«صبح من» با سینما: در سال ۱۳۰۹، فیلم اول تاریخ سینمای ایران که قطعا در لیست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قرار می‌گیرد با عنوان “آبی و رابی” به کارگردانی آوانس اوهانیانس ساخته شد. این فیلم در ژانر کمدی و به‌صورت صامت تهیه شد که در دی‌ماه سال ۱۳۰۹، در سینما مایاک به نمایش درآمد. متاسفانه طی حادثه‌ای سینما مایاک در آتش سوخت و تنها نسخه این فیلم نیز در این حادثه از بین رفت.
سپس در سال ۱۳۱۲، فیلم “دختر لر” به‌عنوان اولین فیلم ناطق سینمای ایران، توسط اردشیر ایرانی در هندوستان ساخته شد؛ در دهه ۲۰ و ۳۰، ساموئل خاچیکیان یکی از مهم‌ترین کارگردانان ایران به شمار می‌رفت و فیلم‌هایی مانند “دلهره”، “طوفان در شهر ما” و “چهارراه حوادث” از جمله آثار برجسته وی بودند.
به گزارش مجله خبری صبح من، در دهه قبل از انقلاب، سینمای ایران تحت‌تأثیر جریانی قوی به نام موج نوی سینمای ایران قرار گرفت. این جریان توسط اشخاصی مانند مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی که از بهترین کارگردان های ایرانی محسوب می‌شوند، شکل گرفت. همچنین شایان ذکر است که دو فیلم “قیصر” و “گاو” به‌عنوان سردمداران این جریان محسوب می‌شوند. در این دوره، مهم‌ترین آثار سینمای پیش از انقلاب به وجود آمدند که در ادامه، چند مورد از بهترین فیلم های سینمایی ایرانی قدیمی را معرفی خواهیم کرد.
فیلم شطرنج باد
- سال اکران: ۱۳۵۵
- ژانر: عاشقانه
- کارگردان: محمدرضا اصلانی
- بازیگران: فخری خوروش، اکبر زنجان‌پور و محمدعلی کشاورز
فیلم “شطرنج باد” به کارگردانی محمدرضا اصلانی، داستان تنازع و اختلاف درونی خانواده‌ای را پس از فوت مادربزرگشان به تصویر می‌کشد. این فیلم به‌گونه‌ای هنرمندانه، بازتابی از واکنش افراد در مواجهه با ارث و دارایی‌های به جا مانده است.
در این اثر سینمایی، کارگردان با استفاده از تنوع در سبک و شیوه‌های کارگردانی، به بررسی زوال و فروپاشی تدریجی طبقات اجتماعی می‌پردازد. به عبارت دیگر، “شطرنج باد” با فراتر رفتن از کلیشه‌های رایج در سینمای فارسی، تصویری واقعی و عمیق از جامعه را ارائه می‌دهد؛ این اثر سینمایی با نگاهی تیزبین و هوشمندانه، به کنکاش در رفتارها و انگیزه‌های درونی افراد در مواجهه با مسائل مالی و ارثیه می‌پردازد.
جالب است بدانید که این فیلم را در عمارت مشیرالدوله فیلمبرداری کرده‌اند و محوریت اصلی آن، نمایش فساد فراگیر دور قاجاریان، شکاف‌های اجتماعی و ظهور طبقه متوسط در دودمان پهلوی است. بدین ترتیب، این فیلم به‌عنوان یکی از آثار برجسته موج نوین سینمای ایران شناخته می‌شود که در لیست فیلم های قدیمی ایرانی ما در این مقاله، باتوجه‌به بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم، قرار گرفته است.
فیلم آرامش در حضور دیگران
- سال اکران: ۱۳۵۱
- ژانر: درام
- کارگردان: ناصر تقوایی
- بازیگران: اکبر مشکین، ثریا قاسمی
آرامش در حضور دیگران اولین فیلم ناصر تقوایی، پس از چند سال ممنوعیت است که در سال ۱۳۵۱ به نمایش درآمد؛ اما در سال ۱۳۵۲ به دلیل هجمه‌هایی که بر علیه آن صورت گرفت، کاملاً از فهرست بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قابل نمایش حذف شد. این فیلم نوشته ناصر تقوایی بر اساس داستانی با همین نام از غلامحسین ساعدی است. “آرامش در حضور دیگران” یکی از آثار مهم و پیشگام موج نو سینمای ایران محسوب می‌شود که به همراه فیلم “گاو مهرجویی” این جریان را هدایت می‌کردند.
غلامحسین ساعدی را می‌توان به خاطر قصه‌های تصویر محورش، به عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته موج نوی ایران در نظر گرفت. “آرامش در حضور دیگران” یک فیلم با ایده‌های روانشناسی است که در ابتدا تمرکز خود را بر زنان قرار می‌دهد. ساعدی و تقوایی از الگوهای یونگی شخصیتی زنان استفاده می‌کنند. شخصیت‌های منیژه، ملیحه و لقا در نقش‌های همسر، مادر و معشوقه ظاهر می‌شوند و در داستان نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
تقوایی در این فیلم تبدیل شدن سنت به مدرنیته را به نمایش می‌گذارد و سرهنگ را به عنوان نمادی از سنت و اصالت در نظر می‌گیرد، اصالتی که به آرامی به سمت جنون و نابودی حرکت می‌کند.
فیلم در امتداد شب
- سال اکران: ۱۳۵۶
- ژانر: عاشقانه
- کارگردان: پرویز صیاد
- بازیگران: فائقه آتشین، سعید کنگرانی
“در امتداد شب” یکی از فیلم های عاشقانه قدیمی ایرانی قبل از انقلاب ایران به حساب می‌آید. این فیلم درام عاشقانه‌ای پرچالش را روایت می‌کند که در آن داستان زندگی پروانه، خواننده‌ای مشهور را می‌بینید. پروانه در رابطه‌ای پیچیده با بابک، یکی از طرفداران خود، درگیر می‌شود. اگرچه رابطه‌شان در ابتدا عاشقانه است، با آشکار شدن بیماری بابک، مسائل و چالش‌های زیادی برای آنها به وجود می‌آید و درنهایت به سمت تراژدی پیش می‌رود.
این فیلم به کارگردانی پرویز صیاد، که از سازندگان آثار متفاوت و منتقدانه در سینمای پیش از انقلاب است، عشق را در مرکز داستان قرار داده و با استفاده از تمثیل‌ها و کنایه‌ها، به مسائل اجتماعی از جمله پیروی جوانان از سلبریتی‌ها می‌پردازد.
“در امتداد شب”، ترکیبی است از دو جنبه سینمای قبل از انقلاب، به‌عنوان یک اثر موج نویی و نیز به‌عنوان یک فیلم فارسی پرمخاطب. شخصیت‌های این فیلم که از دنیای موج نویی آمده‌اند، در یک دنیای عاشقانه و بی‌رحم دراماتیک شده‌اند و آرمان‌های رمانتیک آنها با واقعیت‌های سخت زندگی به چالش کشیده می‌شود.
فیلم قیصر
- سال اکران: ۱۳۴۸
- ژانر: درام
- کارگردان: مسعود کیمیایی
- بازیگران: بهروز وثوقی، ناصر ملک مطیعی
این فیلم از جمله آغازگران جنبش نوسازی سینمای ایران به شمار می‌آید. قیصر توانست تغییرات قابل توجهی در مسیر ساخت فیلم در ایران به وجود آورد و مانند فیلم “جنوب شهر” فرخ غفاری، برای جریان نوسازی مهم واقع شود؛ فیلمی که علاوه‌بر روشنگری‌های جنبش نوسازی سینما، به مسائل و زمینه‌های اجتماعی نیز اهمیت می‌بخشید و درآمد نیز برایش اهمیت داشت. “قیصر” از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی، نقطه عطفی مهم در فیلمسازی کیمیایی به حساب می‌آید، به‌طوری‌که هر آنچه که در آثار بعدی او مشاهده می‌شود، تکرار یا بهبودی بر عناصر روایتی “قیصر” است.
