«صبح من» با تربیت کودک: دوران نوزادی تا پنج سالگی یک دوران پر اهمیت هم از نظر رشد جسمی و هم از نظر شکل گیری خلقیات و رفتاران برای کودکان است زیرا در این بازه زمانی شخصیت اجتماعی احساسی و فیزیکی کودکان بسیار حساس میشود. امروز می‌خواهیم راجع به شکل گیری این مسائل و آموزش لازم برای کودک ۵ساله صحبت کنیم و با آموزش اصولی و نکات مهم در تربیت کودکان، شما را آشنا کنیم. پس حتما ادامه مطالب را دنبال کنید.
خانواده یک اصل مهم برای آموزش است
به گزارش مجله خبری صبح من، خانواده یک اصل مهم آموزش های لازم برای کودک ۵ساله می باشد. کودکان به خصوص تا قبل از وارد شدن به اجتماع، یعنی حدودا پنج سالگی، خانواده برایشان مرکز الگوی رفتاری و اخلاقی و همچنین مرکز دنیاست. البته همه می دانیم که کودکان قطعاً با دوستان همسن و سال خود بازی میکند و از آنها تأثیر می گیرد اما همچنان خانواده اهمیت و تاثیر بیشتری دارد زیرا زندگی احساسی و عاطفی کودک بیشتر در خانه جریان دارد.
کودکان تا قبل از ورود به مدرسه، بیشتر از هر زمان دیگری به شما وابسته اند و در عموم کودکان هم شاهد اضطراب برای مدرسه رفتن هستیم. پس این یک نکته بسیار مهم است که خانواده نقش اساسی در شکل‌گیری اخلاقی فرزندان دارند و یک کودک برای پیشرفت مهارت از نظر فیزیکی، ذهنی و اجتماعی بسیار به کمک خانواده ها احتیاج دارند و خانواده ها هم باید به صورت بسیار اصولی این آموزش ها را انجام دهند.اما قبل از آن باید روحیه و شخصیت کودکان ۵ ساله خود را کاملا بشناسند.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره مراقبت از کودک (چهار سالگی)
ویژگی های کودک ۵ ساله
۱- مهارت های حرکتی درشت
کودکان هر چقدر بزرگتر می شوند و یک سال از عمرشان را پشت سر می‌گذارند به تبع از نظر جسمی و فیزیکی هم دچار تسلط بیشتری خواهند شد. کودکان ۵ ساله توانایی برای گرگم به هوا و قایم موشک بازی را دارند و میتوانند به تنهایی و بدون نیاز به کمک، این بازی‌ها را با تسلطی بیشتر از قبل انجام دهند. یعنی تعادل آنها نیز بیشتر شده و آنها در پرتاب توپ و گرفتن توپ مشکلی ندارند و به راحتی این کار را انجام می دهند و از بازی با توپ لذت میبرند.
پس انجام بازی های هیجان انگیز و پر جنب و جوش برای کسب مهارت های حرکتی واجب است و از نظر سلامتی دستگاه قلب و عروق، کشیده شدن ماهیچه ها و عضلات و محکم شدن استخوان ها نیز مفید می باشد. همچنین ورزش های پر جنب و جوش علاوه بر اینکه اشتها را زیاد میکند باعث داشتن خواب راحت هم می شود.
۲- انجام حرکات ظریف
کودکان در این سن کارهای حرکتی ظریف تر را با تسلط بیشتر از قبل انجام می دهند. مانند باز و بسته کردن دکمه ها و زیپ، استفاده از مداد یا قیچی، گرفتن قاشق و چنگال و نریختن غذا بر روی لباس.
۳- مهارت اجتماعی
در ادامه مبحث آموزش لازم برای کودک ۵ساله به مهارت اجتماعی آن می پردازیم. کودک پنج ساله دیگر می تواند این را درک کند که وقتی با دیگران بازی می کند نقش خود را پذیرفته و می داند که هرکس نقش خود را دارد اما باید یک آدم بزرگتر بازی را برایشان توضیح دهد. بردن برای کودکان بسیار جذاب است و ممکن است در ذهنش خود را قهرمان تصور کند اما همانطور که برد برایش جذاب است ولی باخت برایش وحشتناک است.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره مراقبت از کودک (سه سالگی)
خانواده ها باید بدانند وقتی کودک در حال بازی با دیگران است مدام به جای او تصمیم نگیرند و او را چک نکنند و اگر با کودکی مثل خودش جنگ و دعوا کرد اجازه دهند که خود کودک موقعیت را شناخته و با اعتراض و کشمکش، روابط اجتماعی خود را بهبود بخشد.اما بهتر است بزرگ ترها در مواقعی میان بچه ها دخالت کنند که جو دوستانه آنها از کنترل خارج نشود. پس بازی کردن کودک و کشمکش با همسن و سالانش به تنهایی باعث ایجاد استقلال کودک میشود و بیش از اندازه به شما متکی نمی‌شود.
همچنین کودکان در این سن میتوانند خوب و بد را از هم جدا کنند. دوست ندارند بزرگسالان آنها را با منطقشان زیر نظر بگیرند و مستقل بودن را بیشتر دوست دارند. بازی با کودکان را به صورت تنهایی دوست دارند و بیشتر میل بازی با همجنس خود را دارند. از تشویق و تعریف کردنشان از زبان بزرگسالان لذت میبرند. در یک بازی دوست دارند هماهنگی باشد و همه چیز کنترل شده پیش رود و فردی که این مورد را قبول نکند مسخره میکنند.
۴- مهارت‌های شناختی
کار هایی مانند شمارش، خواندن و نوشتن، تشخیص کلمات و اندازه ها تاثیر مثبتی بر ذهن آنها دارد. همچنین کودکان باید فعالیت هایی انجام دهند که در آن فرصت ایجاد خلاقیت پیدا کنند تا بتوانند در آینده فردی خلاق باشند.
۵- مهارت‌های زبانی
کودکان هرچقدر بزرگتر می‌شوند اشتباهات تلفظ شان هم کمتر میشود. در این سن کودکان بیشتر کلمات را به روش درست و صحیح تلفظ می کنند و افعال و ضمایر را درست در جمله خود به کار میبرند. همچنین در این سن میتوانند تضادها را نیز درک کنند که این یادگیری باعث شور و اشتیاق زیادی برای یادگیری کلمات و لغات بیشتر ایجاد می کند.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره مراقبت از کودک (دو سالگی)
نکات کلیدی برای تربیت کودکان ۵ ساله که والدین باید بدانند
در بالا به موارد مهم برای آموزش لازم برای کودک ۵ساله اشاره کردیم که در ادامه این مبحث نکات کلیدی برای والدین و پرستاران منزل در نظر گرفته ایم. این نکات کلیدی شامل:
- ارتباط برقرار کردن با کودک از طریق کنجکاوی
- خودتان نیز به دنبال یادگیری باشید و ذهن خود را درگیر آموزش کنید زیرا کودکان با دیدن شما مشتاق تر خواهند شد .
- نقاط قوت کودکان همان استعدادهای کودک است پس بیشتر به آنها توجه کنید.
- خواب کافی را برای کودک در نظر بگیرید.
- حد و مرز را به کودک نشان دهید.
- به جای به کار بردن لفظ امری از لفظ توصیفی استفاده کنید .
- ارتباط با اقوام را به او بیاموزید.
- با کودک خشن نباشید و آرام و ثابت قدم باشید.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره مراقبت از کودک (یک سالگی)
چک‌آپ پنج سالگی
اگر یک کودک پنج ساله دارید، می‌توانید از پزشک کودک خود انتظار داشته باشید که موارد زیر را بررسی کند:
- قد کودکتان را اندازه‌گیری کند تا مطمئن شود که او با سرعت سالمی رشد میکند.
- وزن او را اندازه‌گیری کند تا مطمئن شود که اضافه وزن یا کم‌وزنی ندارد.
- فشار خون او را بررسی کند.
- قلب و تنفس کودکتان را ارزیابی کند.
- سابقه‌ٔ واکسیناسیون کودک را نگاه کند.
- از فرزندتان بخواهد که تصویر یک انسان را بکشد تا ببیند آیا درک و دریافت او از پیکر انسان آن‌قدر رشد کرده است که شامل قسمت‌های جزئی‌تری از بدن مانند دست و پا شود.
- از فرزندتان سؤال‌هایی بپرسد و با او گفت‌وگو کند تا هر گونه مشکلات گفتاری را تشخیص دهد. در پنج سالگی، بیشتر بچه‌ها با جملات کامل صحبت میکنند و صحبت‌هایشان برای غریبه‌ها قابل فهم است.
- از فرزندتان در مورد پیش‌دبستانی و دوستانش سؤال کند تا ببیند آیا روابطی با همسالان خود ایجاد کرده یا نه و چقدر می‌تواند با چیزهای جدید سازگار شود.
- به هر سؤالی که ممکن است در مورد رشد و تکامل کودکتان در پنج سالگی داشته باشید پاسخ دهد.
- برای بررسی ساختار و همترازی چشمان فرزندتان، یک معاینه‌ٔ چشم انجام دهد، چک کند که آیا آنها درست حرکت میکنند و به دنبال علائم بیماری‌های مادرزادی چشم یا مشکلات دیگر بگردد.
- بینایی فرزندتان را با یک نمودار چشم آزمایش کند.
- شنوایی او را بررسی کند.
گردآوری و تنظیم: مجله خبری صبح من
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
