صبح من با مسائل حقوقی: اهمیت آشنا بودن با وکالت و انواع وکالت از آنجا مشخص می شود که خود درمانی و مراجعه نکردن به پزشک و یا مشورت با شخصی که علم پزشکی ندارد گاهی ضرر جسمی و روحی سنگین و جبران ناپذیر به سلامتی افراد می زند.
به گزارش مجله خبری صبح من، در حوزه مسائل حقوقی و انواع وکالت اوضاع به مراتب پیچیده تر است چون با قانون سر و کار دارد. تصمیم های سر خود و مشورت نگرفتن از مشاور و وکیل زبده، می تواند ضرر و زیان مالی و حیثیتی را متوجه فرد کند که نه تنها خود او، بلکه چندین خانواده را درگیر کند.
حتی اگر شخصی توانایی علمی برای گرفتن حق خود و نیز آشنایی با انواع وکالت داشته باشد ممکن است زمان کافی نداشته باشند تا بتواند در دادگاه و مقابل قاضی حاضر شود و مراحل پر پیچ و خم قانونی را بگذراند.
طبق قانون کشورمان از جمله موارد حقوق شهروندی این است که می‌شود برای انجام کارهای قضایی، یکی از انواع وکالت را برگزید. یعنی به نیابت از خود با مشخص کردن حدود اختیارات، شخصی را به عنوان وکیل انتخاب کرد.
گاهی هم با توجه به گسترش روابط اجتماعی بین افراد مختلف اختلافاتی به وجود می آید که ممکن است با صحبت و پا در میانی و ریش سفیدی قضیه حل نشود. آن وقت است که نیاز به قاضی عادل احساس می شود. قاضی با علم بر قانون بهترین تصمیم را می‌گیرد اما تصمیم او کاملا بستگی به اطلاعاتی دارد که شما در اختیار او قرار می دهید.
دانستن اینکه چقدر نکات هرچند بسیار کوچک و بی اهمیت می تواند در تصمیم قاضی تاثیر گذار باشد، قطعا نیازمند دانش وکیل است. بنابراین آشنایی شما با انواع وکالت ضروری است.
ممکن است بارها کلمات وکیل اداری، وکیل دادگستری، وکیل پایه یک، وکیل پایه دو، وکیل قضایی، وکیل معاضدتی و وکیل تسخیری را شنیده یا در جایی خوانده باشید اما تعریف هر کدام را دقیق ندانید. توضیح کوتاهی می دهیم شاید گوشه ذهن تان بماند.
وکیل قضایی
وکیل قضایی وکیلی است که پروانه وکالت و حق وکالت افراد در دادگاه و مراجع قضایی را دارد. برای وکیل قضایی شدن، باید برای انتخاب رشته دانشگاه، رشته حقوق را انتخاب کرد.
متقاضی شغل وکیل قضایی باید بعد از پایان دوره لیسانس، در آزمون وکالت شرکت کند یا از کانون وکلای دادگستری یا مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه، پروانه وکالت دادگستری بگیرد. بعد از قبولی در امتحانات شفاهی و کتبی می‌توان وکیل پایه یک دادگستری و وکیل قضایی شد.
وکیل اداری
وکیل اداری، وکیل انجام دادن کارهای اداری موکل در ادارات مختلف می شود. فراموش نکنید که این نوع از وکالت یعنی وکیل اداری، سواد حقوقی نمی‌خواهد و هرکسی می‌تواند وکیل اداری شخص دیگری شود.
نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که وکیل اداری فقط حق مراجعه به ادارات را دارد. او تحت هیچ شرایطی حق وکالت در مراجع قضایی، انجام مشاوره حقوقی، دخالت در امور قضایی و دفاع از موکل در دادگاه را ندارد.
وکیل تعیینی
وکیل تعیینی شخصی است که شما با اختیار و آگاهی، او را انتخاب می کنید و به او وکالت می دهید. مطابق قانون، وکیل تعیینی است شخصی است که شرایط خاصی را از نظر قانونی دارا است و به عنوان نایب شخص متقاضی برای پیگیری امور مرتبط با او اقدام می کند.
بنابراین وکیل تعیینی نوعی از وکالت است که در آن شخص متقاضی برای خود وکیل تعیین می کند. به عبارتی هر کسی این امکان و حق را دارد که برای خود وکیل تعیین کند و وکیل تعیینی را برای دفاع از خودش به دادگاه معرفی نماید. به این وکیل که شما خودتان او را انتخاب می کنید، در اصطلاح قانونی و حقوقی، وکیل تعیینی اطلاق می شود.
وکیل معاضدتی
وکیل معاضدتی برای کسانی است که استطاعت مالی برای گرفتن وکیل ندارند و نمی توانند از حقوق شهروندی خود برای احقاق حقوق خود استفاده کنند.
اصل ۳۵ قانون اساسی درباره وکیل معاضدتی می گوید: در همه دادگاه ها طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.
عدالت قضایی کمک می کند که اقشار کم درآمد و بی بضاعت برای کمتر خسارت دیدن و به دست آوردن حق مسلم خود از دولت تقاضای وکیل معاضدتی کنند.
بیشتر بخوانید:
- باورهای غلط حقوقی در ازدواج و طلاق، مهریه و حضانت
- اجرت المثل چیست
- سند مالکیت المثنی برای چه مواردی صادر می‌شود
- شرایط فرزندخواندگی برای زنان مجرد و زوجین دارای فرزند
وکیل تسخیری
اهمیت وکیل تسخیری به این نکته مربوط می شود که در دعاوی کیفری هم شاکی و هم متهم حق داشتن وکیل را دارند. اگر استطاعت مالی برای گرفتن وکیل نداشته باشد، می تواند از دادگاه درخواست کند تا برای او وکیلی تعیین کند. اگر برای دادگاه مسلم شود که متهم قادر به گرفتن وکیل با هزینه شخصی نیست، از بودجه دادگستری برای متهم وکیل تسخیری معرفی می کند.
در توضیح وکیل تسخیری باید گفت: وکالت تسخیری یا وکالت انتخابی نوعی از وکالت است که از طرف دادگاه در امور کیفری و در جهت برابری موقعیت متهم و دادستان برای نتیجه عادلانه آن و دفاع از حقوق متهم به وکلای دادگستری ارجاع می شود. حدود اختیارات وکیل تسخیری با وکیل تعیین شده متهم یکسان است و تفاوت آنها فرق در مرجع انتخاب وکیل است.
یک نکته قابل توجه در مبحث وکیل تسخیری این است که برای بعضی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است داشتن وکیل الزامی است. زیرا به دلیل آگاهی نداشتن متهمین از قانون برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، ممکن است نتیجه دادگاه کاملا به ضرر متهم تمام شود. حال آنکه وکیل تسخیری به عنوان وکیل پایه یک دادگستری که تجربه و دانش کافی دارد می تواند نتیجه پرونده را کاملا تغییر دهد.
نقش دادگاه در تعیین وکیل تسخیری
اگر متهم نخواهد یا نتواند وکیل به دادگاه معرفی کند یا حتی خودش چنین درخواستی نکند، دادگاه به اجبار برایش وکیل تسخیری مشخص می کند. البته در جرائم منافی عفت عمومی (زنا، لواط، تقبیل و مساحقه) متهم می تواند از داشتن وکیل سر باز بزند.
موضوع دیگر در زمینه وکیل تسخیری این است که در دیگر موارد دعاوی کیفری، داشتن وکیل اجباری نیست. اما متهم و شاکی هر دو حق دارند وکیل داشته باشند. قشر ضعیف و کم درآمد جامعه که توانایی مالی برای گرفتن وکیل ندارند و اطلاعات کافی هم برای دفاع از خود ندارد، می توانند از دادگاه تقاضای وکیل کنند. اگر دادگاه تشخیص دهد که متهم قادر به انتخاب وکیل نیست، می تواند با استفاده از بودجه دادگستری برای متهم، وکیلی تسخیر کند.
نکته بسیار مهم این است که در صورت تعیین وکیل از طرف دادگاه، متهم حق تغییر دادن وکیل را ندارد مگر بی طرفی و امین بودن وکیل زیر سوال برود.
شرایط وکیل تسخیری
مواردی که در این بند قرار گرفته چند مورد است. اول اینکه وکیل تسخیری، همسر یا فرزندان او نفع شخصی در پرونده داشته باشند.
دوم اینکه بین وکیل با یکی از طرفین دعوا رابطه خویشاوندی وجود داشته باشد.
سوم، وکیل قیم یا خدمت گزار یکی از طرفین باشد، یکی از طرفین مباشر یا متکفل امور وکیل یا همسر او باشد. چهارم این مورد است که وکیل تسخیری یا همسر یا فرزندش، وارث یکی از طرفین دعوا باشد.
مورد بعدی اینکه وکیل تعیین شده در گذشته درباره موضوع دعوای اقامه شده به عنوان دادرس، داور، کارشناس یا گواه اظهار نظر کرده باشد.
اگر بین وکیل تسخیری و یکی از طرفین یا همسر یا فرزند او دعوای حقوقی یا جزایی مطرح باشد یا در سابق مطرح بوده و از تاریخ صدور حکم قطعی دو سال نگذشته باشد.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که با معرفی وکیلی به عنوان وکیل تسخیری، او نمی تواند مسئولیت محول شده را نپذیرد، زیرا که هر وکیل دادگستری در سال باید سه بار، تسخیرا و مجانا برای متهمین وکالت کند. البته اگر وکیل تسخیری تمایل نداشته نباشد رایگان وکالت کند، می تواند از دادگاه تقاضای حق الزحمه کند.
در این صورت حق الوکاله وکیل تسخیری بر اساس حجم کاری که انجام داده و به شرطی که از تعرفه قانونی بالاتر نباشد از ردیف اختصاص یافته بودجه دادگستری پرداخت می شود.
البته معنای این جمله این نیست که وکیل تسخیری می تواند کم کاری کند بلکه باید تمامی سعی و تلاش خود برای دفاع از متهم را به کار بندد مردم فکر نکنند که وکیل تسخیری به دلیل رایگان بودن، نجات متهم برایش اهمیت ندارد. اگر این ذهنیت بین عامه جامعه تقویت شود، اطمینان قشر کم درآمد نسبت به احقاق حق قانونی شان رنگ می بازد.
بیشتر بخوانید:
- وکیل تسخیری کیست و چه زمانی تعیین آن الزام‌آور است؟
- محرومیت از ارث برای چه کسانی اتفاق می‌افتد؟
- بیع اقساطی چیست و چه شرایطی دارد؟
وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری
پروانه وکالت با دو عنوان به متقاضی پروانه وکالت داده می شود: پروانه وکالت دادگستری پایه یک و پروانه وکالت دادگستری پایه دو.
وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری هر دو اجازه دارند که در انجام وکالت امور حقوقی فعالیت کنند اما تفاوت هایی در عملکرد با هم دارند.
وکیل پایه یک دادگستری این اجازه را دارد که بدون هیچ محدودیتی در همه محاکم حقوقی و کیفری کل کشور فعالیت حقوقی کند.
وکیل پایه دو دادگستری فقط حق انتخاب بخشی از محاکم کیفری را دارد که به جرایم تعزیری حبس کمتر از ۱۰ سال، شلاق و جزای نقدی منجر شود. در محاکم حقوقی هم می تواند پرونده های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواسته های غیر مالی به جز اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب را وکالت کند.
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
