«صبح من» با دانستنی‌ها: صدها نوع ساز وجود دارند. بعضی از آنها در زمان‌های گذشته رواج داشته‌اند اما امروزه علاقه‌مندان اندکی دارند. بعضی دیگر به سرزمین‌های دور تعلق دارند و برای گوش ما ناخوشایند هستند مانند ساز روسی بالالایکا، ساز هندی سیتار، ناقوس اندونزی یا فلوت پان آمریکای جنوبی که از چند نی‌لبک ساخته شده و دید گریدو که بومیان استرالیایی با آن صدای بلندی تولید می‌کنند.
به گزارش مجله‌ی خبری «صبح من»، صدای سازهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. هر ساز نیز می‌تواند صداهای مختلفی را تولید کند.
در ادامه به معرفی انواع سازها می‌پردازیم:
سازهای زهی
سازهای زهی از مشهورترین سازها هستند و بین آنها «ویولن» جایگاه نخست را دارد. در ویولن آرشه را روی سیم‌ها می‌کشند و صدای دل‌نوازی پدید می‌آید. ارتعاشات زه به تنه‌ی ساز منتقل می‌شود و هوای داخل آن به ارتعاش درمی‌آید و صدا تقویت می‌شود.
در سازهای ارشه‌ای دیگر مانند ویولا، ویولن سل یا کنترباس بزرگ، تولید صدا به همین شکل است.
گیتار، بانجو و چنگ هم سیم یا زه دارند اما در این سازها، زه با انگشت یا زخمه زده می‌شود.
کلاوسن هم که ساز دوران باروک است یک ساز زهی است. در این ساز، سیم‌ها به وسیله‌ی مضرابی که صفحه‌ی کلید آن را به کار می‌انداز، مرتعش می‌شوند. وقتی انگشت نوازنده کلیدی را فشار می‌دهد، ملخی چوبی بالا می‌آید و مضراب پایین می‌رود. پس از آنکه ملخ متوقف شد، زبانه‌ای نمدی ارتعاشات سیم را متوقف می‌کند.
در سازهای زهی آرشه‌ای صدا با کشیدن آرشه روی زه، تار یا سیم تولید می‌شود. در این سازها، آرشه در یک رفت و برگشت، روی زه کشیده می‌شود و نوازنده با ایجاد مکث و حرکت دوباره‌ی آرشه روی ساز، صدای مخصوص ویلیون را با ارتعاشات زه و ارتعاشات داخل تنه‌ی چوبی ساز، تولید می‌کند.
سازهای بادی
دومین گروه بزرگ سازها، سازهای بادی هستند که تولید صدا در آنها از طریق دمیده شدن هوا به یک فضای خالی صورت می‌گیرد. در این سازها با روش‌های مختلف، هوا به ارتعاش درمی‌آید. در میان سازهای بادی کار با فلوت، خواه فلوت انگلیسی یا فلوت آلمانی، آسان‌تر است. فلوت‌ها زبانه‌ی صافی دارند که جریان هوا از آن به داخل دمیده می‌شود و هوای داخل ساز به ارتعاش درمی‌آید. در سازهایی که یک زبانه‌ی دهانی دارند مانند ترومپت یا شیپور، نوازنده باید با لب‌های جمع، جریان هوای داخل دهان را به داخل ساز بدمد تا هوا به ارتعاش درآید.
در کلارینت یا قره‌نی و ساکسیفون یک زبانه در دهان قرار می‌گیرد و با دمیدن به داخل آن، هوا به ارتعاش درمی‌آید. سازهایی مانند اُبوا و فاگوت حتی دو زبانه دارند. برای دمین به سازهای بزرگی مانند ارگ، ریه‌های انسان کافی نیستند. در ارگ، یک دم جریان هوا را تولید می‌کند. ارگ به وسیله‌ی صفحه‌ی کلید نواخته می‌شود.
بسیاری از فولت‌ها مانند فلوت انگلیسی و فلوت آلمانی، جریان هوا را روی یک لبه‌ی تیز هدایت می‌کنند. در این فلوت‌ها هوا به داخل یا خارج ساز هدایت می‌شود و ارتعاشات آن دوباره هوای داخل فلوت را به نوسان درمی‌آورد.
سازهای کوبه‌ای
سازهای کوبه‌ای صدای خالصی تولید نمی‌کنند بلکه طنین به وجود می‌آورند. کار اصلی سازهای کوبه‌ای ایجاد ضرب‌آهنگ یا ریتم است. سازهای کوبه‌ای دو دسته هستند: بعضی مانند تُمبال (تیمپانی)، طبق، قاشقک و نقاره، تولید ضرب می‌کنند و به کوک خاصی نیاز ندارند. بعضی مانند زیلوفون و سنتور چوبی، نیازمند کوک هستند.
سازهای الکترونیکی
این سازها با صفحه کلید کار می‌کنند. آنها صداها را کاملا به روش الکترونیکی تولید می‌کنند. در اینجا ارتعاشات فقط به وسیله‌ی جریان الکتریکی و مببران بلندگو صورت می‌گیرد. به این ترتیب تنها یک دستگاه می‌تواند آهنگ‌های بی‌شماری ایجاد کند.
