«صبح من» با گردشگری: حرم امامزاده صالح با قدمتی حدود ۷۰۰ سال در میدان تجریش تهران، از زیارتگاههای قدیمی و مشهور پایتخت می باشد. با این حال، وجود درخت چنار کهنسالی که در محوطه آن کاشته شده است و سنگ قبرهای قدیمی نشانگر قدمت این آستانه، به قرن هفتم یا هشتم هجری قمری می باشد. این بقعه دارای صحن، ایوان، رواق، مسجد، ضریح مرقد و گنبد است. این آرامگاه را منسوب به صالح پسر امام موسی کاظم میدانند.
به گزارش مجله خبری «صبح من»، صحن و حیاط این بقعه، گورستان عمومی بود و در بیست سال اخیر اثر گورها را از بین بردهاند و فقط تعداد محدودی از سنگ قبرها از جمله سنگ قبر محمدولی خان تنکابنی (سپهسالار اعظم) را باقی گذاشتهاند. گفته میشود که سر این امامزاده در این آرامگاه مدفون است و بدن وی نیز در آرامگاهی با نام مشابه (واقع در میدان عالی قاپو اردبیل) آرمیده است.
ماجرای نذر نمک برای امامزاده صالح
می گویند در گذشتههای دور به دلیل عدم دسترسی به وسیله نقلیه و صعب العبور بودن تجریش در زمستان، زیارت کنندگان حرم امامزاده صالح با خود نمک می آوردند و در مسیر ورودی امامزاده میریختند تا یخ ها و برف های محل آب شود و راه برای دیگر مردم و دیگر زیارت کنندگان باز و هموار شود.
به همین دلیل از آن تاریخ به بعد، نمک جزو نذریات این بقعه شد و زیارت کنندگانی که استطاعت مالی ندارند، نیازمند این نمکهای نذری هستند، این نمکها را گرفته؛ یا خود استفاده میکنند و یا به فروش میرسانند.
ماجرای چنار کهنسال امامزاده
کمتر از ۲۰ سال پیش، در محوطه این امامزاده، چناری کهنسال وجود داشت که گویا حدود ۸۰۰سال از عمرش میگذشت. این چنار که به ثبت میراث فرهنگی نیز رسیده بود، از معروفترین چنارهای کهنسال ایران بود که در آثار جهانگردان خارجی نیز به آن اشاره میشد.
ژان دیولافوا، جهانگرد مشهور فرانسوی، دربارهی این چنار نوشته بود: محیط آن تقریباً به ۱۵ متر میرسد. هریک از شاخههای آن مانند تنه درخت کهنسالی بر فراز بنای مسجد و اطراف آن سر به آسمان کشیده است. متأسفانه با نشست قناتِ زیر امامزاده، این درخت چنار آسیب دید و با مجوز میراث فرهنگی در سال ۷۹ قطع شد.
معماری بقعه
بنای بقعه اصلی شامل ساختمان چهارگوش بزرگ و مستحکمی با دیوارهای قطور است و فضای درونی آن تقریباً ۵٫۶ متر مربع مساحت دارد. وضع طاقنماها و معماری ساختمان و پوشش آن از معماری بناهای سدهٔ هفتم و هشتم است.
بنا به شواهد در امامزاده صالح کتیبهای به سال ۷۰۰ ق وجود داشته که ظاهراً در تعمیرات و تغییر مدخل بنا از میان رفتهاست که بنا بر آن همزمان با پادشاهی غازان خان بودهاست.
در داخل حریم وسیع امامزاده صالح صندوقی چوبین وجود دارد که احتمالاً به دوران اواخر صفوی یا افشار تعلق دارد و ضریح ممتاز نقرهای آن که اضلاع شرقی و شمال شرقی و غربی آن دارای محفظه مشبک مزین به نقره و ضلع جنوبی آن مشبک چوبی است از وقفیات مرحوم آقای میرزا سعیدخان وزیر امور خارجه اواخر قاجار است. در توسعه اول در حدود ۱۲۰۰ ق مسجد، حسینیه و حمام در صحن شمالی و در زمینهایی که توسط شجاع السلطنه، پسر ششم فتحعلیشاه وقف امامزاده شد ساخته شدهاست.
ایوان ورودی و رواق در سمت شمال حرم واقع است و بالای حرم در رواق، لوح مستطیل خشتی کاشیکاری شدهاست که تاریخ ۱۲۱۰ هجری قمری را بر خود دارد و نام فتحعلیشاه بر آن حک شدهاست.
هلاکو میرزا فرزند فتحعلیشاه قاجار در سال ۱۲۱۰ ق، بانی بازسازی و آذینکاری آن بودهاست. وی گنبد را با کاشی پوشاند و در ورودی را از غرب به شمال که حیاط موقوفه پدرش بود بازگرداند. کتیبهای بدین مضمون در بالای ورودی حرم نصب شد که اکنون موجود نیست.
نحوه دسترسی به امامزاده صالح
کافی است خود را به آخرین ایستگاه خط یک مترو، یعنی ایستگاه تجریش برسانید. پس از پیاده شدن از مترو، با پنج دقیقه پیادهروی به میدان تجریش خواهید رسید و سپس میتوانید بارگاه امامزاده صالح (ع) را بیابید. حتی این امکان برایتان وجود دارد از تاکسیهایی استفاده کنید که از تمام نقاط شهر به میدان تجریش تردد میکنند. از دیگر گزینههای رسیدن به امامزاده صالح تهران، خط BRT است.
اخبار «صبح من» را در بله و ایتا دنبال کنید:
کانال «صبح من» در بله:
https://ble.ir/sobheman
کانال «صبح من» در ایتا:
https://eitaa.com/Sobheman