«صبح من» با دانسنتی‌های تغذیه: افراد به دلایل گوناگونی برچسب روی محصولات غذایی را نگاه می‌کنند؛ اما این دلایل هر چه که باشند، خیلی از مصرف‌کننده‌ها دوست دارند بدانند چطور از این اطلاعات راحت‌تر و مؤثرتر استفاده کنند.
به گزارش «صبح من»؛ اگر این مهارت را داشته باشید که اطلاعات غذایی برچسب محصولات غذایی را درست و فوری متوجه شوید مطمئناً کمکتان می‌کند انتخاب‌های غذایی سالم‌تری داشته باشید.
تاریخ مواد غذایی
معمولاً چند نوع تاریخ روی بسته‌بندی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند درج شود:
تاریخی که می‌گوید طبق توصیه تولیدکننده، این محصول باید فروخته شود (مثلاً گوشت قرمز، گوشت مرغ و بوقلمون یا فرآورده‌های لبنی). زمانی که این محصول را می‌خرید باید با این تاریخ هماهنگ باشد.
تاریخی که می‌گوید محصول تا چه زمانی بهترین کیفیت را دارد. اگر این محصول را بعدازاین تاریخ مصرف کنید ممکن است بیات شده باشد یا طعمش تغییر کرده باشد.
تاریخی که می‌گوید بهتر است این محصول تا آن زمان مصرف شود؛ یعنی محصول موردنظر تا چه تاریخی بهترین کیفیت و طعم را دارد.
تاریخ انقضاء که به شما می‌گوید یک محصول چه زمانی دیگر قابل‌خوردن یا آشامیدن نیست.
برچسب غذایی را چطور بخوانیم؟
سازمان غذا و دارو همهٔ تولیدکننده‌های مواد غذایی را ملزم به برچسب‌گذاری روی تمام محصولات خوراکی کرده است. در بالای برچسب تغذیه‌ای، مقدار کالری موجود در هر وعده از آن محصول (همان اندازه که در بسته‌بندی هست) ذکر شده است. اندازه هر سهم بر اساس مقدار غذایی است که افراد معمولاً به‌یک‌باره می‌خورند و توصیه‌ای مبنی بر اینکه چقدر باید بخورید محسوب نمی‌شود.
درصد ارزش غذایی روزانه (% DV)
درصد ارزش غذایی روزانه که در برچسب محصولات غذایی با % DV نشان داده می‌شود به شما می‌گوید که هر وعده یا هر سهم از یک غذا یا نوشیدنی چه مقدار از یک ماده مغذی را برحسب میزان کالری موردنیاز روزانه (۲۰۰۰ کالری) تأمین می‌کند.
این‌طور برآورد شده که یک فرد معمولی روزانه به ۲۰۰۰ کالری نیاز دارد تا همان وزن را حفظ کند اما افراد بر اساس سبک زندگی که دارند ممکن است کالری موردنیاز روزانه‌شان از این اندازه بیشتر یا کمتر باشد. اگر شما هر روز کمتر از ۲۰۰۰ کالری مصرف می‌کنید پس درصد ارزش روزانه ماده مغذی ذکر شده در محصول موردنظر برای شما بالاتر از آن چیزی خواهد بود که روی برچسب می‌بینید.
بعضی از محصولات غذایی ممکن است روی برچسب تغذیه‌ای خود، درصد DV را نداشته باشند؛ اما مصرف‌کننده باز هم می‌تواند از عدد گرم محصول (وزن محصول) برای مقایسه و انتخاب استفاده کند.
بیشتر افراد بزرگسال بیشتر از حد توصیه شده چربی‌های اشباع و سدیم و قند مصرف می‌کنند. برچسب تغذیه‌ای را به‌دقت چک کنید و مواد غذایی مختلف را با هم مقایسه کنید تا کمتر از ۱۰۰ درصد ارزش غذایی روزانه (DV) مجازتان از هر یک از مواد مغذی ذکرشده را دریافت کنید.
