(تصاویر) آموزش ابتدایی و گام به گام شماره‌دوزی

«صبح من» با هنر: شماره دوزی نوعی دوخت گلدوزی و سوزن دوزی روی پارچه مخصوص و سوراخ دار هست در اون از ضربدر برای پر کردن خونه ها استفاده میشه.

به گزارش صبح من، مدل دوخت در شماره دوزی مثل کوبلن دوزی هست با این تفاوت که در کوبلن فقط یک کوک استفاده میشه ولی درشماره دوزی مربع ها با دو قطر مربع بصورت ضربدر پر میشن.

اگر شما دوخت کوبلن را بلد باشید دوخت شماره دوزی و روش های دوختن آن برای شما ساده تر خواهد بود. در شماره دوزی مربع هایی فرضی داریم که توسط نخ رنگی مورد نظر که معمولا نخ کوبلن است ( البته بسته به سلیقه و نقشه کار می تواند نخ ابریشم، کاموا و … نیز باشد) و سوزن دو رأس روبروی مربع را باید به هم وصل کنیم (منظور از هر مربع این است که هر ضربدر یک مربع تشکیل می دهد).

 لوازم مورد نیاز برای شماره دوزی 

توری شماره دوزی یا پارچه بافت درست

پارچه

سوزن

نخ گلدوزی یا کوبلن دوزی

طرح شماره دوزی

 انتخاب پارچه 

از نکات اولیه و مهم در شماره دوزی انتخاب پارچه برای اجرای طرح و دوخت هست ، شما باید از پارچه های چهارخونه و سوراخ دار انتخاب کنید.

پارچه هایی که بافت چهارخونه و توری دارن برای دوخت شماره دوزی مناسب هستن ولی اگر از پارچه ای استفاده می کنید که این بافت رو نداره باید از توری شماره دوزی استفاده کنید.

 توری شماره دوزی 

توری شماره دوزی یک پارچه آهار دار و مشبک هست که در تمام خرازی ها به فروش میره و دقیقا می شه گفت همون پارچه کوبلن دوزیه ساده و بدون طرحه. این توری ها را روی پارچه قرار میدیم و با کوک ها یی به  دور تا دور پارچه اصلی وصل می کنیم ، بعد از اجرا طرح و دوخت شماره دوزی ، تار و پود توری را می کشیم تا از زیر کار خارج بشه.

نکته مهم استفاده از این توری ها اینکه نباید نخ ها را هنگام دوخت خیلی محکم بکشیم تا بتونیم بعدا بافت توری رو از هم باز کنیم. برای محکم کردن پارچه میتونید ازکارگاه هم استفاده کنید ولی بدون کارگاه هم میشه کار کرد !!

 سوزن شماره دوزی 

سوزن از وسایل مورد نیاز در کوبلن دوزی و شماره دوزی هست، شما باید متناسب با پارچه از سوزن مناسب استفاده کنید. مثلا برای پارچه هایی که دارای بافت متراکم هستن نباید از سوزن بزرگ استفاده کرد چون سوراخ سوزن روی پارچه میمونه !و برای پارچه هایی با سوراخ های بزرگ هم باید از سوزن های درشت مثل سوزن کوبلن استفاده کنید تا کارتون سریع تر و راحتتر انجام بشه !!

 نخ شماره دوزی 

از وسایل دیگه برای شماره دوزی نخ هست برای دوخت معمولا از نخ ها کوبلن استفاده میشه !

نخ های کوبلن دارای شش تا رشته هستن که شما متناسب با پارچه و سوراخ ها روی آن باید از یک تا شش تا رشته نخ استفاده کنید ، سر نخ را کمی بپیچونید تارها از هم باز میشن و میتونید تعداد رشته های مورد نیازتون را جدا کنید .وقتی یک کار را شروع می کنید باید شماره و مارک و رنگ نخ رو برای خودتون نگه دارید تا در وسط کار اگر از یک رنگ کم آوردید دوباره بتونید از اون رنگ و مارک نخ رو تهیه کنید برای همین بهتر یک تکه از نخ و مارک پیچیده شده دور نخ را نگه دارید تا سر در گم نشید برای پیدا کردن نخ کم اومده !

