تری گیلیسیرید بالا و درمان آن

تری گلیسرید بالا نیز مانند دیابت یکی از اختلالات شایع متابولیک است که می‌تواند موجب ایجاد بیماری‌های قلب و عروق شود. تری گلیسرید نوعی از لیپیدها یا همان چربی‌ها هستند و محصول نهایی هضم و تجزیۀ چربی‌های غذا هستند. برخی از آن‌ها از منابع انرژی دیگر مانند کربوهیدرات‌ها در بدن ساخته می‌شوند. بین وعده‌های غذایی، وقتی که به انرژی بیشتری نیاز داریم، هورمون‌های بدن تری گلیسریدها را آزاد می‌کنند تا از کالری‌های مصرف نشده استفاده کنید.

به گزارش صبح من، تری گلیسریدها علاوه بر ذخیرۀ انرژی نقش‌های مهمی در بدن نیز بر عهده دارند. برای مثال بعد از تجزیه در ساخت غشای سلول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

میزان چربی خون یا همان تری گلیسیرید

درحالی‌که تری گلیسیرید منبع انرژی مهمی برای بدن شما است، وجود تری گلیسیرید بیش‌ازحد در خون می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. سطوح نرمال تری گلیسرید در بدن باید در حدود مقادیر زیر باشد:

سطح نرمال: کمتر از ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی لیتر؛

مرزی: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی لیتر؛

بالا: ۲۰۰ تا ۴۹۹ میلی‌گرم در دسی لیتر؛

خیلی بالا: ۵۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر به بالا.

حدود ۲۵٫۹ درصد از بزرگسالان در ایالات‌متحده تری گلیسیرید خون بالا دارند که به‌عنوان سطح تری گلیسیرید بالای ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی لیتر طبقه‌بندی می‌شود.

ابتلا به چاقی یا دیابت کنترل‌نشده، نوشیدن منظم الکل و پیروی از یک رژیم غذایی پرکالری، همگی می‌توانند در افزایش سطح تری گلیسیرید خون نقش داشته باشند.

علائم تری گلیسیرید بالا

تری گلیسرید بالا می‌تواند اثرات مختلفی بر تمام بدن داشته باشد. تری گلیسیرید بالا می‌تواند باعث ایجاد مقاومت به انسولین شود؛ به این معنی که بدن شما از انسولین (هورمونی که قند خون را کنترل می‌کند) به درستی استفاده نمی‌کند و درنهایت شخص به دیابت مبتلا می‌شود.

از دیگر علائم تری گلیسرید بالا می‌توان ابتلا به کبد چرب را نام برد. کبد چرب معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند؛ اما، اگر درمان نشود، کبد چرب می‌تواند منجربه آسیب دائمی کبد و سیروز کبدی شود.

تری گلیسرید بالا خصوصاً بالای ۱۰۰۰ می‌تواند باعث پانکراتیت یا التهاب پانکراس شود که یک اورژانس پزشکی خطرآفرین است و فرد مبتلا در خطر مرگ قرار می‌گیرد.

تری گلیسیرید بالا و تپش قلب

مهم‌ترین مورد از علائم تری گلیسرید بالا مشکلات قلبی عروقی است. درصورتی‌که درمان نشود، منجربه سکتۀ قلبی و بروز مشکلات مختلفی در این سیستم می‌شود. برای مثال درصورت بروز سکته‌های خفیف قلبی، خصوصاً در افرادی که دچار اضافه‌وزن هستند، تری گلیسیرید بالا و تپش قلب مرتبط هستند و این تپش قلب به معنای این است که قلب فعالیت الکتریکی سالمی ندارد.

درمان تری گلیسرید بالا

مانند دیابت، در وهله اول قاتل تری گلیسرید بالا رعایت سبک زندگی سالم است. رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات مهم‌ترین قاتل تری گلیسرید بالا هستند.

درصورتی‌که با رعایت سبک زندگی تری گلیسیرید فرد به محدودۀ نرمال باز نگردد، از یک سری از داروهای خوراکی برای کاهش چربی خون استفاده می‌شود. همچنین در گروهی از افراد مبتلابه تری گلیسرید بالا این افزایش به‌دلیل مشکل در آنزیم‌ها و متابولیسم چربی است بنابراین باید حتماً دارو مصرف کنند.

برای تری گلیسرید چه بخوریم؟

باتوجه‌به اینکه گفتیم رعایت تغذیه صحیح نقش مهمی در درمان تری گلیسرید بالا دارد، افرادی که مبتلابه تری گلیسرید بالا هستند یا اینکه سابقۀ خانوادگی این بیماری را دارند ممکن است این سؤال برایشان پیش بیاید که برای تری گلیسیرید بالا چه بخوریم. در بین تمام مواد غذایی باید غذاهای مضر برای تری گلیسیرید بالا و همچنین غذاهای مفید برای تری گلیسیرید بالا را بشناسید.

در ادامه یک سری اصول کلی را خواهیم گفت که باید در رژیم غذایی خود رعایت کنید.

