«صبح من» با ورزش: «مجله خبری صبح من» در ایام نوروز ویژه‌نامه ورزشی را منتشر می‌کند که درباره تاریخچه باشگاه‌های فوتبال کشورمان است. در نخستین بخش این ویژه نامه به سراغ «باشگاه تراکتور» رفته‌ایم. با ما همراه باشید.
به گزارش مجله خبری «صبح من»، باشگاه تراکتور تبریز که در سال ۱۳۴۹ در تبریز تاسیس شده است. این باشگاه هم‌اکنون در لیگ برتر ایران حضور دارد.
تاریخچه‌ی تیم تراکتور
پیش از انقلاب
تیم تراکتور در سال ۱۳۵۴ به جام تخت جمشید صعود کرد. تی‌تی‌ها در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ شرکت کردند آنها در بین ۱۶ تیم، در قعر جدول قرار گرفته و به دستهٔ پایین‌تر سقوط کردند. پس از یک سال دوری از سطح اول لیگ فوتبال ایران، تراکتوری‌ها در جام تخت جمشید ۱۳۵۶ شرکت کرده و جایگاه پنجم را کسب کردند.
تراکتور در جام تخت جمشید ۱۳۵۷ هم حاضر بود و تا پیش از تعطیلی مسابقات به دلیل وقوع انقلاب، در جایگاه نهم جدول بودند. این باشگاه در جام حذفی ۱۳۵۶ که اولین دوره جام حذفی بود نیز به فینال راه یافت؛ اما در بازی پایانی، نتیجه را به ملوان بندرانزلی واگذار کرد و نایب‌قهرمان شد. در این سال‌ها ماشین‌سازی نیز به عنوان تیمی از شهر تبریز و قدرتی موازی با تراکتور در فوتبال ایران حاضر بود.
دهه ۱۳۶۰
در دهه ۱۳۶۰ به دلیل وقوع جنگ ایران و عراق، لیگ فوتبال ایران تعطیل بود و تنها رقابت‌های استانی برگزار می‌شد. پرشورها در لیگ فوتبال تبریز بازی می‌کردند. در سال ۱۳۶۵، منتخب تبریز متشکل از بازیکنان تراکتور و ماشین‌سازی به فینال لیگ استانی قدس راه یافت، ولی از تیم استان اصفهان شکست خورد و دوم شد.
دهه ۱۳۷۰ و آغاز دهه ۱۳۸۰
واسیلی گوجا مربی رومانیایی، تیم‌های پایه تراکتور را زیر نظر گرفت و آنها را توسعه داد؛ در نتیجه تراکتور دوران موفقی را گذراند. این تیم در لیگ آزادگان ۱۳۷۱ در گروه یک بالاتر از استقلال و کشاورز رتبه نخست را کسب کردند اما در پلی‌آف با باخت به پاس تهران، سوم شدند. تراکتور در سال ۱۳۷۳ با باخت به بهمن در جام حذفی، برای بار دوم در این جام دوم شد. با رفتن بازیکنان کلیدی از تیم، دوران افت باشگاه آغاز شد.
محمدحسین ضیایی، جای گوجا را گرفت و به عنوان بازیکن ـ مربی تیم منصوب شد. پرشورها در لیگ آزادگان ۱۳۷۹، قعرجدولی شدند اما سال بعد نیز به حکم فدراسیون فوتبال در لیگ حرفه‌ای ایران که تازه‌تاسیس بود، شرکت کردند. گرگ‌های سرخ در لیگ برتر فوتبال ایران ۸۰-۸۱ با مربیگری رضا وطنخواه و محمود یاوری به دسته پایین‌تر سقوط کردند.
دوران دسته اول: ۱۳۸۱–۱۳۸۸
تراکتور هفت فصل را در لیگ دسته اول فوتبال ایران سپری کرد، و موفق به صعود به جام خلیج فارس نشد. تراکتور در این هفت سال تنها یک بار به پلی‌آف صعود رسید، و با باخت به شیرین‌فراز کرمانشاه همچنان دسته اولی باقی ماند. در این سال‌ها ارنست میدندروپ، فرشاد پیوس، احمد شیخ‌لاری سکان هدایت تی‌تی‌ها را برعهده داشتند. سرانجام تراکتور در فصل ۸۸–۸۷ با مربیگری فراز کمالوند و با حمایت‌مالی سپاه پاسداران ، به لیگ برتر صعود کرد.
۱۳۸۸ تاکنون
تراکتور تا فصل ۸۱–۱۳۸۰ در سطح اول فوتبال ایران بازی می‌کرد؛ اما در پایان آن فصل بازهم دسته‌یکی شد و پس از ۸ سال تلاش نافرجام برای صعود، سرانجام در سال ۱۳۸۸ دوباره به لیگ برتر بازگشت.تراکتور از سال ۱۳۸۸ با مسئولیت سپاه عاشور (سپاه آذربایجان) بوده و به دلیل قرار گرفتن در رده تیم‌های نظامی، آنها می‌توانستد بازیکنان سرباز را به عضویت تیم خود دربیاورند. تراکتور پس از صعود به لیگ برتر، روند رو به رشدی داشته است و پس از قرار گرفتن در رتبه‌های میان جدولی در فصول ۸۹–۱۳۸۸، ۹۰–۱۳۸۹، سه بار نایب قهرمان لیگ برتر در لیگ‌های ۹۱–۱۳۹۰، ۹۲–۱۳۹۱، ۹۴–۱۳۹۳، شده‌است. تراکتور همچنین در سالهای ۹۳ و ۹۹ دوبار قهرمان جام حذفی شده‌است.
تغییر نام
از فروردین ۱۳۹۸ مدیران و مالکان تراکتور در تلاش بودند تا نام باشگاه را تغییر دهند. سرانجام با مهر تأیید فیفا در ۱ تیر ۱۳۹۸ نام باشگاه تراکتورسازی تبریز به باشگاه تراکتور آذربایجان تغییر یافت.
جدال‌های پرسپولیس و تراکتور
بازی تراکتور و پرسپولیس، برای سالیان یک رقابت حساس و پر تماشاگر بوده‌است. در جام تخت جمشید و بعد تر در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، پرسپولیس، عموماً در برابر تراکتور پیروز بود، با این همه این شرایط بعد از قدرت گرفتن تراکتور کاملاً تغییر کرد. اولین برد تراکتور در برابر پرسپولیس و در دهه ۸۰ رقم خورد. در هفته هجدهم لیگ دهم، تراکتور موفق شد با گل کرار جاسم، پرسپولیس را پس از ۱۷ سال شکست دهد.
جدال‌های استقلال و تراکتور
بازی تراکتور و استقلال یکی از بازی‌های حساس لیگ برتر است. در سالهای اخیر، رقابت بر سر قهرمانی و کسب سهمیه حضور در جام باشگاه‌های آسیا به این حساسیت افزوده است. تیم‌های استقلال و تراکتور، پس از صعود تراکتور به لیگ برتر و از فصل ۸۸–۸۹، ۲۱ بار به مصاف هم رفته‌اند. تراکتور ۹ بار موفق به شکست استقلال شده‌است، ۵ بازی به تساوی انجامیده و استقلال ۷ پیروزی کسب کرده‌است. در حالی که در هفته پایانی لیگ سیزدهم، آبی‌های پایتخت برای قهرمانی، نیاز به شکست تراکتور و توقف فولاد داشتند و با یک مساوی هم سهمیه آسیایی را کسب می‌کردند، سه گل فخرالدینی، نصرتی و انصاری‌فرد قهرمانی و سهمیه را هم‌زمان از استقلال گرفت. در لیگ چهاردهم هم، تراکتور در تهران، ۴ گل به استقلال زد تا قبل از پایان لیگ عدم سهمیه گرفتن استقلال قلعه‌نویی قطعی شده و دوران قلعه‌نویی در استقلال به اتمام برسد. بدترین نتیجه تراکتور در برابر استقلال به شکست ۷ بر ۱ در لیگ برتر در تهران و دو شکست ۵ بر ۱ در لیگ آزادگان سال ۷۵–۷۶ و ۷۹–۸۰ و یک شکست ۴ بر صفر در نخستین دوره لیگ برتر در تهران بازمی‌گردد.
