«صبح من» با تربیت کودک: مسخره شدن و مسخره کردن بین بچهها در سن دبستان هم دیده میشود، اما چرا و علت چیست؟ چطور به فرزند دبستانی خود یاد بدهید دیگران را مسخره نکند و اگر دیگران او را مسخره کردند چه کار کند؟
به گزارش مجله خبری «صبح من»، در این مطلب با موضوع مسخره کردن و مسخره شدن بین کودکان دبستانی آشنا شوید.
چرا کودکان دبستانی دیگران را مسخره میکنند
مسخره کردن یکی از رفتارهایی است که حداقل پیش از بزرگسالی همگی با آن برخورد داشتهایم.کودکان هم دیر یا زود میفهمند که کلمات میتوانند قدرت زیادی داشته باشند و همانطور که احتمالاً فهمیدهاید، این آگاهی معمولاً زودتر و در سن پایین به دست میآید و نه با بزرگتر شدن.
با وجود بلوغ ظاهری، مهارتهای اجتماعی کودک دبستانی شما هنوز در حال کامل شدن است. همسالان برای او از همیشه مهمتر شدهاند و در همین زمان تلاش میکند کشف کند او کیست. در طول سالهای مدرسهٔ ابتدایی، بچهها اغلب دیگران را در تلاش برای کسب تأیید همسالانشان مسخره میکنند یا برای تقویت عزیت نفس خود، به کاستیها یا تفاوتهای دیگران اشاره میکنند. بچههای دستانی معمولاً روی ویژگیهای خاصی مانند زدن عینک یا اضافه وزن بچههای دیگر تمرکز میکنند.
فرزند دبستانی شما همچنین ممکن است دیگران را مسخره کند، زیرا این روشی است که برای ارتباط برقرار کردن با دیگران آموخته است، هرچند ناخواسته بوده باشد. اگر خانواده، همسالان، خواهر و برادرها یا برنامههای تلویزیونی محبوبش تمسخر، تحقیر و بیاحترامی را به عنوان رفتاری نرمال و قابل قبول نشان دهند، تعجبی ندارد که از آنها تقلید کند و بیشتر بچههای دبستانیها هرازگاهی خود را در هر دو سوی طیف تمسخر، یعنی مسخرهشونده و مسخرهکننده میبینند.
وقتی کودک دبستانی مسخره میشود چه کار کنید
شما میتوانید به فرزند دبستانی خود یاد بدهید که چگونه با نیش و کنایههای آزاردهندهٔ کودکان دیگر، به خصوص در مدرسه به شکلهای زیر مقابله کند:
با او همدلی کنید
تصدیق کنید که مسخره شدن ناراحتکننده است. بگذارید فرزندتان بداند که شما او را درک میکنید. به عنوان مثال بگویید: «وقتی نازنین بهت میگه دستوپاچلفتی، تو خیلی عصبانی میشی، نه؟» و پیشنهاد کنید که به دوستش که این حرف را زده، بگوید حرف او ناراحتش کرده است. همچنین تشویقش کنید با بچههایی بازی کند که او را دوست دارند و احساس خوبی به او میدهند.
راهنماییاش کنید
به کودک دبستانی خود بگویید که اگرچه نمیتواند چیزهایی را که بچههای دیگر میگویند کنترل کند، اما میتواند تصمیم بگیرد که میخواهد چه نوع واکنشی نشان دهد. از او بپرسید که آیا پیشنهاد، فکر یا نظری در مورد نحوهٔ مقابله با مسخره شدن دارد و در یافتن گزینههای مختلف به او کمک کنید. شما میتوانید نقش بازی کردن را امتحان کنید، یعنی شما در نقش بچهٔ خودتان و او در نقش کودک مسخرهکننده بازی کنید. مثلاً اگر او بگوید: «فرزانه، تو خیلی خودشیرینی!»، شما میتوانید جواب بدهید: «خوشم نمیاد با من اینطوری حرف بزنی. امروز میرم با یه نفر دیگه بازی میکنم».
شما همچنین میتوانید به او یاد بدهید که کودکان اصطلاحاً قلدر را از واکنشی که میخواهد در او برانگیزد محروم کند. اگر آزار و تمسخر واکنشی در فرزند شما ایجاد نکند، پس به کودک مسخرهکننده اجازه نمیدهد که احساس قدرت کند یا به قیمت ناراحتی بچهٔ شما سرگرم شود. فرزند شما میتواند یا روی هر فعالیتی که هنگام شروع آزار درگیر آن بود تمرکز کند یا اینکه به سادگی از آنجا دور شود.
یک راه دیگر این است که میتوانید به او بیاموزید با تمسخر به شکل رک و مستقیم روبهرو شود. مثلاً میتواند بگوید: «نه، من یه دوندهٔ خیلی سریع نیستم. اما میتونم خیلی بالا بپرم.» یا «بله، من ریاضیم خوبه و این تنها مسئلهای بود که تو امتحان اشتباه جواب دادم». همچنین میتواند با تعریف از مسخرهکننده، طعنه را به سوی خودش برگرداند، مثلاً در جواب کسی که کفشهای او را مسخره کرده است بگوید: «من هم از کفشهای تو بیشتر خوشم میاد!» کودک مسخرهکننده ممکن است با این واکنش چنان غافلگیر و خلع سلاح شود که تاکتیک حملهٔ خود را رها کند.
یادش بدهید کمک بخواهد
اینکه کودکتان نگذارد مسخره شدن او را اذیت کند بلوغ زیادی میخواهد، بنابراین از کودک دبستانی خود انتظار خویشتنداری و خونسردی نداشته باشید. اگر واقعاً از مسخره شدن در مدرسه ناراحت است، مخصوصاً اگر ادامهدار باشد، لازم است او و شما با معلم یا معلمها دربارهٔ این مسئله صحبت کنید. یک مربی و معلم آگاه میتواند با تشویق مهارتهای اجتماعی مثبت و کمک به ایجاد طیف دوستیهای گسترده، فرزند شما را در کلاس حمایت کند. اگر فرزندتان به خاطر تمسخرها واقعاً اذیت شده، بهتر است از کمک مشاور و متخصص برای یافتن اطلاعات دقیقتر و رفع کامل مشکل بهره بگیرید.
حواستان به رفتار خودتان هم باشد
شاید طعنه و تمسخرهایی که تا این حد فرزند شما را ناراحت میکند، نه از طرف همبازیهایش، بلکه از طرف خود شماست و شما حتی ممکن است متوجه نشده باشید. دست انداختن او به شکل دوستانه و مهرآمیز روش خوبی برای پرورش حس شوخطبعی است، اما اجازه دهید خود کودکتان راهنمای شما باشد، یعنی اگر واکنش خوبی نشان نداد، شاید به آن موضوع خاص حساس باشد. بنابراین، با او در مورد موضوعی که با آن مشکل دارد، مانند اضافه وزن یا یک عادت یا ویژگی مانند لکنت زبان شوخی نکنید، زیرا فقط باعث شرمساری او خواهد شد.
از دادن لقب خودداری کنید
هیچ نوع لقب دادن، حتی اگر به نیت مهرآمیزی باشد و اسم گذاشتن یا پوزخندزدن مجاز نیست. شاید مهمترین قانون این است که فرزند خود را جلوی دیگران مسخره نکنید. صدا زدن او با عنوان «خر من» یا «کُپُل» در مقابل دوستانش قطعاً باعث احساس خواری او خواهد شد. با رعایت یکسری حد و مرزها در مورد دست انداختن، میتوانید به فرزند خود نشان میدهید چطور و با چه کلمهها و روشی شوخی کند که به احساسات مردم آسیب نرساند.
بیشتر بخوانید:
- وسواس فکری در کودکان؛ علائم و راهکارهای درمان
- چه علائمی نشان از آزار جنسی در کودکان است؟
- چرا بازی کودک در پارک و فضای باز ضروری است؟
- آموزش کودک برای احترام گذاشتن به بزرگترها
وقتی کودک دبستانی کسی را مسخره میکند چه باید کرد
وقتی کودک دبستانی شما دوست یا خواهر و برادرش، یا دیگران را مسخره میکند چه کار کنید؟ راهکارهای زیر را به ذهنتان بسپارید:
از واکنش شدید خودداری کنید
اگرچه ممکن است از شنیدن کلمات تمسخرآمیز از لبهای فرزندتان ناراحت شوید، خونسردی خود را حفظ کنید و در مقابل وسوسهی نشاندن او سر جایش مقاومت کنید. به یاد داشته باشید که احتمالاْ به دنبال واکنش گرفتن است. شنک میگوید «ممکن است با واکنش بیش از حد به کلماتی که میشنوید ناخواسته میل مسخره کردن را تقویت کنید». در پاسخ، با آرامش به او بگویید که استفاده از کلمات آزاردهنده احساسات دیگران را جریحهدار میکند و یادآوری کنید که طرد شدن یا مسخره شدن توسط دیگران چه حسی دارد.
روی حس همدردی تأکید کنید
علت تمسخرهای فرزندتان هرچه که باشد، صحبت کردن درمورد اثرات رفتارش به او کمک میکند خود را جای دیگری بگذارد. پس به او یادآوری کنید که خودش هم ناراحت میشد اگر کسی مثلاً به او میگفت که صدایش خیلی بلند یا قدش خیلی کوتاه است. بگویید که ایرادی ندارد وقتی کسی ظاهر متفاوتی دارد به آن توجه کند اما درست نیست که در حضور آن شخص به آن اشاره کند. تاکید کنید که چگونگی ظاهر یک فرد نشان نمیدهد که او چگونه شخصی است. و مطمئن شوید که خودتان از اظهار نظر منفی در مورد ظاهر دیگران اجتناب میکنید.
حس رقابتی را که علت مسخره کردن است کاهش دهید
اگر فرزند دبستانی شما برادر خود را مسخره میکند، لزوماً به معنای آن نیست که از برادرش عصبانی یا ناراحت است، شاید فقط مقدار بیشتری از توجه شما را میخواهد. برای دلسرد کردن او از مسخره کردن، مطمئن شوید که بچهٔ اولتان زمان اختصاصی زیادی را با شما میگذراند. مثلاً اگر دخترتان برادر کوچکش را اذیت میکند، سعی کنید با کمک گرفتن از او در مراقبت از برادرش، این وضعیت را برعکس کنید اما بیش از حد به او تکیه نکنید، زیرا میتواند به احساس بیزاری و دلخوری منجر شود.
یادآوری کنید که او بچهٔ بزرگی است و بازیهایی بلد است که میتواند به برادرش یاد بدهد. در مورد چیزهایی که در کودکی دوست داشت، مثل بازی دالیموشه یا خواندن یک ترانهٔ خندهدار صحبت کنید و او را تشویق کنید که برادرش را به همان شکل سرگرم کند. اینکه بتواند او را بخنداند باعث میشود احساس مفید و مهم بودن کند و احساس مهم و مفید نبودن احتمالاً همان چیزی است که در وهلهٔ اول او را به مسخره کردن واداشته است.
بیشتر بخوانید:
- تکنیک «لاکپشت» راهکاری برای مهار کجخلقی و خشم کودکان
- دلایل گوشه گیری در کودکان و راههای مقابله با آن
- ۱۰ روش مفید برای آموزش خوشقولی به کودک
- مهارتهای رفع پرخوری کودکان کدامند؟
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman