«صبح من» با دانش موسیقی: همنوازی در موسیقی، به معنای نواختن همزمان دو یا چند ساز به منظور خلق یک اثر موسیقایی واحد و هماهنگ است. در این فرآیند، هر نوازنده، بخشی از یک قطعه موسیقی را می‌نوازد و در نهایت، اصوات مختلف سازها با یکدیگر ترکیب شده و موسیقی دلنشین و گوش‌نوازی را پدید می‌آورند.
به گزارش مجله‌ی خبری «صبح من»، در هر فرهنگ موسیقایی، سازها بسته به ویژگی‌های خاص آن موسیقی، برای همنوازی در کنار هم قرار می‌گیرند. اما باید بدانیم که همنوازی نیز مانند سایر فعالیت‌ها اصول مخصوص به خود را دارد. در این مطلب به توضیح برخی از اساسی‌ترین اصول خواهیم پرداخت.
اصولی که برای داشتن یک همنوازی مطلوب، لازم است رعایت کنیم عبارتند از:
هماهنگی کوک
وجود کوک یکسان بین سازها یکی از عوامل مهم و پایه‌ای در هم نوازی است. ناکوکی در همنوازی موجب می‌شود موسیقی برای مخاطب بد صدا و نامطبوع بنظر برسد. کوک کردن نوازندگان یک ارکستر قبل از شروع اجرا نیز گواهی بر اهمیت این موضوع است. در همنوازی‌هایی با تعداد نوازنده‌ی کمتر نیز باید این عمل انجام شود، یعنی قبل از شروع به نواختن،همه‌ی نوازندگان ساز خود را با یک نوازنده که از پیش مشخص شده، کوک کنند.
هماهنگی ریتم
یکی دیگر از نکات اساسی در همنوازی در موسیقی، رعایت صحیح ریتم است. هماهنگی در ریتم به معنای یکسان نواختن ریتم توسط سازهای مختلف نیست، بله بدین معناست که هر ساز باید به درستی ریتم نت نوشته شده را رعایت کند. برای مثال در قطعه‌ی زیر ویلون غالبا نتهای سفید نقطه دار می‌نوازد در حالی که پیانو او را با نتهای سیاه و چنگ همراهی می‌کند. گرچه در تکنوازی نیز رعایت ریتم اهمیت زیادی دارد، اما در گروه نوازی رعایت نکردن آن بیشتر به گوش می‌آید زیرا ناهماهنگی بیشتری ایجاد می‌کند؛ حتی اگر در حد یک هشتم ضرب باشد.
هماهنگی داینامیکی
داینامیک در موسیقی به معنای شدت نواختن نت‌ها (بلند یا آهسته نواختن) می‌باشد. در همنوازی علاوه بر توجه به علامت‌های دینامیکی که در نت هر نوازنده نوشته شده است، باید به بالانس بودن صدای کلی نیز توجه کرد. برای مثال در همنوازی دو ساز سنتور و تنبک، اگر نوازنده‌ی تنبک بیش از حد بلند بنوازد صدای سنتور به گوش نمی‌رسد. یا در بعضی از قطعات، ملودی یا موتیف اصلی قطعه بین سازها جابجا می شود. در این مواقع لازم است سازی که وظیفه‌ی نواختن ملودی اصلی را دارد فورته تر(بلندتر) و ساز همراهی کننده پیانوتر(آهسته‌تر) بنوازد.
تفسیر یکسان از موسیقی
در بعضی از قطعات عباراتی وجود دارد که به ما در تفسیر حالات موسیقی کمک می‌کند. برای مثال اگر در پایین یک میزان کلمه‌ی “dolce” نوشته شده باشد، بدین معنی است که باید آن میزان به اصطلاح شیرین‌تر نواخته شود. اما این اصطلاحات همه‌ی تفاسیر را در بر نمی‌گیرد. خیلی از تفاسیر بر عهده‌ی نوازندگان است بعضی از عباراتی که در نت ما نوشته شده مثل “dolce” به معنای شیرین نواختن، به ما در تفسیر موسیقی و بیان حالات کمک می‌کند. اما نباید فراموش کنیم که بخشی از تفسیر قطعه ی موسیقی به عهده‌ی نوازنده است و مهم است که ابتدا با دیگر نوازندگان به صورت گروهی به تفسیر قطعه بپردازیم، سپس نواختن آن را شروع کنیم.
گوش دادن متقابل
مهارت گوش دادن، از مهارت‌های مهم و در عین حال دشوار در همنوازی است. در همنوازی هر نوازنده باید بتواند علاوه بر اینکه به ملودی ساز خود گوش می‌دهد، ملودی ساز دیگر نوازندگان را نیز بشنود و همراهی کند. حتی ممکن است در قسمتی، یکی از نوازنده‌ها اشتباهی بکند؛ با گوش دادن متقابل به یکدیگر، سایر نوازندگان می‌توانند اشتباه او را پوشانده و به پیشبرد قطعه کمک کنند.
هماهنگی در آرتیکولاسیون
آرتیکولاسیون به نحوه نواختن نت‌ها (مانند لگاتو، استاکاتو و…) می‌گویند که می‌تواند بر بیان موسیقی تاثیر بگذارد. نوازندگان باید به علائم آرتیکولاسیون در نت‌ها توجه کنند و آن‌ها را به درستی و هماهنگ با یکدیگر اجرا نمایند.
بیشتر بخوانید:
- با انواع آکوردها در موسیقی آشنا شوید
- آشنایی با انواع بافت موسیقی و ویژگی‌های آن‌ها ـ ۲
- آشنایی با انواع بافت موسیقی و ویژگی‌های آن‌ها ـ ۱
- آموزش نت خوانی و نت های موسیقی
- آشنایی با اصطلاحات موسیقی و خوانندگی
- آشنایی با ساز هنگ درام، چه نوع موسیقی‌ای را می‌توان با آن نواخت؟
- با ۶ سبک پر طرفدار موسیقی آشنا شوید
- با ساز «تنبک» آشنا شوید ـ ۱
- با ساز «تنبک» آشنا شوید ـ ۲
- صفر تا صد سنتور، سازی با نوای آرامش‌بخش
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
«صبح من» در واتساپ:
http://B2n.ir/p37574
