«صبح من» با دنیای حیوانات: حیوانات برای پشت سر گذاشتن سردترین ماههای سال، به تواناییهای شگفتانگیز و سازگاریهای بیولوژیکی متکی هستند.
به گزارش مجلهی خبری «صبح من»، وقتی زمستان با هوای سرد و روزهای تاریکش فرا میرسد، بیشتر ما، لباس گرم میپوشیم و محل کار و زندگی خود را گرم میکنیم اما برای حیوانات وحشی و پرندگان و دیگر موجودات، سردترین فصل سال یک چالش واقعی برای بقاست.
در حالی که انسانها میتوانند به منابعی مانند غذای ذخیره شده، لباسهای گرم و سیستمهای گرمایشی تکیه کنند، حیوانات از این امکانات، بهرهای نبردهاند. برخی از آنها به مهاجرت متوسل میشوند، برخی دیگر، از استراتژی خواب زمستانی بهره میبرند. اما زنبورها با کدام استراتژی، فصل سرما را پشت سر میگذارند؟
برخلاف بسیاری از حشرات که در اثر سرما ناپدید میشوند، زنبورها استراتژی درخشانی برای مقابله با زمستان ایجاد کردهاند. این موجودات کوچک که برای گردهافشانی و تعادل اکولوژیکی بسیار ضروری هستند، نه تنها با آب و هوای سرد سازگار میشوند، بلکه آن را به فرصتی برای نشان دادن سازماندهی و کارایی شگفتانگیز خود تبدیل میکنند.
زنبورها با ایجاد ریزاقلیم گرم در داخل کندوها میتوانند فعالیت خود را حفظ کرده و بقای کلنی را در سردترین ماههای سال تضمین کنند.
با کاهش دما، زنبورهای اروپایی در داخل کندوها جمع میشوند و در آنجا یک سری رفتارهای مشارکتی برای گرم نگه داشتن انجام میدهند. استراتژی آنها با ایجاد یک «پتو» از زنبورها شروع میشود که در اطراف ملکه در مرکز کندو سازماندهی شده است؛ جایی که دما باید ثابت و گرم بماند.
با این کار، زنبورهای کارگر، که لایهی بیرونی را تشکیل میدهند، به دلیل فشاری که توسط سایر زنبورهای کلنی برای فشرده کردن خود اعمال میشود، مستقیماً در معرض سرمای بیرونی قرار نمیگیرند.
نکتهی جالب اینجاست، حتی زنبورهایی که دورتر از مرکز کندو قرار دارند، به رغم اینکه در سردترین قسمت هستند، به دلیل نگه داشته شدن دما در بالای ۱۰ درجه سانتیگراد ـ که برای جلوگیری از یخ زدن آنها کافی است ـ موفق به زنده ماندن میشوند.
کلید تولید گرما حرکت، ماهیچههای زنبورها است. زنبورها به جای پرواز، همانطور که در آب و هوای گرم انجام میدهند، ماهیچههایی را که معمولاً برای حرکت دادن بالهای خود به کار میگیرند، منقبض کرده و شل میکنند. این حرکت ایزومتریک بدون نیاز به حرکت اضافه، گرما تولید میکند.
به گفته توماس سیلی، زیست شناس از دانشگاه کرنل، انرژیای که زنبورها در طول زمستان خرج میکنند به طور کامل صرف تولید گرما میشود که به آنها اجازه میدهد دمای مناسب را برای کلنی حفظ کنند.
در بخشهای بعدی به زندگی شگفتانگیز برخی دیگر از جانوران در زمستان خواهیم پرداخت.
ترجمه و تنظیم: مجلهی خبری «صبح من» ـ استفاده از مطلب تنها با ذکر منبع، مجاز است.
بخشهای پیشین: