«صبح من» با دانستنی ها: اسب از پستانداران دارای سم است که به خانواده اسبیان تعلق داشته و از حدود ۵۰ میلیون سال پیش روی کره زمین زندگی می کند. این حیوان که بیش از ۴۰۰ گونه مختلف دارد از هزاران سال قبل برای اهداف مختلف توسط انسان ها اهلی شده و در حال حاضر تنها یک گونه آن کاملا وحشی و رام نشده است.
به گزارش صبح من، در این مقاله به سراغ اسب رفته ایم و قصد داریم اطلاعات جالبی درباره مشخصات و خصوصیات این حیوان نجیب و آرام در اختیار شما قرار دهیم. با ما همراه باشید.
مشخصات ظاهری اسب
اسب حیوانی گیاهخوار است که اغلب دم بلند، موهای کوتاه، تنه عضلانی، گردن کلفت و دراز و سر کشیده دارد.
اندازه و قد اسب با توجه به نژاد آن ممکن است متفاوت باشد. قد برخی انواع اسب از سم تا شانه به ۱۷۵ سانتی متر و وزن آن ها به به ۹۹۸ کیلوگرم نیز می رسد در حالی که قد کوچک ترین نژاد اسب ها از سم تا شانه حدود ۷۶ سانتی متر بوده و تنها ۵۴ کیلوگرم وزن دارند.
قد اسب را معمولا با معیار دست (hand) اندازه گیری می کنند، یک دست ۱۰ سانتی متر است.
اسب از پستانداران سم دار است، سم اسب ممکن است رنگ های مختلفی داشته باشد اما اغلب سیاه است، اسب های پا سفید معمولا سم سفید دارند که نسبت به انواع رنگی شکننده تر می باشد.
اسب ها شنوایی قابل توجهی دارند، حس بویایی آن ها نیز نسبت به انسان بهتر است اما بیشتر روی بینایی خود تکیه دارند تا بویایی.
میدان دید هر چشم اسب ۳۶۰ درجه است و میدان دید دو چشمی این حیوان دید جلویی و کمی از طرفین می باشد. بینایی اسب ها یک نقطه کور دارد که مستقیما در جلوی بینی و مستقیما در پشت آن ها می باشد به همین دلیل بهتر است از طرفین به او نزدیک شوید.
این حیوان دید در شب بسیار بهتری نسبت به انسان دارد.
اسب حس چشایی عالی دارد که به او امکان می دهد تا غذای مورد علاقه اش را میان علف ها و غلات مختلف پیدا کرده و بخورد.
خصوصیات رفتاری اسب
اسب ها حیوانات بسیار اجتماعی هستند و به صورت گله ای زندگی می کنند.
گله های اسب در طبیعت وحش معمولا بین ۳ تا ۲۰ عضو دارند که شامل تعدادی اسب ماده و کره اسب می باشد و توسط یک اسب نر بالغ رهبری می شود.
انواع اسب
برخی از مشهورترین نژادهای اسب در دنیا عبارتند از:
- اسب اصیل عربی
- اسب کوارتر آمریکایی
- اسب تروبرد
- اسب آپالوسا
- اسب مورگان
- اسب وارم بلاد
- اسب پونی
- و …
اسب ایرانی
به گفته منابع خارجی، عربستان دارای قدیمی ترین نژاد اسب در جهان است و اصالت اسب های اصیل عربی به ۳ هزار پیش از میلاد بر می گردد. اما به گفته برخی منابع ایرانی این نژاد در واقع به ایران تعلق داشته و به آن اسب ایرانی نیز می گویند.
اسب های اهلی و وحشی
تنها یک گونه واقعا اهلی در میان اسب ها وجود دارد و بیش از ۴۰۰ گونه اسب توسط انسان ها اهلی شده اند.
امروزه اکثر اسب ها اهلی شده اند و برخی از آن ها که وحشی مانده اند در واقع نوادگان اسب هایی هستند که یک بار اهلی شده اما برای نسل های پس از آن در حیات وحش آزادانه زندگی کرده اند.
به عنوان مثال اسب های وحشی آمریکای شمالی نوادگان اسب های اهلی اروپایی هستند که ۴۰۰ سال قبل به این نواحی آورده شدند.
اسب پرزوالسکی تنها اسب واقعا وحشی است که اجداد آن هرگز اهلی نشده اند. این حیوان قوی و تنومند در گذشته از نواحی منچوری تا اسپانیا می زیسته و بعدها به چین، مغولستان و قزاقستان بازگردانده شده است.
این گونه اسب در معرض خطر انقراض قرار داشته اما در حال حاضر جمعیت آن رو به افزایش است.
محل زندگی اسب
امروزه اسب ها تقریبا در هر کشور و هر قاره ای به جز قطب جنوب دیده می شوند.
به گفته منابع علمی آمریکا اولین اسب ها بومی آمریکای شمالی بودند و سپس به آسیا و اروپا منتقل شدند.
اگرچه اسب های باقی مانده در آمریکای شمالی حدود ۱۰ هزار سال پیش منقرض شدند اما با مهاجرت اروپایی ها به این نواحی دوباره این حیوان به زادگاه اصلی اش بازگردانده شد.
گفته شده اسب ها برای اولین بار بین ۳ تا ۴ هزار سال پیش در آسیا اهلی شدند.
غذای اسب
همان طور که گفتیم اسب یک حیوان گیاهخوار است و معمولا از علف ها و چمن ها تغذیه می کند اما اسب های اهلی مواد غذایی دیگری همچون سبوس، جو دو سر، جو و یونجه نیز می خورند.
اسب معمولا سراغ گیاهان سمی نمی رود اما در شرایطی که غذای مناسب تری پیدا نکند از این گیاهان نیز تغذیه خواهد کرد.
روده اسب به گونه ای طراحی شده که تقریبا همیشه غذا در آن جریان دارد، از سوی دیگر این حیوان بر خلاف گاو تنها یک معده کوچک دارد به همین دلیل برای تغذیه کافی و در صورت امکان تمام طول روز مشغول چرا کردن می باشد.
اسب ها اگر تغذیه کامل داشته باشند روزانه به اندازه ۱ تا ۲ درصد وزن بدن شان علف یا یونجه می خورند. اسب های اهلی بلوک های نمک و مواد معدنی نیز لیس می زنند که نوعی مکمل غذایی برای آن ها محسوب می شود.
دشمن اسب
دشمنان طبیعی اسب ها حیوانات درنده ای همچون شیرهای کوهی و گرگ ها می باشند.
زاد و ولد اسب
دوره بارداری اسب ماده ۱۱ ماه است. کره اسب ها معمولا بلافاصله بعد از تولد روی پاهای خود ایستاده و مدتی کوتاه بعد از تولد شروع به دویدن می کنند.
اسب در سن ۳ تا ۵ سالگی بالغ می شود. رئیس گله، کره اسب های نر را در سن ۲ سالگی از گله جدا می کند و اسب های جوان نر تا زمانی که بتوانند یک گله اسب ماده پیدا کرده و رهبر آن شوند با هم در یک گروه زندگی می کنند.
بعضی افراد به اشتباه کره اسب ها را پونی می نامند در حالی که پونی ها اسب های بالغی هستند که به نژاد خاصی تعلق داشته و قد کوتاه کمتر از ۱۴۷ سانتی متر دارند.
طول عمر اسب
طول عمر اسب ها معمولا ۲۵ تا ۳۰ سال است، برخی اسب ها ممکن است بیشتر عمر کنند.
یکی از پیرترین اسب های دنیا سال ۲۰۰۷ در سن ۵۶ سالگی از دنیا رفته است. به گفته برخی منابع پیرترین اسب دنیا یک اسب به نام بیلی در قرن نوزدهم بوده که ۶۲ سال عمر کرده است.
حقایق جالب درباره اسب ها
- اسب و انسان ها رابطه ای باستانی با هم دارند، به نظر می رسد صحرا نشین های آسیایی اولین کسانی هستند که اسب های وحشی را رام کرده اند.
- اسب ها هم به حالت ایستاده و هم دراز کشیده می خوابند، در حالت ایستاده خوابیدن برای جلوگیری از افتادن پاهای خود را قفل می کنند.
- قاطر حاصل جفت گیری اسب ماده و یک خر نر است.
- اسب های مسابقه هنگام چهار نعل رفتن می توانند به سرعت ۴۲ مایل در ساعت برسند.
- استخوان های بدن اسب از انسان کمتر است.
- چشم های اسب از هر پستاندار دیگر روی خشکی بزرگ تر است.
- برخی داشمندان تخمین زده اند در جهان حدود ۶۰ میلیون اسب وجود دارد.
- برای تخمین سن اسب از الگوی سایش دندانی اش استفاده می کنند.
