«صبح من» با انیمیشن: همهی ما از مشاهدهی دوبارهی کارتونهای زیبا و جذاب زمان کودکی خود لذت میبریم! حتی دیدن یک عکس از آنها خاطرات بیشماری را در ذهن ما زنده میکند. در این مقاله که در چند بخش ارائه می شود، به معرفی کارتون های زیبا و جذاب کودکان دههی ۶۰ و ۷۰ خواهیم پرداخت.
۱. کارتون سفرهای گالیور
- کشور سازنده: آمریکا
- شرکت سازنده: هانا باربرا پروداکشنز
- تاریخ تولید: ۱۹۶۸
کارتون زیبا و خاطرهانگیر سفرهای گالیور از روی رمان سفرهای گالیور نوشتهی جاناتان سوییفت ساخته شد. در این کارتون شاهد داستانی جذاب در مورد رویارویی گالیور و آدم کوچولوها بودیم.
گذشته از ماجراهای جذاب گالیور و سگ او «تَگ» درکنار لیلیپوتیهای کوچک، از هنر دوبله این مجموعه نیز نباید گذشت که درکنار شهاب عسگری (گالیور)، شهروز ملکآرایی («کاپیتان لینچ» که در ایران لیچ نامیده میشد) و مینو غزنوی («فلرتیشیا»)، این «گلام» با صدای فوقالعادهی استاد اکبر منانی بود که یکی از متفاوتترین شخصیتهای مجموعه را دوبله کرده و جملهی معروف «من میدونم…» را برای این شخصیت منفینگر به قدری جالب به کار میبرد که تا سالها بعد جایگاه خود را در ادبیات عامه حفظ کرده بود؛ دوبلهای که استاد منانی آن را از روی نحوهی صحبتهای یک گدا الهام گرفته بود.
۲. کارتون ماجراهای تنسی تاکسیدو و چاملی
- کشور سازنده: آمریکا
- سازنده: Total Television
- تاریخ تولید: ۱۹۶۳
این کارتون قدیمی داستان پنگوئنی به نام تنسی تاکسیدو و یک گراز دریایی به نام چاملی را روایت میکرد که درون باغ وحش مگاپلیس درکنار حیوانات دیگر زندگی میکردند، ولی آرام و قرار نداشتند و هر بار با فرار از باغ وحش، ماجراهای جالبی را رقم میزدند.
هر وقت هم اوضاع به جایی میرسید که راهحلی وجود نداشت، به سراغ فردی به نام «آقای ووپی» میرفتند؛ پروفسوری که راهحل همهی مشکلات را میدانست و با راهنماییهای خود به این پنگوئن و گراز دریایی کمک میکرد. دوبلهی فوقالعاده جذاب آن نیز زیبایی و بامزگی این کارتون را دو چندان میکرد.
۳. کارتون لولک و بولک
- کشور سازنده: لهستان
- شرکت سازنده: Studio Filmow Rysunkowych
- تاریخ تولید: ۱۹۶۲
از میان محبوبترین برادران کارتونی بین ایرانیها، میتوان لولک و بولک را نام برد؛ دو برابر بازیگوشی که در طول ۱۱ فصل و بیش از ۱۷۰ قسمت به انجام شیرینکاریهای مختلف و خلق لحظات خندهدار میپرداختند.
برادر بزرگتر یعنی بولک درکنار برادر کوچکتر خود لولک به قدری در فاصلهی سالهای ۱۹۶۲ تا ۱۹۸۶ در کشور لهستان محبوب شده بودند که آثار مختلفی مثل مجسمههای آنها در نقاطی چون شهر بیلسکو-بیاوا ساخته شده و بهنوعی میتوان آنها را از صادرات فرهنگی این کشور دانست.
۴. کارتون معاون کلانتر
- کشور سازنده: آمریکا
- شرکت سازنده: Terrytoons
- تاریخ تولید: ۱۹۶۰
معاون کلانتر از آن دست کارتونهای نوستالژیک است که نسلهای مختلفی با آن خاطره دارند و در طول دهههای ۶۰ و ۷۰ بارها از تلویزیون ایران پخش شده بود.
شخصیت اصلی قصه با صدای ایرج رضایی، معاون کلانتری در قالب یک سگ بود که در قسمتهای ابتدایی در فلوریدا حضور داشت و سپس در ایالتهای دیگری مثل میسیسیپی و تنسی به ایفای وظیفه میپرداخت.
شخصیتهای دیگری مثل «ماسکی» با صدای مینو غزنوی هم معاون کلانتر را در ماجراهای مختلف همراهی میکردند و به صحنههای اکشن درکنار طنز خاص این کارتون انرژی میدادند. بعدها آثار دیگری هم با حضور معاون کلانتر تولید شد، ولی این شخصیت در ایران همچنان با همین مجموعه کارتون قدیمی شناخته میشود.
۵. کارتون لونی تونز (باگز بانی)
- کشور سازنده: آمریکا
- شرکت سازنده: برادران وارنر
- تاریخ تولید: ۱۹۳۰
این کارتون جذاب یکی از عظیمترین مجموعه انیمیشنهای تاریخ است که کار خود را از سال ۱۹۳۰ آغاز کرد و بعدها در دهههای مختلف شکل و شمایل متفاوتی پیدا کرده و در هر دوره با معرفی شخصیتهای جدید، به طرفداران بیشتری رسید.
در ایران هم از سالها قبل شاهد پخش قسمتهای بیشماری از این مجموعه بودهایم، مخصوصاً قسمتهای مربوطبه دوران ۱۹۴۴ تا ۱۹۶۴. شاید بتوان بیشترین نمایشهای انیمیشن لونی تونز در ایران را هم به «کایوت» و «رودرانر» نسبت داد؛ زوج جذابی که در دل صحراهای آمریکا برخوردهای جالبی هم با دارند و کایوت بیچاره بارها و بارها در راه رسیدن به غذای لذیذ خود (که در ایران با نام «میگ میگ» هم شناخته میشود!) به فجیعترین شکل ممکن آسیب میبیند!
۶. کارتون بارباپاپا – Barbapapa
- کشور سازنده: فرانسه
- شرکت سازنده: Polyscope BV
- تاریخ تولید: ۱۹۷۳
بارباپاپا، یک کتاب مصور برای کودکان بود که توسط یک زوج فرانسوی-آمریکایی به نام آنت تایسون و تیلوس تیلور در سال ۱۹۷۰ در فرانسه منتشر شد. این کتاب بسیار سریعاً با استقبال گسترده مواجه شد.
داستان این کتاب به خانوادهی بارباپاپا پرداخت و خوانندگان، ماجراهای اعضای این خانواده را دنبال میکردند. در این کتاب، موجوداتی عجیب و غریب با قابلیت تغییر شکل وجود داشتند. هر یک از این موجودات رنگ مخصوص خود را داشتند و بعد از تغییر شکل، به دلیل رنگ متفاوت، قابل تفکیک از سایر اعضای خانواده بودند.
اسم انتخاب شده برای این کتاب و موجوداتشان نیز جالب بود. روزی، تیلور و همسرش در حال قدمزدن در پارک لوکزامبورگ در پاریس بودند. در این حین، تیلور صدای یک کودک را میشنید که در حال التماس از والدینش برای چیزی به نام “بابابابا” بود. تیلور از همسرش که فرانسوی بود، معنی این کلمه را پرسید و فهمید که کودک به پشمک اشاره میکند.
به همین دلیل، اسم “بارباپاپا” را بر روی این موجودات جالب قرار دادند. با تبدیل شدن این کتاب به یک مجموعه کارتونی، شهرت خانواده بارباپاپا بیشتر شد و کودکان ایرانی نیز در دهه ۶۰ با بارباپاپا، بارباماما و فرزندانشان خاطرات خوبی داشتند.
۷. کارتون هایدی دختری از آلپ – Heidi, Girl of the Alps
- کشور سازنده: ژاپن
- شرکت سازنده: Zuiyo Eizo
- تاریخ تولید: ۱۹۷۴
قبل از تغییرات ساختاری خود، شرکت نیپون با نام Zuiyo Eizo فعالیت میکرد. یکی از آثار محبوب این شرکت در آن زمان، ماجراهای هایدی بود. داستان هایدی از رمانی به همین نام اثر یوهانا اشپیری، نویسنده سوئیسی، الهام گرفته شده بود و برخی از کودکان قبل از تماشای این انیمه، از طریق کتاب هایدی با آن آشنا بودند.
هایدی با دوبلهی مژگان عظیمی، دخترکی بود که پس از مرگ پدر و مادرش، با خالهاش در یک دهکدهی زیبا زندگی میکرد و ماجراهای مختلفی را با سایر شخصیتها و حیوانات دهکده تجربه میکرد.
این انیمه یکی از اولین آثار مجموعه «تئاتر شاهکار جهان» بود که شامل انیمههای متعدد بود. در آن زمان ژاپنیها از رمانهای معروف دنیا الهام میگرفتند تا کودکان و نوجوانان را با آثار بزرگ نویسندگان آشنا کنند.
بخش زیادی از انیمههایی که در دهههای ۶۰ و ۷۰ در تلویزیون ایران نمایش داده میشدند، زیرمجموعهی تئاتر شاهکار جهان بودند و بسیاری از کودکان نیز به این شکل با داستانهای معروف آشنا شدند.
۸. کارتون چوبین – Hoshi no Ko Chobin
- کشور سازنده: ژاپن
- شرکت سازنده: Studio Zero
- تاریخ تولید: ۱۹۷۴
چوبین، یکی از شخصیتهای عجیب و غریب کارتونهای نوستالژیک در ایران بود. او یک موجود کوچک بود که با یک فضاپیمای فضایی وارد زمین میشد و پس از ترکیدن حبابی که درون آن قرار داشت، به سراغ یک دختر و پدربزرگش که در کلبهای نزدیک زندگی میکردند، میرفت و با زبانی ناشناخته با آنها صحبت میکرد.
