«صبح من» با سلامت: ریزش مو های جلوی سر و عقب نشینی خط مو، از مشکلات رایجی است که در آقایان و خانم ها دیده می شود و اگر دقت کرده باشید، بسیاری از آقایان درگیر آن هستند و از آن رنج می برند. این نوع ریزش مو و طاسی، انواع مختلفی دارد که خوشبختانه امروزه متد های گوناگونی برای متوقف کردن ریزش مو و روش های دارویی جدیدی برای رشد مجدد مو ها در دسترس است.
به گزارش مجله خبری صبح من، برخی از روش های درمانی، کوتاه مدت و برخی دیگر بلند مدت هستند و می توانند بخشی از مو های از دست رفته را جبران کنند. ریزش مو های جلوی سر ممکن است در اوایل بلوغ یا در هر زمانی از بزرگسالی اتفاق افتد. ما در این مقاله قصد داریم تا بررسی علل ریزش مو های جلوی سر و روش های درمانی آن بپردازیم. با ما همراه شوید.
ریزش مو چیست؟
ریزش مو، یکی از مسائل شایع و رایجی است که افراد زیادی در طول زندگی خود ممکن است با آن روبرو شوند. مو ها نقشی حیات در ظاهر و جذابیت افراد دارند و هر گونه تغییر و آسیبی به آن ها، می تواند تاثیر قابل توجهی بر اعتماد به نفس و روابط اجتماعی داشته باشد. ریزش مو، ممکن است عوامل متعددی چون عوامل محیطی یا ژنتیکی داشته باشد. به طور معمول ریزش مو نیز جزئی از چرخه رشد مو می باشد که در آن مو ها از ریشه رشد و بعد از مدتی دچار ریزش خواهند شد اما هنگامی که تعداد ریزش مو ها به صورت قابل توجهی افزایش می یابد و تعداد مو ها به طور چشمگیری کاهش می یابد، به این وضعیت ریزش مو گفته می شود.
ریزش مو می تواند بر روحیه و سلامت افراد اثر منفی بگذارد؛ از طرفی دیگر، ریزش مو می تواند به ضعیف شدن و نازک شدن مو ها منجر شود که اثر بدی روی جذابیت و ظاهر افراد دارد. ریزش مو همچنین می تواند نمادی از بیماری، پیری و عدم سلامتی شناخته شود که تاثیرات روانی و اجتماعی فراوانی نیز به دنبال دارد. برای مدیریت و پیشگیری از ریزش مو ها می توان از راهکار های مختلفی استفاده کرد. این روش ها شامل تغذیه سالم و متعادل، کاهش استرس و مدیریت آن، استفاده از محصول های طبیعی و مواد ضد ریزش و در صورت نیاز، مراجعه به پزشک و استفاده از روش های پیشگیری و درمانی است.
دلایل ریزش مو های جلوی سر
عقب رفتن خط مو و ریزش موی جلوی سر، دلایل بسیار زیادی دارد که معمولا به وسیله آزمایشات مخصوص ریزش مو تشخیص داده می شوند. برخی از این عوامل شامل مواردی چون سن، تغییرات هورمونی، سابقه خانوادگی، عوارض برخی از دارو ها، استرس، بیماری، سبک زندگی و… است که در ادامه به صورت مختصر آن ها را توضیح می دهیم.
- سن
بر اساس تحقیقاتی که در مجله های پژوهش پوستی منتشر شده است، هشتاد درصد مردان اروپایی درجاتی از ریزش مو های سر را تا سن هشتاد سالگی تجربه می کنند. در سطح پوست سر، هزاران فولیکول وجود داشته که در رشد تار های مو نقش مهمی دارند.
این فولیکول ها در صورت از دست رفتن مو، دوباره آن را جایگزین می کنند اما اگر آسیب ببینند، جایگزینی مو و چرخه رشد متوقف شده و مویی که از دست رفته، دیگر جایگزین نخواهد شد. یکی از عوامل مهمی که بر سلامت کوتیکول های مو تاثیر می گذارد، افزایش سن می باشد. در واقع با بالا رفتن سن، فولیکول های مو کوچک و ضعیف خواهند شد.
- تغییرات هورمونی
یکی از محرک های ریزش مو در خانم ها و آقایان، تغییرات هورمونی است. الگوی طاسی مردانه با هورمونی به نام DHT در ارتباط است. این هورمون روی فولیکول های مو، تاثیر می گذارد و باعث می شود تا فولیکول های مو به حدی کوچک شوند که قادر به ادامه چرخه رشد و همچنین جایگزینی تار های مو نباشند که معمولا به این ریزش، ریزش موی هورمونی گفته می شود.
- سابقه خانوادگی
خصوصیات ظاهری و عوامل ژنتیکی، که در ژنوم افراد از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شوند نیز در ریزش موی جلوی سر نقش بسزایی دارد. این مدل از ریزش مو بیشتر در آقایانی که سابقه خانوادگی ریزش مو دارند، دیده می شود و به آن ریزش موی ارثی گفته می شود.
- کاهش وزن
کاهش وزن، یکی از اصلی ترین علل ریزش مو های جلوی سر است. موی جلوی سر نسبت به قسمت های دیگر، ریشه سست تری داشته و آسیب پذیرتر است. از این رو، کمبود پروتئین و مواد مغذی اول از همه روی مو های جلوی سر تاثیرگذار می گذارد.
کاهش وزن اگر به صورت غیر اصولی و ناگهانی باشد، از شایع ترین دلایل ریزش مو های جلو سر می باشد؛ زیرا با کاهش ناگهانی و سریع، بدن حجم زیادی از ویتامین ها و مواد مغذی خود را از دست می دهد و ترجیح می دهد که مواد باقیمانده را برای دیگر قسمت های حیاتی تر نگه دارد و از رساندن آن ها به مو ها جلوگیری می کند. در نتیجه، مو ها، مخصوصا مو های جلوی سر با کمبود شدید مواد مغذی روبرو شده و کم کم ریشه آن ها سست می شود.
- عوارض برخی از داروها
عوارض برخی از دارو ها نیز باعث عقب رفتن خط مو و ریزش موی جلوی سر می شود. بدن بعضی از افراد ممکن است نسبت به مصرف برخی دارو ها، از خود واکنش نشان دهد که نتیجه آن بروز عوارضی چون ریزش مو های جلوی سر است. شیمی درمانی، یکی از نمونه های بارز این واکنش دارویی می باشد.
- استرس یا بیماری
گذراندن روز های پر استرس یا مبتلا شدن به یک بیماری خاص نیز می تواند منجر به ریزش مو های سر به صورت ناگهانی شود که به آن تلوژن افلوویوم گفته می شود. در تلوژن افلوویوم، بخشی از مو های سر به صورت ناگهانی و در مدت زمان کوتاهی می ریزد. البته این مدل از ریزش مو بعد از برطرف شدن استرس یا درمان بیماری، به صورت خود به خود، بهبود می یابد و مو های از دست رفته جایگزین می شوند.
- رژیم غذایی نامناسب
رژیم غذایی نامناسب نیز در فرآیند اکسیژن رسانی و خون رسانی به همه قسمت های بدن از جمله مو های جلوی سر، اختلال ایجاد می کند. دلیل این موضوع این است که با مصرف مداوم غذا های شور و چرب، خون فرد غلیظ شده و با رسوب چربی در رگ ها، سرعت خونرسانی کاهش می یابد؛ بنابراین به ریشه مو ها، خون کافی نمی رسد و با کمبود مواد مغذی ناشی از آن، ریزش مو آغاز می شود.
- مشکلات مربوط به پوست سر
گاهی اوقات ریزش مو ها، ربطی به ساقه، ریشه یا سلول های مو ندارد و این پوست سر است که سبب ایجاد این مشکل شده است. این مشکل در افرادی که پوست سر آن ها چرب یا خشک است، بیشتر شایع است و می توان با برطرف کردن این مشکل، از ریزش مو های جلوی سر جلوگیری نمود. به عنوان مثال، افرادی که پوست خشکی دارند، باید از شامپو های مخصوص پوست خشک استفاده کنند یا این که پوست سر خود را با روغن های گیاهی ماساژ دهند. افرادی نیز که پوست سر آن ها چرب می باشد، باید از رژیم غذایی متعادل و شامپو های مناسب استفاده کنند تا سطح چربی پوست خود را متعادل سازند تا دچار ریزش مو نگردند.
- کمبود آهن
یکی از اصلی ترین و مهمترین مواد معدنی مورد نیاز برای رشد و استحکام مو ها، آهن است. توجه داشته باشید که کمبود آهن ممکن است در بدن افراد حتی بدون ابتلا به کم خونی بروز و ایجاد می شود. مصرف مواد غذایی حاوی آهن می تواند به جلوگیری از ریزش مو ها و استحکام آن ها کمک قابل توجهی کند.