جدال‌های تراکتور-سپاهان
از سال ۱۳۵۴ دو تیم تراکتور و سپاهان دیدارهای متعددی با یک‌دیگر داشته‌اند. اولین دیدار بین این دو تیم در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۵۴ در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ برگزار شده‌است که با تساوی ۱–۱ همراه بوده‌است.
شهرآوردهای تبریز
در دهه‌های ۵۰ تا ۸۰، ماشین‌سازی رقیب مهمی برای تراکتور بود. تقابل دو تیم سبز و سرخ تبریزی، شهرآورد تبریز را تبدیل به یک بازی مهم و پر هیجان کرده بود ولی این شرایط پس از افول ماشین‌سازی تغییر کرد. در سالهای اخیر، نسبت به تقابل‌های ماشین‌سازی و تراکتور، از بازی‌های این تیم با گسترش فولاد و شهرداری تبریز کمتر استقبال شد.
بدترین باخت تاریخ در لیگ برتر
باشگاه تراکتورسازی تبریز در هفته سی ام لیگ ۲۲ ام در مصاف با باشگاه استقلال تهران نتیجه را ۷ بر ۱ واگذار کرد.
بهترین برد تاریخ باشگاه در لیگ برتر
باشگاه تراکتور تبریز در هفته هشتم لیگ هجدهم در مصاف با استقلال خوزستان با نتیجه ۶ بر ۰ پیروز شد.
ورزشگاه خانگی
تراکتور، بازی‌های خانگی رسمی خود را در ورزشگاه یادگار امام تبریز (سهند) انجام می‌دهد. این استادیوم، سومین ورزشگاه بزرگ ایران است.
تراکتور، تا پیش از لیگ آزادگان ۸۸–۸۷، بیشتر بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه تختی تبریز (باغ‌شمال) برگزار می‌کرد.
مربیان برجسته تاریخ تراکتور
برجسته‌ترین مربیان تاریخ تراکتور عبارتند از: حسین فکری، واسیلی گوجا، فیروز کریمی، محمدحسین ضیایی، ارنست میندروپ، فرشاد پیوس، فراز کمالوند، امیر قلعه‌نویی، تونی اولیویرا، مجید جلالی، رسول خطیبی، یحیی گل‌محمدی، مجتبی حسینی، ارتغرول ساغلام، جان توشاک، ژرژ لینکز، محمد تقوی، مصطفی دنیزلی، ساکت الهامی، علیرضا منصوریان، مسعود شجاعی، زوونمیر سولدو، قربان بردیف و پاکو خمز.
بازیکنان برجسته تاریخ تراکتور:
برجسته‌ترین بازیکنان تاریخ تراکتور عبارتند از: احمد شیخ‌لاری، یحیی گل‌محمدی، ساکت الهامی، سیروس دین‌محمدی، کریم باقری، مهدی تارتار، رسول خطیبی، فرشاد احمدزاده، فرزاد حاتمی، کریم انصاری‌فرد، احمد نوراللهی، علیرضا نقی‌زاده، هاشم بیک‌زاده، سعید دقیقی، سامان نریمان جهان، احسان پهلوان، محمدرضا آزادی، امیرارسلان مطهری، سعید مهری، مسعود شجاعی، اشکان دژاگه، رضا شکاری، محمدرضا خانزاده، پرویز مظلومی، مهی کیانی، مهرداد پولادی، محمد ابراهیمی، قاسم حدادی‌فر، آندرانیک تیموریان، احسان حاج‌صفی، جواد کاظمیان، امیرحسین صادقی، محمد نصرتی، محسن فروزان، میلاد فخرالدینی، محمد ایرانپوریان، علی کریمی، قاسم دهنوی، عقیل اعتمادی، سینا عشوری، خالد شفیعی، فرزاد آشوبی، شجاع خلیل زاده، رضا جباری، بختیار رحمانی، احمد آل‌نعمه، امید عالیشاه و محمد نوری.
برترین گلزنان تاریخ تراکتور:
برترین گلزنان تاریخ تراکتور به ترتیب عبارتند از: احمد شیخ‌لاری، محمد ابراهیمی، فرزاد حاتمی، ادینیو، محمد عباس‌زاده، محمد ایرانپوریان، فلاویو لوپز، سیدمهدی سیدصالحی، احسان حاج‌صفی، کریم انصاری‌فرد، مسعود ابراهیم‌زاده، کرار جاسم، آنتونی استوکس، محمد نصرتی، سامان نریمان جهان، اشکان دژاگه و مهدی کیانی.
