«صبح من» با مطالب پزشکی: یکی از شایع‌ترین اختلالات غدد درون‌ریز، تومورهای غده‌ی هیپوفیز هستند که علائم متفاوتی را از خود نشان می‌دهند.
دکتر سیدمجتبی نکوقدم، متخصص داخلی و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان این مطلب در گفت‌وگو با مجله‌ی خبری «صبح من»، افزود: غده‌ی هیپوفیز تعداد زیادی از هورمون‌ها را ترشح می‌کند که هر سری از این جمعیت‌های سلولی، می‌توانند تبدیل به توده‌ی «تومورال» شده و شروع به ترشح آن هورمون خاص کنند.
به گفته‌ی دکتر نکوقدم، معمولا شش هورمون از غده‌ی هیپوفیز ترشح می‌شوند که شامل هورمون پرولاکتین یا شیرساز، هورمون رشد (GH)، هورمون تحریک کننده‌ی تیروئید (TSH)، هورمون جنسی (LH & FSH) و هورمون تحریک‌کننده آدرنال یا (ACTH) که هر کدام از این موارد یک عملکرد کاملا اختصاصی و مجزا و مهم را در بدن بر عهده دارند.
دکتر نکوقدم در ادامه به بررسی هر کدام از این موارد پرداخت و گفت: از بین تمام این موارد که گفته شد، غده‌ی مترشحه‌ی پرولاکتین نسبت به بقیه‌ی تومورهای هیپوفیز، علائم بیشتری دارد که شامل بزرگتر شدن سینه‌ها، ترشح شیر از پستان‌ها و کاهش میل جنسی است..
هورمون بعدی، هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH) است. معمولا توموری که بخواهد این هورمون را ترشح کند، بسیار نادر است و بیشترین چیزی که مشاهده می‌شود، اثری است که تومورهای دیگر غده‌ی هیپوفیز روی این سلول‌ها گذاشته و آنها را از عملکرد اصلی خودشان بازمی‌دارند. این امر، منجر به کاری تیروئید در فرد می‌شود.
وی افزود: هورمون‌های جنسی نیز مانند هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH) به دلیل نقص عملکرد در هورمون‌های دیگر متوجه آنها می‌شویم که باعث کاهش قوای جنسی می‌شوند.
دکتر نکوقدم کمبود هورمون‌های رشد در کودکان را با اختلال رشد، مرتبط دانسته و گفت: تومورال شدن این هورمون‌ها باعث «آکرومگالی» یا «درشت اندامی» می‌شود که البته با برداشته شدن آن تومور می‌شود جلوی روند را گرفت و آن را متوقف کرد.
این متخصص داخلی در ادامه افزود: شاید بتوان گفت از بین تمام موارد گفته شده، سلول‌های تحریک‌کننده‌ی غده‌ی آدرنال، مهمترین، خطرناک‌ترین و حیاتی‌ترین نقش را در هیپوفیز، بر عهده دارد. افزایش و کاهش این هورمون می‌تواند منجر به عوارض بالینی شدیدی شود. کاهش ترشح این هورمون منجر به نارسایی آدرنال و غدد فوق کلیوی می‌شود و علائمی مانند افت فشار، ضعف، بی‌حالی، تهوع، استفراغ، درد شکم و … را به همراه دارد. از سوی دیگر، افزایش ترشح این هورمون منجر به چاقی مفرط، دیابت مقاوم به درمان و کبودی‌های وسیع پوستی شود.
دکتر نکوقدم در مورد دسته‌ی آخر تومورهایی هیپوفیز گفت: این تومورها، تومورهایی هستند که هورمونی ترشح نمی‌کنند اما به دلیل افزایش سایز قابل توجه، منجر به فشار به اعصاب بینایی و اعصاب عضلات چشمی شوند که منجر به کاهش دید، فلج عضلات چشمی و دوبینی می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در پایان تأکید کرد: تمام این موارد به راحتی توسط یک پزشک غدد و انجام MRI غده‌ی هیپوفیز قابل شناسایی و درمان است. توصیه می‌شود افرادی که این علائم را دارند، به پزشک غدد مراجعه کنند.