آموزش شماره دوزی

سوزن را از زیر کار در نقطه ۱ بیرون میاریم. روی پارچه باید شکل مربع باشه که ما میخوایم قطر مربع را بدوزیم بنابراین به صورت ضربدری سوزن را از نقطه ۲ به زیر کار برده و از نقطه ۳ خارج می کنیم.

در روش دونه دونه ، دوباره سوزن را به سمت بالا و مقابل نقطه ۱ که نقطه ۴ هست می بریم. در اینجا ما یک ضربدر خواهیم داشت.

یک روش دوخت به همین صورت هست که دونه دونه ضربدر ها را بدوزیم و پیش بریم !

 اما در شکل زیر دوخت بهتری را پیشنهاد می کنیم که در این دوخت پشت کار خیلی تمیزتر از روش اول در میاد.

به اینصورت که به تعداد مربع هایی که از این رنگ میخوایم بزنیم قطر اول مربع را میدوزیم و در پایان برگشته و قطر دوم را تکمیل می کنیم. در این روش هم سرعت کار بیشتر میشه و هم کار تمیزتری خواهید داشت.

چون همه قطرهای اول زیر کار قرار میگیرن و دومی ها روی اونها بنابراین یکدستی بهتری رو نشون میده !! این کار می تونه به صورت عمودی باشه مثه شکل بالا یا افقی مثل شکل بالا

نقشه خوانی از طرح های شماره دوزی

نمونه اول

در جدول راهنما تعداد رنگهای استفاده شده در الگو و اسم رنگها آورده شده، اگر به نقشه نگاه کنید در بالا و سمت چپ طرح فلشهای کوچیک دیده میشه اون فلشها مرکز کار یا خط تقارن را نشون میدن. وقتی شما میخواید محل شروع کارتون رو روی پارچه مشخص کنید باید تعداد خانه ها را از مرکز کار بشمارید و خونه های خالی به همون اندازه روی پارچه در نظر بگیرید. روی نقشه معمولا خانه ها ۵ شماره یا ۱۰ شماره دارای خط راهنما هستن که برای شمردن به شما کمک میکنه !

نمونه دوم

در بعضی نقشه ها مثل طح زیر خطوطی دیده میشه این خطوط  باید در کمنار دوخت ضربدری کوک ساده زده بشه.
راهنمای دوخت را در تصاویر زیر ببینید. شاید لازم باشه کوک ها عمودی، افقی یا اریب انجام بشه.

شروع و خاتمه کار شماره دوزی

کار شماره دوزی را با نخی که انتهای آن را گره زده‌اید شروع نکنید زیرا سبب می‌شود تا پس از اتمام کار در طرح شما برآمدگی‌هائی که قابل رؤیت نیست به‌وجود آید. یا ممکن است سبب شل شدن دوخت و باز شدن بافت آن شود. به‌‌جای گره زدن، نخ را با دوخت دو الی سه کوک در فضائی که به‌وسیله گلدوزی پوشیده می‌شود محکم کنید.

اگر مقداری از نخ شما پس از پایان کار هنوز باقی مانده بود، سوزن را از زیر چند کوک حدود ۱ سانتی‌متر عبور داده و نخ را محکم کنید. سپس انتهای آزاد و رها شده نخ را ببرید. شما همچنین می‌توانید این روش را برای محکم کردن نخ جدید در گروهی از دوخت‌های موجود به‌کار ببرید.

نکته: اگر نقشه کار نداشتید و یا دوست داشتید طرح مورد نظری رو شماره دوزی کنید طرح و نقشه مورد نظر را با اندازه بزرگتر پرینت رنگی بگیرید به اندازه ای که تعداد خانه ها را بتوانید به راحتی بشمارید ( میتونید برای راحتی کار و شمارش از کاغذ شطرنجی استفاده کنید).

نمونه ای از طرح های ساده شماره دوزی