در دنیای “کیمیایی”، “قیصر” اعتراضی نرم به وضعیت فعلی به شمار می‌رود و قهرمان آن برای دستیابی به جهان آرمانی خود، حاضر است جان خود را فدا کند و هر آنچه دارد را از دست بدهد. “قیصر” مانند قهرمانان دنیای وسترن، کاراکتری محسوب می‌شود که به نظر می‌رسد نیاز جامعه ایران به حرکات آنارشیستی را برطرف می‌کند؛ این فیلم به دلیل وجود عناصری از دنیای مردانگی، به سرعت در بین مردم محبوب شد.
فیلم گوزن‌ها
- سال اکران: ۱۳۵۳
- ژانر: درام و جنایی
- کارگردان: مسعود کیمیایی
- بازیگران: بهروز وثوقی، فرامرز قریبیان
این فیلم یکی از برجسته‌ترین آثار موج نوی سینمای ایران و جزو بهترین فیلم های ایرانی قبل از انقلاب است. گوزن‌ها بعد از اکران به فروش قابل‌توجهی رسید و به دلیل استقبال بی‌نظیر تماشاگران، رکورد بیشترین تعداد روزهای اکران را شکست. همانند فیلم “قیصر” که به مخاطبان عمومی و ایده‌های گیشه‌پسندانه توجه می‌کرد، “گوزن‌ها” نیز به درونمایه‌های اجتماعی وفادار است؛ اما در مقایسه با فیلمهای دیگر مسعود کیمیایی، بیشتر به نقد و چپ‌گرایی می‌پردازد.
هسته مرکزی فیلم، سفر قهرمان و شخصیت اصلی قصه به نام سید رسول است. او با کشتن عامل فساد، تحول و رشد شخصیتی می‌کند و سهم خود را در بهبود شرایط جامعه دارد. “گوزن‌ها” فیلمی تلخ و تاریک است که تا سال‌ها بعد همچنان به عنوان یک فیلم مخاطب‌پسند تلقی می‌شود و قصه آن همواره تازه می‌ماند.
این فیلم، با تمرکز بر شخصیت‌ها، نقدی بر شرایط اجتماعی کشور را ارائه می‌دهد. شخصیت‌های درگیر قصه در بدبختی، فقر، فلاکت و فساد فرو رفته‌اند و فیلمساز تنها راه رهایی آنها را در بیدار شدن و زندگی کردن با کنشگری می‌بیند.
بدون شک، “گوزن‌ها” را می‌توان بهترین فیلم در کارنامه مسعود کیمیایی در نظر گرفت. این فیلم به طور کامل بازتاب‌دهنده جهان قهرمان‌خواه مسعود کیمیایی است و به عنوان یک مغلطه اجتماعی و یک اثر چند پهلو به‌شمار می‌آید. بازی بهروز وثوقی نیز در این فیلم یکی از جذاب‌ترین بازی‌های تاریخ سینمای ایران را ارائه می‌دهد.
فیلم رگبار
- سال اکران: ۱۳۵۱
- ژانر: درام
- کارگردان: بهرام بیضایی
- بازیگران: پرویز فنی‌زاده، پروانه معصومی
بهرام بیضایی در خاطرات خود اشاره می‌کند که فیلم “رگبار” با مشکلات زیادی در فرآیند ساخت مواجه شده است. از یک سو، تهیه‌کننده تمام هزینه‌ها را تأمین نمی‌کرد و از سوی دیگر، تجهیزات فنی مناسب در اختیار سازندگان فیلم قرار نمی‌گرفت و به دلیل کمبود بودجه، برخی از عوامل فیلم در فضاهای نااستاندارد مجبور به کار می‌شدند.
بااین‌وجود، این فیلم اکنون توسط منتقدان و تماشاگران جدی سینما به عنوان یکی از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی قبل از انقلاب محسوب می‌شود؛ رگبار از لحاظ فرم و محتوا به عنوان یک اثر شخصیت‌مند قابل توجه است.
“رگبار” در میان فیلمهای فارسی بسیار متفاوت به نظر می‌رسد؛ زیرا نه تمام کلیشه‌های رایج در آن حضور دارد و نه پایانی خوش برای قهرمان داستان ارائه می‌دهد. این فیلم یک نمایش استعاری و نمادین درباره جامعه ما و مشکلات آن است. داستان ساده این فیلم یک معلم را روایت می‌کند که با دیگران فرق دارد، به اندیشیدن آوانگارد مشغول است، اما به دلیل تفاوت‌هایش با دیگران، در جامعه موقعیتی ندارد و تنها شاگردانش او را حمایت می‌کنند.
