«صبح من» با اخبار علمی: دانشمندان سلولهای معده انسان را به بافتهایی تغییر دادهاند که در پاسخ به افزایش سطح قند خون، انسولین آزاد میکنند، دستاوردی که نوید یک روش مؤثر برای درمان بیماریهایی مانند دیابت نوع ۱ را میدهد.
به گزارش «صبح من»؛ این آزمایش که توسط محققانی از Weill Cornell Medicine در ایالات متحده انجام شد، نشان داد که پیوند سلولهای ترشحکننده انسولین معده (GINS) دیابت را درمان میکند.
سلولهای بتای لوزالمعده وظیفه آزادسازی هورمون انسولین را در پاسخ به سطح قند بالای خون انجام میدهند. در افراد مبتلا به دیابت، این بافتها آسیب دیده یا از بین میروند و توانایی آنها در انتقال گلوکز به سلولها برای سوخت را به خطر میاندازند.
روده سلولهای بنیادی زیادی دارد که میتوانند به بسیاری از انواع سلولهای دیگر تبدیل شوند و به سرعت تکثیر میشوند. امید این است که در افراد مبتلا به دیابت بتوانند سلولهای بنیادی روده خود را به سلولهای سلولهای ترشحکننده انسولین معده تبدیل کرد و به این ترتیب نیازی به پیوند پانکراس و احتمال رد پیوند نیست.
معده سلولهای ترشحکننده هورمون خود را میسازد و سلولهای معده و سلولهای پانکراس در مرحله جنینی رشد در مجاورت یکدیگر قرار دارند، بنابراین تعجبآور نیست که سلولهای بنیادی معده بتوانند به راحتی به انسولین بتا تبدیل شوند.
دانشمندان سالهاست که در تلاش بودهاند تا این کار را بکنند، اما موفق نشده بودند. در این تحقیق، این تیم سه پروتئین خاص را در سلولهایی که بیان ژن را کنترل میکنند، به ترتیب خاصی فعال کردند تا تبدیل به سلولهای GINS شوند.
این سلولها را در جوار هم قرار دادند تا خوشههای کوچک یا ارگانوئیدهایی بسازند و سرانجام آنها نسبت به گلوکز حساسیت نشان دادند. سپس آنها توانستند اثرات درمانی طولانی مدتی این شیوه درمان دیابت در موش را مشاهده کنند.
به گفته محققان، تولید سلولهای GINS از سلولهای معده فرآیند پیچیدهای نیست. این کار فقط چند روز زمان نیاز دارد تا اتفاق بیفتد و این ارگانوئیدهای جدید بر اساس میتوانند ماهها پس از پیوند دوام بیاورند.
ارگانوئیدهای ترشحکننده انسولین معده، ۱۰ روز پس از پیوند واکنش نشان میدهند. آنها تا ۶ ماه پس از پیوند پایدار بودند.
البته هنوز روزهای اولیه این رویکرد درمانی جدید است و روشهای دیگر مانند بهبود رژیم غذایی سر جای خود هستند.