برای روماتیسم
کورتون با کاهش التهاب و تسکین علائم درد و تورم برای درمان روماتیسم و بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید به‌کار می‌رود و کیفیت زندگی این بیماران را بهبود می‌بخشد.
بیشتر بخوانید: بررسی علائم روماتیسم به همراه پاسخ به سوالات متداول
۸. آمپول کورتون برای کمردرد
آمپول کورتون برای کمردرد به عنوان درمان تسکینی موثر به صورت موضعی یا در اطراف عصب‌ها استفاده می‌شود، به ویژه در مواقعی که درد ناشی از التهاب، فتق دیسک یا دیگر مشکلات مربوط به ستون فقرات باشد. تزریق آمپول کورتون به عنوان داروی قوی برای کمر درد باعث کاهش التهاب و درد در ناحیه آسیب‌‌دیده کمر می‌شود.
۹. آمپول کورتون برای ریزش مو
آمپول کورتون برای درمان ریزش مو سکه‌ای، به ویژه آلوپسی بسیار موثر است. برای درمان ریزش مو، آمپول کورتون رقیق‌شده در نواحی دچار ریزش مو تزریق می‌شود. کورتون‌ها که به عنوان گلوکوکورتیکوئیدها نیز شناخته می‌شوند، به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی خود، التهاب در ناحیه فولیکول‌های مو را کاهش داده و باعث تحریک رشد مجدد موها می‌شوند. این درمان به صورت موضعی انجام شده و نتایج آن معمولا ظرف چند هفته مشخص می‌شود.
۱۰. تزریق کورتون برای التهاب عصب چشم
التهاب عصب چشم که به آن نوریت اپتیک می‌گویند، باعث کاهش بینایی و بروز مشکلاتی در چشم می‌شود. کورتون‌ها به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی خود در این شرایط استفاده می‌شوند و هدف آنها کاهش التهاب در عصب بینایی است.
۱۱. قرص کورتون برای چاقی
مصرف قرص کورتون با احتباس آب و نمک در بدن و افزایش اشتها باعث افزایش وزن و چاقی می‌شود، به‌خصوص در افرادی که به صورت مکرر و در طولانی‌مدت کورتون مصرف می‌کنند. اگرچه کورتون‌ها در درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت، بیماری‌های خود ایمنی و سایر شرایط التهابی بسیار موثرند، افزایش وزن ناشی از آنها می‌تواند به مشکل جدی تبدیل شود.
عوارض آمپول کورتون
عوارض آمپول کورتون شامل موارد زیر می‌شود:
- افزایش وزن به‌خاطر احتباس آب و افزایش اشتها
- تغییرات خلقی یا اضطراب
- نازک شدن پوست، آکنه یا ایجاد لکه‌های پوستی
- بی‌خوابی یا اختلال در خواب
- مشکلات گوارشی شامل تهوع یا سایر ناراحتی‌های گوارشی
- تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر عفونت
- افزایش سطح قند خون و خطر دیابت
عوارض کورتون برای خانم ها
در کنار عوارض معمول کورتون مانند افزایش وزن و عفونت، مشکلات گوارشی و پوستی، مصرف کورتون باعث بروز عوارض دیگری برای خانم‌ها می‌شود:
- اختلالات قاعدگی و تغییر در چرخه قاعدگی
- تغییرات هورمونی و عدم تعادل هورمونی
- نازک شدن پوست، آکنه و افزایش موهای زائد در نواحی غیرمعمول
- عوارض روانی مانند اضطراب و افسردگی
- نارسایی‌های گوارشی یا احساس نفخ
عوارض تزریق کورتون به مفصل زانو
عوارض تزریق آمپول کورتون به مفصل زانو شامل درد در محل تزریق، افزایش خطر عفونت، آسیب به بافت‌های اطراف، و کاهش کیفیت کشش مفصل زانو می‌شود. همچنین، برخی بیماران ممکن است دچار احتباس آب، افزایش وزن و نازک شدن استخوان‌ها شوند. مصرف مکرر کورتون نیز ممکن است به تحلیل مفصلی زانو منجر شود.
کورتون و تکرر ادرار
کورتون‌ها می‌توانند باعث تکرر ادرار شوند. احتباس آب و افزایش فشار خون، باعث تحریک کلیه‌ها و افزایش فعالیت کلیه‌ها شده که نتیجه آن تکرر ادرار است. همچنین، تغییرات متابولیکی ناشی از کورتون‌ها ممکن است روی سیستم هورمونی تاثیر بگذارد که می‌تواند به تکرر ادرار دامن بزند.