• مصرف شکر و کربوهیدرات خود را محدود کنید

قند اضافی در رژیم غذایی شما ممکن است به تری گلیسیرید تبدیل شود که می‌تواند منجربه افزایش سطح تری گلیسیرید خون همراه با سایر عوامل خطر بیماری قلبی شود.

یک بررسی در سال ۲۰۲۰، که شامل داده‌های مربوط به ۶۷۳۰ نفر بود، نشان داد افرادی که مرتباً نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند مصرف می‌کردند، بیش از ۵۰ درصد بیشتر از افرادی که مرتباً نوشیدنی‌های شیرین مصرف می‌کردند تری گلیسیرید بالا داشتند.

خوشبختانه چندین مطالعه نشان داده‌اند که، رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات می‌تواند منجربه کاهش سطح تری گلیسیرید خون شود. حتی یک تغییر ساده مانند جایگزینی نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند با آب می‌تواند تری گلیسیرید را در بسیاری از افراد کاهش دهد.

• فیبر بیشتری مصرف کنید

فیبر غذایی به‌طور طبیعی در میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل یافت می‌شود. همچنین در بسیاری از منابع گیاهی دیگر ازجمله آجیل، دانه‌ها، غلات و حبوبات یافت می‌شود. این موارد را می‌توان غذاهای مضر برای تری گلیسیرید بالا دانست.

گنجاندن فیبر بیشتر در رژیم غذایی می‌تواند جذب چربی و قند را در رودۀ کوچک کم کند و به کاهش سطح تری گلیسیرید شما کمک کند.

• از مصرف چربی‌های ترانس خودداری کنید

چربی‌های ترانس مصنوعی نوعی چربی هستند که به غذاهای فراوری‌شده اضافه می‌شوند تا ماندگاری آن‌ها افزایش یابد. به‌دلیل خواص التهابی، چربی‌های ترانس به بسیاری از مشکلات سلامتی ازجمله افزایش سطح کلسترول بد (LDL) و بیماری قلبی نسبت داده شده است. غذاهای حاوی چربی ترانس ازجمله مهم‌ترین غذاهای مضر برای تری گلیسیرید بالا هستند.

• دو بار در هفته از ماهی‌های چرب استفاده کنید

توصیه به مصرف ماهی‌های چرب به‌دلیل محتوای اسیدهای چرب امگا ۳ آن‌ها است. چربی‌های امگا ۳ نوعی اسید چرب غیراشباع چندگانه ضروری هستند و باید آن‌ها را از طریق رژیم غذایی خود دریافت کنید. یک مطالعه نشان داد که، خوردن ماهی سالمون دو بار در هفته به‌طور قابل‌توجهی غلظت تری گلیسیرید خون را کاهش می‌دهد.

ماهی قزل‌آلا، شاه‌ماهی، ساردین، ماهی تن و ماهی خال‌مخالی چند نوع ماهی هستند که به‌خصوص اسیدهای چرب امگا ۳ بالایی دارند.

• سایر توصیه‌های غذایی

ممکن است راجب کاهش تری گلیسیرید با سرکه سیب مطالبی را خوانده باشید. در یک مطالعه محققان دریافتند شرکت‌کنندگانی که سرکه سیب مصرف می‌کردند، نه‌تنها کاهش وزن بیشتری نسبت به افرادی که دارونما مصرف می‌کردند داشتند، بلکه تری گلیسیرید و کلسترول تام پایین‌تری داشتند. افرادی که سرکه سیب مصرف کردند نیز سطح کلسترول خوب را افزایش دادند.

در مورد عسل و تری گلیسیرید نیز ممکن است در منابع غیرعلمی مطالبی خوانده باشید که عسل را یک مادۀ سالم و جایگزین شکر معرفی می‌کنند. باید گفت بیشتر محتوای عسل نیز از قندهای ساده است؛ درصورتی‌که، اضافه دریافت شود به تری گلیسرید تبدیل می‌شود.

مطالعات دقیقی تاکنون بر روی ارتباط سماق و تری گلیسرید انجام نشده است و با اینکه ادعا می‌شود سماق باعث کاهش تری گلیسرید می‌شود؛ اما، این ادعا مبنای علمی دقیقی ندارد. درمورد آبغوره و تری گلیسرید نیز به همین صورت است؛ اما، مطالعات نسبتاً بیشتری انجام شده است و شواهد بیشتری وجود دارد که می‌گوید ممکن است آب‌غوره باعث کاهش تری گلیسرید شود.

مهم‌ترین نوشیدنی برای کاهش تری گلیسیرید که باید از آن اجتناب کنید الکل است. مصرف الکل ارتباط مستقیمی با افزایش تری گلیسرید خون شما دارد.

همچنین یک نوشیدنی برای کاهش تری گلیسرید چای سبز است. مطالعات نشان داده‌اند که، کاتچین‌های موجود در چای سبز می‌تواند به کاهش سطح تری گلیسرید و کلسترول بد کمک کند.

اگر درمورد تری گلیسرید بالا سؤالی دارید، سؤال خود را در قسمت نظرات بنویسید تا پزشکان سایت سیب به سؤال شما پاسخ دهند.