بیشترین بازی در تاریخ تراکتور:
رکورداران بیشترین بازی در تاریخ تراکتور به ترتیب عبارتند از: احمد شیخ‌لاری، ایوب ذوالفقاری، مهدی کیانی، حسن آذرنیا، محمد ابراهیمی، محمدرضا اخباری، محمد ایرانپوریان، مسعود ابراهیم‌زاده، کاظم محمودی، مصطفی اکرمی، مرتضی اسدی، یونس باهنر، احسان حاج‌صفی، فرزاد حاتمی، سیروس دین‌محمدی، میلاد فخرالدینی، ابوالفضل حاجی‌زاده، حسین خطیبی و سامان نریمان جهان.
برترین گلزنان خارجی تاریخ تراکتور:
برترین گلزنان خارجی تاریخ تراکتور به ترتیب عبارتند از: ادینیو، فلاویو لوپز، کرار جاسم، آنتونی استوکس، رودریگو توسی، لئوناردو پیمنتا، حمزه یونس، گیلسون، لی اروین، یوکیا سوگیتا، کاردوسو، سزار موریرا، گوستاوو واگنین، ویلیان میمبلا، کوین فورچونه، دیتمار بیکای، دوس سانتوس، اوکاچا حمزاوی، آنسلمو کاردوزو، اشپیتیم ارفی.
لوگوی تراکتور
تراکتور هم در تاریخ خود چندبار لوگوی رسمی باشگاه را تغییر داده است.
باشگاه‌های خواهرخوانده
تراکتور با سپاهان، ترابوزون‌اسپور، روبین کازان و سومقاییت خواهرخوانده است.
افتخارات
عنوان‌های رسمی تراکتور
لیگ برتر ایران
۲ نایب‌قهرمان (۳): ۹۱–۱۳۹۰، ۹۲–۱۳۹۱، ۹۴–۱۳۹۳
۳ مقام سوم (۲): ۱۳۷۱، ۹۶–۱۳۹۵
جام حذفی ایران
۱ قهرمان (۲): ۹۳–۱۳۹۲، ۹۹–۱۳۹۸
۲ نایب‌قهرمان (۳): ۱۳۵۵، ۱۳۷۳، ۹۶–۱۳۹۵
سوپر جام ایران
۲ نایب قهرمان (۱): ۱۳۹۹
لیگ دسته اول ایران
۱ قهرمان (۱): ۸۸–۱۳۸۷
۲ نایب‌قهرمان (۱): ۸۵–۱۳۸۴
۳ مقام سوم (۱): ۸۲–۱۳۸۱
لیگ دسته دوم ایران
۱ قهرمان (۲): ۵۳–۱۳۵۲، ۷۵–۱۳۷۴
۲ نایب‌قهرمان (۲): ۵۵–۱۳۵۴
۳ مقام سوم (۱): ۵۲–۱۳۵۱
لیگ برتر تبریز
۱ قهرمان (۳): ۵۰–۱۳۴۹، ۵۱–۱۳۵۰، ۶۴–۱۳۶۳
۲ نایب‌قهرمان (۳): ۶۵–۱۳۶۴، ۶۷–۱۳۶۶، ۶۸–۱۳۶۷
۳ مقام سوم (۱): ۶۶–۱۳۶۵
لیگ دسته دوم تبریز
۱ قهرمان (۱): ۶۱–۱۳۶۰
سوپر جام آذربایجان شرقی
۱ قهرمان (۱): ۱۳۷۱
عنوان‌های غیررسمی
هند جام میلز هندوستان
۱ قهرمان (۱): ۱۳۷۴
ایران جام بین‌المللی سرداران شهید
۱ قهرمان (۲): ۱۳۷۴، ۱۳۷۵
ایران جام شهدا
۱ قهرمان (۲): ۱۳۹۳، ۱۳۹۶
گردآوری و تنظیم: مجله خبری صبح من
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