چوبین متوجه میشد که انسانها زبان او را نمیفهمند، پس با زدن دکمهای روی دستبند خود کاری میکرد که صحبتهایش برای آنها قابل فهم شود و بین او و آنها رابطهای صمیمانه شکل میگرفت.
شخصیت چوبین در کنار شخصیتهای دیگر قصه قرار میگرفتند که اکثراً حیواناتی سخنگو بودند. یکی از این شخصیتها جغدی بود که بارها بر زمین میافتاد و هر بار میگفت: “یه خبر بد!”.
همچنین، شخصیتی دیگر به نام “برونکا” نیز در داستان حضور داشت. او یک شخصیت غولپیکر و مرموز بود که با خفاشهای خود و البته بینی بزرگش شناخته میشد و با چوبین مبارزات سختی داشت.
نکتهی جالب درباره چوبین، قسمت پایانی داستان بود. در این قسمت، چوبین بالاخره مادر خود را پیدا میکرد و به زادگاهش بازمیگشت. اما مخاطبان ایرانی تصویری از این مادر نمیدیدند و مجبور بودند خودشان شکل و شمایل او را در ذهن خود تصور کنند.
سالها مردم در اینترنت باد دیدن تصاویر مادر چوبین و نوع پوشش او، متوجه این موضوع شدند. به طور کلی، چوبین یکی از شخصیتهایی بود که با جذابیت و ویژگیهای منحصر به فرد خود، مخاطبان کودک سریال را به خود جذب میکرد.
۹. کارتون ویکی وایکینگ – Vicky the Viking
- کشورهای سازنده: ژاپن، اتریش و آلمان
- شرکتهای سازنده: Zuiyo Eizo و Taurus Film
- تاریخ تولید: ۱۹۷۴
در زمانی که وایکینگها هنوز به دلیل سریالها و بازیهای ویدیویی محبوب امروز به شهرت نرسیده بودند، انیمیشن ویکی وایکینگ برای کودکان ایرانی پخش میشد. این انیمیشن برگرفته از کتاب Vicke Viking اثر رونر یانسن، نویسنده سوئدی، داستان ماجراهای ویکی را روایت میکند.
ویکی فرزند یک وایکینگ بزرگ به نام “هالوار” است که رهبر وایکینگهای دهکده “فلیک” محسوب میشود؛ جنگجویانی که همواره در نبرد با دشمنان خود بودند. بر خلاف سایر وایکینگها که شجاعت و قدرت بدنی بالایی داشتند، ویکی بیشتر از قدرت ذهن خود برای حل مشکلات استفاده میکرد و از راهحلهای جالبی برای پیروزی در مواجهه با دشمنان استفاده میکرد. این انیمیشن به کودکان مخاطب آن درس میدهد که زور بازو به تنهایی کافی نیست و شما نیاز به یک ذهن خلاق هم نیاز دارید!
۱۰. کارتون گوریل انگوری – The Great Grape Ape Show
- کشور سازنده: آمریکا
- شرکت سازنده: هانا باربرا پروداکشنز
- تاریخ تولید: ۱۹۷۵
یکی از محصولات محبوب شرکت هانا باربرا در کشورهای مختلف، از جمله ایران، گوریل انگوری بود. این مجموعه بسیار محبوب بود و حتی یکی از وسایل تفریح در شهربازی تهران با شکل و شمایل آن ساخته شده بود.
در این کارتون، ماجراهای یک گوریل عظیم الجثه و بنفش رنگ را دنبال میکردیم که علیرغم ابعاد بزرگ خود، رفتار کودکانهای داشت. او با سگی به نام “بیگل بیگل” که توسط گوریل انگوری “بیگلی بیگلی” صدا زده میشد، همراهی میکرد.
این دو دوست کاملاً متفاوت در ماجراجوییهای خود با یک ماشین زرد رنگ کوچک، از اینجا به آنجا میرفتند. عجیب است که با وجود ابعاد کوچک ماشین، گوریل انگوری بر روی سقف آن مینشست و همچنان ماشین خراب نمیشد. اصغر افضلی که بیشتر با دوبلههای وودی آلن شناخته میشود، در اینجا به زیبایی به جای “بیگلی بیگلی” صحبت میکرد و صادق ماهرو هم با مهارت بالایی عبارات کوتاه گوریل انگوری مثل “انگوری! انگوری!” را بر زبان میآورد. او آنقدر هنرمندانه این دوبله را اجرا کرد که نمیتوانیم فرد دیگری را به جای او در این نقش تصور کنیم.
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
«صبح من» در واتساپ:
http://B2n.ir/p37574