بدون شک، “رگبار” را می‌توان به عنوان یکی از آثار برجسته فیلمهای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب تلقی کرد. این فیلم با وجود مشکلات ساخت، بازتاب‌دهنده بیانیه‌های قدرتمندی درباره جامعه است و از طریق ابزارهای استعاره و نماد، پیام‌های عمیقی را انتقال می‌دهد؛ جشنواره فیلم تلوراید آمریکا در سال ۲۰۲۳ نسخه ترمیم‌شده این فیلم را به نمایش گذاشت.
فیلم گاو
- سال اکران: ۱۳۴۸
- ژانر: کمدی درام
- کارگردان: داریوش مهرجویی
- بازیگران: عزت‌ا… انتظامی، علی نصیریان
فیلم “گاو” از جمله بهترین آثار تاریخ سینمای ایران و بهترین فیلم کمدی ایرانی قدیمی است که مهرجویی فیلمنامه آن را بر اساس داستان “گاو” غلامحسین ساعدی نوشت. این فیلم به طور گسترده‌ای تحسین شده است و منتقدان خارجی آن را به عنوان یک شاهکار می‌پذیرند.
“گاو” جوایز مهمی از جمله جایزه ویژه هیئت داوران فیلم برلین، جایزه فیپرشی جشنواره ونیز و جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره سینمایی سپاس را دریافت کرد. گاو که یکی از اثرهای برجسته جنبش نوسازی سینمای ایران است، توانست توجه منتقدان داخلی را نیز به خود جلب کند.
“گاو” یک اقتباس فوق‌العاده از منبع اصلی محسوب می‌شود که با استفاده از عناصر دراماتیک سینمایی، تغییرات جذابی در داستان اصلی به ارمغان می‌آورد و شخصیت‌های جدیدی را معرفی می‌کند و به حیوان گاو شخصیت می‌بخشد. این فیلم یک اثر استعاری است که به طور منحصر به فردی به مسائل اقتصادی می‌پردازد.
“گاو” نمادی از جوامع تک‌محصولی است و به محیط‌هایی اشاره دارد که تنها از یک منبع درآمد استفاده می‌کنند و در صورت تمام شدن آن منبع، همه آنچه در اطراف آن وجود دارد نابود خواهد شد. این فیلم به طور عمیقی از زمان خود پیشتاز بوده است و به گونه‌ای که فدریکو فلینی آن را یکی از فیلمهای مورد علاقه خود می‌داند.
فیلم طبیعت بی جان
- سال اکران: ۱۳۵۴
- ژانر: مستند، درام
- کارگردان: سهراب شهیدثالث
- بازیگران: زادور بنیادی
فیلم “طبیعت بی‌جان” یک اثر موج نویی است که نامزد جایزه خرس طلای برلین برای بهترین کارگردانی شد و همچنین از همین جشنواره جایزه نقدی دریافت کرد. سهراب شهیدثالث، یکی از کارگردانان معروف ایرانی است که آثار قابل توجهی در زمینه فیلمسازی به زبان فارسی ارائه کرده است.
فیلمهای او از جنبه‌های روشنفکرانه برخوردار بوده و به‌عنوان آثاری با ویژگی‌های ماندگاری شناخته می‌شوند. روایت‌های جذاب او از زمان خود پیشتاز بوده و بیانگر عمقی عمود بر زمان است. “طبیعت بی‌جان” جزو بهترین فیلم های قدیمی ایرانی در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا با نابازیگران ساخته شده و به نظر می‌رسد که تنها شهیدثالث بتواند از آنها به خوبی استفاده کند تا جذابیت اثر کم نشود.