خیلی از بزرگسالان میزان توصیه شده فیبر و کلسیم و پتاسیم و ویتامین D برای هر روز خود را دریافت نمی‌کنند. خوردن غذاهای کافی که شامل این مواد مغذی باشد می‌تواند خطر ابتلا به خیلی از بیماری‌ها و عوارض را کاهش دهد، مانند بیماری‌های قلبی، پوکی‌استخوان و فشارخون بالا. پس در مورد این مواد مغذی مهم، باتوجه‌به برچسب تغذیه‌ای محصولات، آنهایی را انتخاب کنید که ۱۰۰ درصد DV روزانه‌تان از این مواد مغذی را تأمین کنند.
نحوه خواندن لیست مواد تشکیل دهنده
ترکیبات موجود در محصولات غذایی جدای از برچسب تغذیه‌ای هستند. این اطلاعات به شما می‌گوید چه مواد و ترکیباتی در محصول غذایی موردنظر وجود دارند (با اسم معمول یا معروف خود) و به ترتیب از بیشترین وزن تا کمترین وزن درج می‌شوند. یعنی ماده‌ای که بیشترین وزن را در محصول دارد در ابتدای این لیست قرار دارد و ماده‌ای که کمترین وزن را دارد در انتهای این لیست قرار می‌گیرد.
حواستان به عبارت‌هایی که اشاره به قند اضافی دارند باشد، مثلاً شکر قهوه‌ای، شیره ذرت، شیرین‌کننده ذرت، دکستروز، فروکتوز و شیره ذرت با فروکتوز بالا. شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند سوکرالوز، ساخارین و آسپارتام باید در حد اعتدال مصرف شوند.
«لایت»، «کم‌کالری» و «ارگانیک» به چه معنی هستند؟
گاهی بسته‌بندی غذاها و نوشیدنی‌ها شامل عبارت‌هایی هستند که سعی دارند مصرف‌کننده را متقاعد کنند این غذا سالم است. سازمان غذا و دارو برای اینکه مصرف‌کننده دچار ابهام نشود، قوانین خاصی را برای تولیدکننده‌های مواد غذایی گذاشته که ما بدانیم عبارت‌های «سبُک»، «کم» یا «کاهش داده شده» و یا «بدون …» چه معنی دارند. این نوع برچسب ممکن است ارتباط چندانی با میزان مغذی بودن محصول نداشته باشد. چند نمونه:
«لایت»: محصولات Light یا سبک، فراوری شده‌اند تا هم کالری و هم چربی‌شان کمتر شود. چنین چیزی شاید سالم به نظر برسد؛ اما برخی از محصولات غذایی لایت فقط محتوای آب کاهش‌یافته دارند. عبارت‌های ذکر شده را به‌دقت بخوانید تا ببینید برای جبران کالری و چربی کاهش‌یافته آیا چیزی مانند قند به محصول اضافه شده است یا خیر.
«کم‌کالری»، «کم کربوهیدرات»، «کم‌چرب»: این محصولات غذایی دارای محدودیت‌های استاندارد از جهت کالری، وزن چربی یا کربوهیدرات‌هایی هستند که در هر وعده از آن محصول وجود دارد. اما اگر سایز یک وعده خیلی کم و کوچک باشد، شاید شما به‌یک‌باره چند سهم بخورید و در نهایت همان اندازه چربی و کالری و کربوهیدراتی که یک غذای معمولی دارد وارد بدنتان کنید.
«چند غله»: این عبارت هم سالم به نظر می‌رسد؛ اما فقط به این معناست که محصول دارای بیشتر از یک نوع غله است. احتمال اینکه غلات همگی تصفیه شده باشند زیاد است و غلات تصفیه شده طی فرآیند، بیشتر مواد مغذی مهم خود را از دست می‌دهند، مگر اینکه محصول موردنظر برچسب «غلات کامل» داشته باشد.
«ارگانیک»: محصولاتی که ادعا می‌کنند ارگانیک هستند باید بدون سموم، بارورکننده‌های مصنوعی، بیوتکنولوژی یا تابش یونیزه‌کننده تولید شده باشند. حیوانات ارگانیک باید غذاهای ارگانیک خورده باشند و به آنها هورمون و آنتی‌بیوتیک تزریق نشده باشد. یادتان باشد غذاهای ارگانیک از نظر کالری و چربی و پروتئین و کربوهیدرات‌ها تفاوتی با غذاهای غیرارگانیک ندارند.