بیشتر بخوانید: دلایل و راهکارهایی برای درمان سوزش ادرار
عوارض کورتون بر کبد
از عوارض کورتون بر کبد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش آنزیم‌های کبدی و اختلالات کبدی در صورت مصرف طولانی مدت کورتون
- تجمع چربی در کبد و بیماری کبد چرب غیرالکلی
- تجمع سموم در کبد در اثر تغییرات متابولیک
راه های دفع کورتون از بدن
راه‌های دفع کورتون از بدن عبارتند از:
- مصرف مایعات و آب فراوان
- رژیم غذایی متوازن
- مصرف میوه و سبزیجات و غذاهای غنی از فیبر
- فعالیت بدنی و انجام ورزش منظم
اثر کورتون چقدر در بدن میماند؟
مدت زمان اثر کورتون در بدن به نوع دارو، دوز مصرفی و روش تجویز بستگی دارد. به طور کلی، اثر کورتون در بدن ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. برای مثال، تزریق کورتون معمولا اثرات تسکینی آنی دارد و ممکن است تا چند هفته ادامه پیدا کند. ماندگاری این دارو در بدن به طور متوسط بین ۱ تا ۱۲ ساعت است و برخی کورتون‌ها اثر طولانی‌تر و ماندگاری بیشتری در بدن دارند. برای مثال یک دوز پریدنیزون حدود ۱۶ تا ۲۲ ساعت در بدن میماند.
موارد احتیاط و منع مصرف کورتون
برای افرادی که سابقه بیماری‌های زیر را دارند، کورتون باید بااحتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود:
- بیماری‌های عفونی
- دیابت
- فشار خون بالا
- بیماری‌های کبدی
- بیماری‌های روانی
- افراد آلرژیک
- خانم‌های باردار و شیرده
مصرف کورتون در بارداری
استفاده از کورتون در بارداری باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. کورتون‌ها ممکن است در شرایط خاصی مانند بیماری‌های خود ایمنی یا التهابی ضروری باشند، اما مصرف آنها برای مادر و جنین خطرناک است. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف بلند مدت یا دوزهای بالا کورتون در بارداری منجر به بروز عوارضی مانند افزایش فشار خون و دیابت بارداری شده یا بر رشد جنین تاثیر منفی می‌گذارد.
مصرف کورتون در شیردهی
کورتون در شیردهی هم باید با احتیاط مصرف شود، چرا که ممکن است دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل شود و تاثیرات جانبی به‌دنبال داشته باشد. با این حال، در بسیاری از موارد، پزشکان مصرف کورتون را برای مادران شیرده تجویز می‌کنند، چرا که ممکن است فواید درمان بیش از خطرات آن باشد.
اختلالات دارویی کورتون
مصرف همزمان کورتون با برخی داروها تداخل دارویی دارد:
- داروهای فشار خون
- داروهای قند خون
- داروهای انعقاد خون
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی
- داروهای مهارکننده سیستم ایمنی
اطلاعات دارویی کورتون
کورتیکواستروئیدها با نام‌های مختلفی عرضه می‌شوند. این دارو باعث بروز عوارض و تداخلات دارویی می‌شود که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| اسامی رایج دارو | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
|---|---|---|
| پودر قابل تزریق هیدروکورتال ۱۰۰ میلی گرم/۸ میلی لیتر | افزایش وزن و افزایش اشتها | داروهای ضد فشار خون |
| آمپول هیدروکورتیزون دی پی ۱۰۰میلی گرم/۲میلی لیتر | نازک شدن پوست | داروهای ضدفراموشی |
| قرص هیدروکورتیزون ابوریحان ۱۰ میلی گرم | مشکلات گوارشی | داروهای سرکوب‌کننده ایمنی، رقیق‌کننده‌های خون |
| پودر قابل تزریق هیدروکورتیزون ۱۰۰ میلی گرم | اختلالات روحی و اختلالات خواب | داروهای ضدالتهابی |
| آمپول هیدروکورتیزون البرزدارو ۱۰۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر | افزایش قند خون و فشار خون | داروهای ضد دیابت |
نتیجه گیری
کورتون یا کورتیکواستروئیدها داروهای قوی ضدالتهابی هستند که برای درمان بیماری‌هایی نظیر آسم، لوپوس، ام اس و روماتیسم استفاده می‌شوند. با این حال، مصرف طولانی مدت کورتون یا آمپول کورتون ممکن است عوارض جانبی مختلفی از جمله افزایش وزن، فشار خون بالا و افزایش قند خون ایجاد کند. حتما پیش از مصرف کورتون با پزشک مشورت کنید. این دارو باید زیر نظر پزشک و با تجویز متخصص تزریق و مصرف شود.
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
«صبح من» در واتساپ:
http://B2n.ir/p37574