ریتم کند، لحن سرد، میزانسن‌های خلوت و قاب‌بندی‌های استادانه در این فیلم به طور دقیق و حساب‌شده پیش می‌روند به‌طوری که هیچگاه مخاطب خسته نمی‌شود. این فیلم فقط دو بازیگر اصلی دارد و مردی را به تصویر می‌کشد که سال‌ها با همسرش در خانه اداره راه با محدودیت وسایل زندگی می‌کند و زمان بازنشستگی رسیده است. این فیلم با نمایش جزئیات دقیق وارد زندگی این دو نفر می‌شود و با مهارتی بی‌نظیر روزمرگی آنها را به تصویر می‌کشد؛ تکرار و خستگی از این زندگی به قدری قابل درک است که تماشاگر با همه چیز در این فیلم همذات‌پنداری می‌کند.
فیلم دایره مینا
- سال اکران: ۱۳۵۷
- ژانر: درام
- کارگردان: داریوش مهرجویی
- بازیگران: سعید کنگرانی، عزت‌الله انتظامی
“دایره مینا”دومین همکاری بین مهرجویی و غلامحسین ساعدی، یکی از فیلمهای جنجالی قبل از انقلاب ایران است. این اثر براساس داستان “آشغالدونی” ساعدی ساخته شد است و پس از اکران به مدت سه سال توقیف شد. در سال ۱۳۵۶، “دایره مینا” برای اولین‌بار در جشنواره برلین به نمایش درآمد و توانست توجه منتقدان را به خود جلب کند و لقب بهترین فیلم قدیمی ایرانی را به دست آورد. این فیلم جوایزی نظیر جایزه منتقدان بین‌المللی جشنواره برلین، جایزه بهترین فیلم جشنواره پراد و جایزه بزرگ جشنواره آنتن را دریافت کرد.
“دایره مینا” علاوه‌بر شهرت بین‌المللی، در داخل کشور نیز مورد توجه قرار گرفت و منتقدان بسیاری را همراه خود به سمت سینماها کشاند. این فیلم با وجود اینکه خارج از جریان فیلمهای فارسی ساخته شد، به روشنفکرانه بودنش شناخته می‌شود. موضوعاتی که مهرجویی در نظر داشت، در آن زمان در سینمای ایران جنجالی و غیرمعمول به نظر می‌رسید؛ این فیلم هم بازیگران سینمای تجاری را در خود جای داده، هم حضور بزرگان بازیگری سینمای ایران را در برداشته است.
هنر فیلمبرداری، کارگردانی و فیلمنامه نیز در “دایره مینا” مورد تقدیر قرار گرفت. این فیلم یکی از کمترین آثاری در جهان است که توانسته تغییری در وضعیت اجتماعی به وجود آورد و تأثیر قوی‌ای روی جامعه بگذارد؛ جالب است بدانید که “دایره مینا” زمینه‌ای را برای تشکیل سازمان انتقال خون در ایران فراهم کرد.
فیلم سوته دلان
- سال اکران: ۱۳۵۶
- ژانر: درام
- کارگردان: علی حاتمی
- بازیگران: بهروز وثوقی، جمشید مشایخی
“سوته‌دلان” از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی است که در پایان دوران حکومت پهلوی ساخته شد. این سینمایی خارج از جریان فیلمهای فارسی آن زمان توانست توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کند. “سوته‌دلان” داستانی عمیق و تاثیرگذار درباره عشق است که تا به امروز، بعد از گذشت چندین دهه، همچنان مورد تحسین قرار می‌گیرد.
این اثر بر خلاف آثار عاشقانه فیلمهای فارسی آن زمان، با دیدگاهی عمیق به موضوع عشق می‌پردازد. قهرمانی که قرار است عشق اقدس را از بدبختی و فلاکت نجات دهد، نه یک شخص خوشتیپ یا سالم است، بلکه یک مجنون ساده‌دل که با صداقت و اخلاص عشق را تجربه می‌کند و از برادران خوشتیپ‌ترش بهتر مفهوم عشق را درک می‌کند.
این فیلم از نظر روایت و داستان‌نویسی، بهترین اثر علی حاتمی به حساب می‌آید؛ فیلم با کارگردانی فوق‌العاده و فیلمنامه‌ای لایه‌مند، به بیان قصه جذاب و منحصر به فرد خود می‌پردازد.
