«صبح من» با مطالب پزشکی: مشکلات و اختلالات خواب در میان بزرگسالان رایج است اما بنا بر تحقیقات و آمار، زنان نسبت به مردان بیشتر مستعد بیخوابی هستند که این امر، بر سلامت جسمی و روانی آنها تأثیر میگذارد.
به گزارش مجلهی خبری «صبح من»، بنا بر نظرسنجی اخیری که توسط بنیاد ملی خواب ایالات متحده انجام شده است، زنان به طور قابل توجهی، بیشتر از مردان از مشکلات خواب رنج میبرند.
اختلالات خواب، ناشی از ترکیبی از علایم بیولوژیکی و روانی است. برخی از این عوامل، در بیشتر زنان مشترک است و برخی دیگر، بسته به سن و یا شرایطی مانند بارداری و شیردهی، متفاوت است که دانستن آنها، میتواند به کاهش بیخوابی کمک کند.
تغییرات قاعدگی
به گفتهی «فیونا بیکر»، پروفسور و محقق آمریکایی در زمینهی مسائل مربوط به خواب از دانشگاه ویتورترازند آفریقای جنوبی، تغییرات هورمونی ناشی از چرخهی قاعدگی مانند نوسانات خلقی، اضطراب و افسردگی و همچنین علایم جسمی مانند گرفتگی عضلات، احساس نفخ و نیز حساس شدن سینهها باعث اختلال خواب در خانمها میشود.
فیونا در گفتوگویی با «نیویورک تایمز» در این زمینه ادامه میدهد: در روزهای پیش از قاعدگی، سطح پروژسترون کاهش مییابد و علایم سندرم پیش از قاعدگی، آغاز میشود. در این روزها، احتمال اختلال خواب، افزایش مییابد. برخی از بانوان نیز دچار افسردگی پیش از قاعدگی میشوند که نوع شدیدتر آن است.
بارداری
بارداری مجموعهای از تغییرات فیزیولوژیکی و روانی را در خانمها به همراه دارد. در ماههای نخست بارداری، علایمی مانند حالت تهوع، اضطراب، تغییرات خلقی و هورمونی، به وجود میآید که همگی آنها به طور قابل توجهی در سیستم تغییر خواب خانمها نقش دارد.
به گفتهی دکتر «شلبی هریس»، استادیار علوم اعصاب و روانشناسی کالج پزشکی آلبرت انیشتین، در طول سه ماههی نخست بارداری، تغییرات هورمونی ممکن است خانمها را بیخوابتر از حد معمول کند اما در سه ماههی سوم بارداری به دلیل احساس ناراحتی ناشی از تغییرات فیزیکی بدن و نیاز به تخلیهی مثانه، مشکلات خواب، بیشتر میشود.
مراقبت از نوزاد
بیخوابیها پس از پایان بارداری، متوقف نمیشود زیرا در ماههای پس از زایمان، مراقبت از نوزاد وجود دارد که در این زمان، خواب منظم، دشوار خواهد بود.
به گفتهی دکتر هریس، خانمها گاهی اوقات در حالت هوشیاری برای شنیدن گریهی فرزند خود قرار دارند. در این حالت، مغز به شدت هوشیار و آمادهی پاسخگویی است و این امر، بر داشتن خواب و آرامش، تأثیری منفی خواهد گذاشت.
یائسگی
بنا بر مطالعهای که توسط کتابخانهی ملی پزشکی آمریکا منتشر شده است، در دوران پیش از یائسگی (که ممکن است حدود ۴ سال طول بکشد) ۸۰ درصد زنان علایمی مانند تعریق شبانه و گرگرفتگی دارند که ممکن است تا چندین سال، ادامه داشته باشد. این علایم، بر روی آنها تأثیر منفی گذاشته و ممکن است خواب آرام را از خانمها بگیرد.
به گفتهی بیکر، حدود ۲۰ درصد زنان از گرگرفتگیهای مکرر و شدید رنج میبرند که باعث اختلال خواب آنها میشود.
در مطالعهی دیگری که توسط کتابخانهی ملی پزشکی منتشر شده است، زنان یائسه بیشتر مستعد ابتلا به آپنه خواب هستند. این وضعیت زمانی رخ میدهد که عضلات راه تنفس، شُل میشوند و به طور موقت، تنفس را مختل میکنند. این امر باعث بیدار شدن مکرر در شب میشود.
گفتنی است، افزایش وزن مرتبط با یائسگی نیز میتواند در آپنه خواب، نقش داشته باشد.
اختلالات روانی
زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به برخی اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی هستند که این موارد، به شدت بر کیفیت خواب آنها تأثیر میگذارد.
بنا بر نظرسنجی «گالوپ»، درصد زنانی که از افسردگی رنج میبرند، دو برابر مردان است.
وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده اعلام کرده است، خانمها در طول زندگی خود، دو برابر مردان دچار اضطراب میشوند.
بیماریهای جسمی
برخی بیماریها، باعث اختلال خواب در خانمها میشود. از جمله این مشکلات میتوان به سندرم تخمدان پلیکیستیک اشاره کرد. این بیماری موجب عدم تعادل هورمونی شده و کیفیت خواب را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
از سوی دیگر، خانمها به دلیل مسایلی همچون قاعدگی، بارداری، زایمان و یائسگی، دو برابر بیشتر از مردان دچار بیاختیاری ادرار میشوند و این مسأله باعث بیدار شدن مکرر شبانه و بدخوابی خواهد شد.
چند توصیه برای داشتن خواب بهتر
برای بهبود کیفیت خواب و غلبه بر بحرانهای خواب و یا دست کم کاهش آنها، میتوانید از برخی توصیههای متخصصین استفاده کنید:
استفاده از بالشهای مخصوص در دوران بارداری: استفاده از بالشهای بارداری به ویژه در ماههای آخر بارداری، بر کاهش تأثیر تغییرات فیزیکی بر خواب، تأثیر میگذرد. به گفتهی «کریستین وون»، متخصص خواب در دانشگاه بیل، قرار دادن سر، بالاتر از بدن در وضعیت خواب، به کاهش رفلاکس معده و خروپف بارداری کمک میکند.
هورموندرمانی: به گفتهی بیکر، درمان جایگزینی هورمون که شامل مکملهایی برای هورمونهای از دست رفته در دوران یائسگی است، موثرترین راه برای درمان گرگرفتگی است اما ترجیحا کمترین دوز برای کوتاهترین زمان، توصیه میشود.
پرهیز از مصرف ادویهجات در دوران یائسگی: در دوران یائسگی سعی کنید از مصرف غذاهای تند، پرهیز کنید.
در پایان باید خاطرنشان کرد، این موارد، شاید به صورت صد درصد کارگشا نباشند اما ممکن است تا حدودی، بر کیفیت خواب شما، تأثیر گذارد.