نکته حائز اهمیت است که همان اندازه که کمبود آهن برای مو و قسمت های دیگر بدن خطرناک است، افزایش آن نیز می تواند خطرآفرین شود؛ به همین دلیل اگر به ریزش مو های جلوی سر دچار شدید، به هیچ عنوان به صورت خودسرانه اقدام به مصرف قرص آهن نکنید. در واقع این قرص باید توسط مختصص، با توجه به شرایط فرد تجویز و مصرف شود.
- عدم مراقبت درست از مو ها
استفاده از شامپو هایی که با جنس و نوع مو های فرد سازگاری ندارند نیز از شایع ترین دلایل ریزش مو های جلوی سر می باشند. به عنوان مثال فردی که مو های خشکی دارد، اگر از شامپویی استفاده کند که سبب خشکی بیشتر مو ها می شود، فقط به از بین بردن سلول های تولیدکننده فولیکول مو و در نهایت ریزش مو های خود کمک کرده است. علاوه بر این، اگر با خشونت مو ها را شانه بزنید یا این که از مو ها در برابر آلودگی های محیطی مراقبت نکنید، ریزش مو های جلوی سر شما افزایش می یابد و در نهایت منجر به کچلی شما خواهد شد.
- سبک زندگی
انتخاب هایی که فرد در زندگی خود دارد، بر سلامت روانی و جسمانی او تاثیر بسزایی دارند. به عنوان مثال افرادی که سیگاری هستند، نسبت به افراد دیگر فولیکول های موی خود را زودتر از دست می دهند و دچار طاسی و ریزش مو می گردند. مواد غذایی و رژیم غذایی که برای وعده های روزانه انتخاب می شوند نیز از عوامل مرتبط با سبک زندگی هستند که در سلامت ریشه مو نقش بسیار مهمی دارند. به عنوان مثال افرادی که از رژیم غذایی خود، پروتئین کافی دریافت نمی کنند، شدت ریزش مو در آن ها نسبت به افراد دیگر بیشتر است.
درمان ریزش موهای جلوی سر
بعد از تشخیص علت ریزش مو های جلوی سر در افراد، نوبت به درمان آن می رسد. هر فرد قبل از اینکه از روش درمانی خاصی برای مو های خود استفاده کند، باید به کلینیک و متخصص پوست و مو مراجعه نماید تا بهترین روش درمانی ممکن به او پیشنهاد داده شود. متخصص پوست و مو با بررسی شرایط بیمار و انجام آزمایش های مختلف، علت ریزش موی جلوی سر را تشخیص و بر همین اساس، بهترین روش درمانی را معرفی میکند.
خوشبختانه امروزه با پیشرفت هایی که در روش های کاهش ریزش مو صورت گرفته، عوارض آن به شدت کم شده است و افراد می توانند به راحتی بدون هیچ گونه مشکل خاصی، به نتایج دلخواه برسند. برای درمان ریزش مو می توان از روش های مختلفی چون دارو درمانی، کاشت مو و مزوتراپی استفاده کرد که در ادامه بیشتر به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
درمان ریزش موهای جلوی سر با دارو
تا به امروز دارویی که قادر به درمان ریزش موی جلوی سر به صورت قطعی باشد، تولید نشده اما دارو هایی وجود دارند که به رشد مجدد مو ها کمک و شدت ریزش آن ها را کاهش می دهند. برخی از مهمترین دارو هایی که به تقویت و رشد مجدد مو کمک می کنند شامل دارو هایی چون فیناستراید، ماینوکسیدیل، آنترالین و کورتیکواستروئید می باشند که در ادامه بیشتر در مورد آن ها توضیح خواهیم داد.
- فیناستراید یا دوتاستراید
هورمون تستوسترون در مردان، بر اثر واکنش های آنزیمی به یک آنزیم فعال تر به نام دی هیدروتستوسترون یا DHT، تبدیل می شود که بر عملکرد فولیکول ها اثر منفی دارد و به مرور زمان سبب ریزش موی سر در آقایان می شود. داروی تجویزی فیناستراید یا دوتاستراید منحصرا برای درمان ریزش مو در آقایان تولید شده است. این دارو سبب کاهش سرعت تبدیل تستوسترون به DHT می شود.
اثر مهاری فیناستراید بر تولید DHT باعث کاهش شدت ریزش مو در آقایان می شود. داروی دوتاستراید یا آوودارت، دارویی است که به منظور درمان بزرگی پروستات تولید شده اما کاربرد و اثر آن برای ترمیم و رشد مو ها، بیشتر از درمان پروستات می باشد. یکی از ضعف هایی که داروی آوودارت دارد این است که بعد از متوقف کردن مصرف دارو، مجدد ریزش مو آغاز می شود.
- ماینوکسیدیل
محلول ماینوکسیدیل یک داروی OTC می باشد؛ یعنی می توان بدون نسخه نیز آن را از طریق داروخانه تهیه نمود. ماینوکسیدیل به دو شکل محلول و فوم در دسترس بوده و برای کمک به کاهش شدت ریزش مو، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده، تایید شده است. یکی از نقطه ضعف های داروی ماینوکسیدیل این است که قطع این دارو سبب عود مجدد ریزش مو می شود و اثر آن موقتی است. البته داروی ماینوکسیدیل، معمولا برای درمان ریزش مو های جلوی سر تجویز نمی گردد.
- آنترالین
یکی دیگر از دارو هایی که به رویش مجدد مو های جلوی سر کمک می کند، داروی آنترالین است. تجویز آنترالین می تواند در برخی افراد، تاثیر مثبتی بر رشد مو های جدید داشته باشد. آنترالین در واقع یک نوع داروی موضعی برای درمان پسوریازیس می باشد که برای کمک به رشد مو های جدید نیز از آن استفاده می شود.
کاشت مو
کاشت مو، یکی از روش های دائمی درمان ریزش مو در هر نقطه ای از سر است که نتایج آن کاملا طبیعی و قطعی است و بعد از کاشت، مو ها دقیقا شبیه مو های اصلی خواهند شد؛ زیرا مو های کاشته شده از دیگر قسمت های بدن برداشته می شوند. پزشک متخصص برای انتخاب بانک مناسب موی هر شخص، ویژگی های موی آن قسمت را در نظر می گیرد.
معمولا بانک مو از نواحی نزدیک به سر انتخاب می شود تا مو ها بعد از رشد، تفاوتی با مو های اصلی نداشته باشند؛ به همین دلیل قبل از جلسات کاشت، پزشک متخصص جلسات مشاوره متعددی را با بیماران برگزار میکند. در این جلسات انتظارات بیمار مشخص میشوند و پزشک با توضیح کامل شرایط و روش ها، سعی میکند که انتظارات او را به نتایج واقعی نزدیک کند. پزشک در روز عمل کاشت مو، ناحیه بانک مو را به صورت کامل استریل می کند و آن را با استفاده از مواد بی حسی خاص، برای برداشت گرافت ها آماده می کند.
بعد از آن، گرافت های مو با استفاده از تکنیک های مربوط به روش انتخابی، برداشته می شوند و برای انجام کاشت آماده خواهند شد. در مرحله بعد باید ناحیه جلوی سر طبق انتظارات بیمار و الگویی که پیش از عمل، با او توافق شده، آماده شود. این مرحله نیز شامل بی حسی، استریل کردن و مشخص کردن دقیق قسمت های کاشت است. در نهایت گرافت های مو به وسیله تکنیک های مربوط به روش انتخابی، در محل مورد نظر قرار می گیرند و به اصطلاح کاشته می شوند.
توجه داشته باشید عمل کاشت مو، یک عمل طولانی مدت است و ممکن است بین سه تا هشت ساعت به طول بیانجامد. بعد از این عمل، بیمار به یک همراه نیاز دارد تا او را به خانه برساند؛ زیرا دارو های بی حسی، ممکن است روی بینایی یا سطح هوشیاری بیمار تاثیر بگذارند. برای کاهش تورم در قسمت های نزدیک به محل کاشت مانند پیشانی و بالای ابرو ها، می توان از کمپرس سرد استفاده کرد. سه روز بعد از انجام عمل می توان به حمام رفت البته به شرطی که مو ها را با ملایمت کافی و به وسیله فشار کم آب یا دوش های متحرک، شست و شو داد.
مزوتراپی
مزوتراپی مو یکی دیگر از روش هایی است که از برای درمان و جلوگیری از ریزش مو های جلوی سر از آن استفاده می شود. در این روش با تقویت پوست سر و سلول های ریشه، از ریزش مو جلوگیری می شود. در مزوتراپی مو انواع ویتامین ها، آنزیم ها، مواد تقویتی مانند عصاره های گیاهی، هورمون های تقویت کننده، پروتئین ها و دارو های درمان ریزش مو با هم ترکیب می شوند و به وسیله سرنگ های مخصوص، به زیر پوست تزریق می گردند.
این مواد مغذی در لایه میانی پوست سر قرار گرفته و با تقویت ریشه های مو و تحریک سلول های تحریک کننده کلاژن، به استحکام بیشتر مو ها و همچنین جلوگیری از ریزش آن ها کمک می کند.
از مزوتراپی می توان برای درمان آلوپسی های مختلفی چون مشکلات مربوط به ساقه مو و تلوژن افلوویم استفاده کرد. این شیوه درمانی با تنظیم چربی سطح پوست و بهبود خونرسانی به آن، به تقویت و رشد بهتر مو ها کمک می کند. مزوتراپی را همچنین می توان به عنوان یکی از روش های کاشت مو در نظر گرفت. این روش درمانی، بلافاصله و قبل از کاشت مو سبب درمان ورم، بهبود گردش خون در پوست، التیام زخم ها و اثرگذاری بیشتر می شود.
به منظور درمان ریزش مو به وسیله مزوتراپی حداقل به ۴ تا ۶ جلسه درمانی نیاز است. شخص در طول این جلسات، شاهد کاهش چشمگیر ریزش مو های خود به ویژه مو های جلوی سر و حتی توقف ریزش آن ها خواهد شد. چربی پوست، در جلسه سوم کاملا متعادل می شود و دیگر نیازی به استفاده روزانه شامپو نیست. تجربه نشان داده که سه ماه بعد از مزوتراپی، مجدد رشد مو ها آغاز می شود و بعد از مدتی شاهد درمان ریزش مو های خود به صورت کامل خواهید بود.
عصاره های گیاهی
در طب سنتی، برخی از درمان های گیاهی وجود دارند که در کاهش ریزش مو و تقویت فولیکول های آن ها نقش موثری دارند. اخیرا در یک مطالعه آزمایشگاهی که روی موش های مبتلا به ریزش مو صورت گرفته، تاثیر ماینوکسیدیل و عصاره گیاه نعناع فلفلی بر درمان ریزش آن ها مقایسه شده است.
طبق نتایج این مطالعه، در موش هایی که از گیاه نعناع فلفلی برای درمان ریزش مو ها استفاده شده است نسبت به گروهی که برای کنترل ریزش مو در آن ها از ماینوکسیدیل استفاده کرده اند، بهبودی بیشتر و قویتری مشاهده شده است. بر اساس پژوهش دیگری که در تحقیقات سم شناسی منتشر شده، مشخص شده است که عصاره اسطوخودوس نیز بر رشد مجدد مو ها تاثیر قابل توجهی دارد.
البته برای تایید این مشاهدات، به تحقیقات و آزمایشگاه های بالینی بیشتری نیاز است. با این حال این نوع درمان برای افرادی که به دنبال روش های طبیعی برای جلوگیری از ریزش و پرپشت کردن مو های خود هستند، مطلوب و امیدوار کننده می باشد.
سخن پایانی
برای بسیاری از افراد، تصور سری بدون مو به کابوسی بسیار وحشتناک شبیه است؛ به همین دلیل این افراد روزانه حجم مو های خود را بررسی می کنند و مراقب مرز مو ها در جلوی سر، اطراف پیشانی و کنار شقیقه ها هستند. یکی از مهمترین اقداماتی که باید قبل از درمان هر بیماری مانند ریزش مو های جلوی سر، صورت گیرد، پیدا کردن علت اصلی وقوع آن است؛ این موضوع می تواند به روند درمان، سرعت بخشد و به پزشک کمک کند تا از روش های موثرتری برای درمان استفاده نماید.
ریزش موی جلوی سر باعث افزایش سطح پیشانی می شود که زیبایی چهره افراد را تحت تاثیر قرار می دهد؛ به همین دلیل این افراد دوست دارند که زودتر علت ریزش مو های خود را پیدا و هر چه سریع تر درمان را آغاز کنند و به نگرانی های خود در این مورد پایان دهند.