فیلم کندو
- سال اکران: ۱۳۵۴
- ژانر: درام
- کارگردان: فریدون گله
- بازیگران: بهروز وثوقی، داوود رشیدی
فیلم “کندو” از آثار قابل‌تامل جریانِ موج نو قبل از انقلاب، دارای یک ایده اجتماعی و روانشناسانه است. این فیلم یک دنیای سرد و خشن را به تصویر می‌کشد؛ جهانی پر از زشتی و کثیفی که انسان را از توانایی زندگی خوب محروم می‌کند. در این جهان، زندان بهتر از بیرون آن است و مردم تنها در زندان می‌توانند زنده بمانند.
هسته مرکزی “کندو” بر سفر قهرمانانه شخصیت ابی تمرکز دارد. او از هفت خوان عبور می‌کند و خود را به رشد و تعالی می‌رساند. ابی از یک انسان بی‌هویت، به شخصیتی تبدیل می‌شود که باید از آنچه دارد، دفاع کند و دوباره به تنهایی بلند شود و بایستد.
این فیلم به شدت شخصیت‌محور است و فریدون گله، با روایت شخصی و خاص خود، رشد و تعالی شخصیت ابی را به تصویر می‌کشد. “کندو” اثری است که برای همیشه می‌تواند شما را تحت تاثیر قرار دهد و موضوعی دارد که هرچه زمان می‌گذرد، جدیدتر و بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.
فیلم تنگسیر
- سال اکران: ۱۳۵۲
- ژانر: درام
- کارگردان: امیر نادری
- بازیگران: بهروز وثوقی، پرویز فنی‌زاده
فیلم “تنگسیر” یکی از برجسته‌ترین آثار جریان موج نو در سینمای ایران است که توسط امیر نادری براساس رمانی با همین نام اثر صادق چوبک ساخته شد. این اثر با یک داستان ساده و سر راست به مفهوم انتقام می‌پردازد. روایت شخصیت‌محور فیلم، داستان زندگی مردی را می‌گوید که برای انتقام، مسیری دشوار را انتخاب می‌کند.
هسته مرکزی فیلم “تنگسیر” به رشد و تحول شخصیت زائرمحمد وفادار است و ساختار روایی فیلم پیرامون تغییرات شخصیتی او شکل می‌گیرد. وقتی‌که بزرگان شهر در زمان تسویه حساب به محمد پول نمی‌دهند، او مجبوربه قتل شده و در مقابل ستم ایستادگی می‌کند.
در “تنگسیر”، قوانین انسانی به جای قوانین مدنی حاکم هستند و داستان منتظر قضاوت قاضی نمی‌ماند. این فیلم نیاز جامعه سنتی و اولیه به یک قهرمان را نشان می‌دهد؛ مردم تنگسیر تا قبل از آنکه زائرمحمد برای حق خود بجنگد، او را به‌عنوان نفرین‌شده و روانی می‌شناختند؛ اما زمانی‌که او با اسلحه پا به میدان می‌گذارد، زائرمحمد دیگر شیرمحمد است.
“تنگسیر” در پشت داستان قهرمانانه‌اش، یک روایت اجتماعی از رفتار مردم در برابر ستم را دراماتیک می‌کند؛ جامعه‌ای که ترسیده، ساکت مانده و در پشت توطئه‌های قدرتمندان به دنبال یک قهرمان می‌گردد.
سخن پایانی
سینمای ایران به‌شدت تحت‌تاثیر موج نوی سینمایی قرار داشت و تلاش‌های زیادی برای نوآوری و تولید فیلمهای متفاوت انجام شد. در آن دوران، کارگردانانی که می‌خواستند از الگوی فیلمهای سابق خارج شوند، به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات متعدد، با سختی‌های فراوانی مواجه بودند.
به دنبال یافتن تهیه‌کننده‌ای مناسب، مشکلات بیشتری برای آنان به وجود می‌آمد و آنها مجبور بودند با محدودیت منابع موجود کنار بیایند. همچنین، یکی از ویژگی‌های بارز سینمای هنری در آن زمان، نزدیکی آن به ادبیات بود. بنابراین، بسیاری از فیلمهای ایرانی هنری به‌طور مستقیم از داستان‌ها و آثار ادبی الهام می‌گرفتند.
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman
