آشنایی با پرفروش ترین فیلم های تاریخ جهان

«صبح من» با سینما: اگر ما بدون در نظر گرفتن نرخ تورم نگاهی به لیست پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای جهان بیندازیم، عموماً با فیلم‌هایی مواجه می‌شویم که بعد از سال ۱۹۹۵ میلادی ساخته شده‌اند (هرچند در این میان استثناهایی هم وجود دارد مانند (Jurassic Park (۱۹۹۳ و (E.T (۱۹۸۲ که به ترتیب در رده ۱۸ و ۵۰ این لیست قرار دارند). بنابراین در نظر نگرفتن تورم باعث به وجود آمدن ناعدالتی در حق فیلم‌های قدیمی می‌شود. هر چند که تورم محاسبه شده صد درصد دقیق نیست اما دیدگاه کلی خوبی به ما در مورد اینکه اگر این فیلم‌ها الان اکران می‌شدند چقدر فروش می‌کردند، می‌دهد.

به گزارش مجله خبری صبح من، قبل از اینکه به بررسی این فیلم‌ها بپردازیم ذکر چند نکته راجع به مشکلات و پیچیدگی حساب کردن تورم از سال ۱۹۳۹ تا به امروز لازم است. اولین مشکل نبودن رابطه مستقیم بین تورم و قیمت بلیط است. به طور مثال در سال ۱۹۷۰ هر بلیط سینما ۱٫۵۵ دلار بود که با احتساب تورم ارزشی حدود ۶٫۶۸ دلار امروزی داشت. این قیمت در سال ۱۹۸۰ به ۲٫۶۹ دلار رسید اما ارزش امروزی آن با احتساب نرخ تورم چیزی حدود ۵٫۵۰ دلار می‌شود. با همین مثال ساده در می‌یابیم که حتی با احتساب تورم، لیست ما صد در صد صحیح نیست.

نکته دیگری که باید به آن اشاره داشت پخش شدن بعضی از فیلم‌ها در فرمت‌های مختلف است. به طور مثال فیلم آواتار ساخته جیمز کامرون در سه فرمت پخش شد. دو بعدی، سه بعدی و IMAX. دو سوم بلیط‌های فروخته شده فیلم، بلیط‌های سه بعدی و یک ششم آنها بلیط‌های IMAX بود. قیمت این بلیط‌ها به ترتیب ۱۰ دلار و ۱۴٫۵ دلار بود در مقایسه با بلیط‌های ۷٫۶۱ دلاری فیلم‌های دو بعدی.

فاکتورهای دیگری مانند جمعیت، تخفیفات ویژه برای افراد مختلف به ویژه کودکان و فروش بیشتر بعضی فیلم‌ها در شهرهای بزرگ که قیمت بلیط گران‌تر است نیز از عواملی هستند که در روی فروش فیلم تأثیر می‌گذارند. حال با ۱۰ فیلم پرفروش تاریخ سینمای جهان همراه باشید.

۱۰٫ سفید برفی و هفت کوتوله (Snow White and the Seven Dwarfs)

تاریخ اکران: ۲۱ دسامبر ۱۹۳۷ (۳۰ آذر ۱۳۱۶)
میزان فروش: ۴۱۶ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۱ میلیارد و ۸۱۹ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۷/۱۰

سفید برفی و هفت کوتوله اولین انیمیشن بلند والت دیزنی بود. تهیه کننده فیلم کمپانی والت دیزنی و پخش کننده آن RKO Radio Pictures بود. فیلم براساس یک داستان پریان آلمانی که توسط برادران گریم نوشته شده بود ساخته شد. سفید برفی توسط تیم بزرگی از آرتیست‌ها و کارگردانان ساخته شد. هر قسمت فیلم یک کارگردان جدا داشت و همه آنها توسط دیوید هند رهبری می‌شدند. سفید برفی و هفت کوتوله توانست در اکران نخست خود ۸ میلیون دلار فروش کند و در زمان خود توانست عنوان پر فروشترین فیلم ناطق را از آن خود کند. به دلیل محبوبیت فراوان، این فیلم بارها اکران مجدد شد و در دهه ۹۰ به شبکه سینمای خانگی عرضه شد. این فیلم در سال ۱۹۸۹ به دفتر ملی فیلم آمریکا اضافه شد و در فهرست صد فیلم برتر آمریکایی انستیتو فیلم آمریکا قرار گرفت. در سال ۲۰۰۸ نیز جایزه بهترین فیلم انیمیشن تمام دوران را از این انستیتو دریافت کرد. محبوبیت سفید برفی به حدی بالا بود که یک پارک بازی، یک بازی ویدیویی و یک نمایش موزیکال در برادوی بر مبنای این فیلم ساخته شد.

داستان فیلم روایت سفید برفی را تعریف می‌کند که از دست یک ملکه حسود فرار می‌کند و به زندگی خود در کنار ۷ کوتوله ادامه می‌دهد. اما ملکه او را پیدا کرده و مسموم می‌کند و او را به خواب فرو می‌برد. اما سفید برفی به دست شاهزاده‌ای از خواب بر می‌خیزد.

ساخت فیلم از سال ۱۹۳۴ شروع شد و تا قبل از آن دیزنی فقط در زمینه ساخت انیمیشن‌های کوتاه میکی ماوس و Silly Symphonies کار می‌کرد. کمپانی دیزنی با ساخت این فیلم تلاش داشت تا سود و ارزش خود را بیشتر کند. هزینه تولید این فیلم ۲۵۰ هزار دلار (ده برابر هزینه‌ای که برای تولید یک قسمت Silly Symphonies لازم بود) تخمین زده شد اما در انتها هزینه تولید فیلم به عدد سرسام آور ۱، ۴۸۸، ۴۲۲ دلار رسید. هنگامی که سفید برفی در حال ساخت بود، برادر والت که شریکش هم بود به همراه همسر والت بارها می‌خواستند وی را از ادامه پروژه منصرف کنند. همچنین در زمان ساخت، هالیوود از این پروژه به عنوان حرکت احمقانه دیزنی یاد می‌کرد. لازم به ذکر است که در رقم میزان فروش فیلم، بازپخش‌های فیلم نیز محاسبه شده است.

از نکات جالب سفید برفی و هفت کوتوله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمام ۷ کوتوله از روی انسان‌های واقعی مدل برداری شده بودند.
• از ۲۵ آهنگی که برای فیلم نوشته شده بود فقط ۸ عدد از آنها استفاده شد.
• این فیلم در کنار فیلم‌های کینگ کنگ و Sun Valley Serenade از فیلم‌های مورد علاقه آدولف هیتلر بود.
• مجسمه اسکار افتخاری که به فیلم اهدا شد علاوه بر یک اسکار سایز عادی دارای ۷ اسکار سایز کوچک بود.
• در سال ۱۹۴۳ هفت کوتوله در یک فیلم کوتاه آموزشی بنام The Winged Scourge ظاهر شدند.

۹٫ آرواره‌ها (Jaws)

تاریخ اکران: ۲۴ ژوئن ۱۹۷۵ (۳ تیر ۱۳۵۴)
میزان فروش: ۴۷۰.۷ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۲۷ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۸.۱/۱۰

در سال ۱۹۷۵ توسط کارگردان معروف سینما، استیون اسپیلبرگ ساخته شد. داستان فیلم بنابر کتابی به همین نام که توسط پیتر بنچلی در سال ۱۹۷۴ نوشته شده بود، بنا نهاده شد. فیلمنامه فیلم توسط خود بنچلی و کارل گوتلیب که بازیگر نیز بود نوشته شد. آرواره‌ها داستان حمله یک کوسه آدم خوار به جزیره خیالی آمیتی ویل و تلاش ساکنین جزیره برای کشتن این کوسه را روایت می‌کند. هنرپیشگان فیلم عبارت بودند از روی شایدر در نقش رئیس پلیس مارتین به رودی، ریچارد دریفوس در نقش اقیانوس شناس مت هوپر، رابرت شاو در نقش شکارچی کوسه کوینت، موری همیلتون در نقش شهردار آمیتی ویل و لورین گری در نقش همسر به رودی. فیلم در زمان ساخت خود با مشکلات بسیاری روبرو بود. از بودجه تعیین شده خود فراتر رفت و بر طبق برنامه‌ریزی پیش نرفت. اسپیلبرگ برای این فیلم خواستار استفاده از کوسه٬های مکانیکی شد اما مشکلات بسیار زیادی که برای این کوسه‌های مکانیکی پیش آمد او را مجاب کرد که یک رویکرد مینیمالیستی و ضمنی به حضور کوسه در فیلم خود داشته باشد. وی ترجیح داد با استفاده از موسیقی دلهره‌آور و مینیمال ساخته جان ویلیامز حضور کوسه را به اطلاع تماشاگران برساند. خود اسپیلبرگ و دیگران این رویکرد فیلم را با نحوه کارگردانی استاد مسلم دلهره در تاریخ سینما یعنی آلفرد هیچکاک مقایسه کردند.

کمپانی یونیورسال پیکچرز که وظیفه انتشار فیلم را بر عهده داشت، به طور همزمان فیلم را در ۴۵۰ سالن اکران کرد. همچنین کمپین تبلیغاتی وسیعی برای فیلم مخصوصاً در تلویزیون راه انداخت.

برخورد گرم منتقدان و فروش بسیار خوب فیلم، آرواره‌هارا به پرفروش‌ترین فیلم سینما در آن زمان تبدیل کرد. اما این عنوان تنها دو سال دوام داشت و اکران فیلم جنگ ستارگان این عنوان را از فیلم اسپیلبرگ ربود. فیلم آرواره٬ها در کنار جنگ ستارگان پایه‌گذار بیزینس مدل مدرن هالیوود شد. این بیزینس مدل برمبنای به دست آوردن سود هنگفت از ساخت فیلم‌های عظیم اکشن و ماجرایی و اکران آنها در هزاران سالن سینما در فصل تابستان و تبلیغات وسیع بنا شده بود. سه دنباله برای فیلم ساخته شد که اسپیلبرگ و بنچلی در هیچکدام از آنها هیچ مشارکتی نداشتند. در سال ۲۰۰۱، این فیلم توسط کتابخانه کنگره آمریکابه دفتر ملی فیلم این کشور اضافه شد. دلیل این انتخاب مهم بودن Jaws از نظر فرهنگی، تاریخی و زیبایی ذکر شد.

از نکات جالب فیلم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسپیلبرگ نام کوسه را از روی نام وکیلش بروس انتخاب کرد.
• سگ به رودی در فیلم، در حقیقت سگ واقعی اسپیلبرگ، اِلمر بود.
• نشریه اینترتینمنت ویکلی (Entertainment Weekly) فیلم را ششمین فیلم ترسناک تاریخ سینما انتخاب کرد.
• بیشتر فیلم با تکنیک دوربین روی دست فیلمبرداری شد تا بهتر بتواند حس تلاطم اقیانوس را به بیننده القا کند.
• بنابه گفته کارل گوتلیب جمله معروف «تو به یک قایق بزرگتر نیاز داری» در فیلمنامه نبود و روی شایدر این جمله را به صورت فی‌البداهه گفت.

۸٫ دکتر ژیواگو (Dr Zhivago)

تاریخ اکران: ۲۲ دسامبر ۱۹۶۵ (۱ دی ۱۳۴۴)
میزان فروش: ۱۱۱.۷ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۷۳ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۸/۱۰

دکتر ژیواگو فیلمی آمریکایی-انگلیسی است که در سال ۱۹۶۵ به کارگردانی دیوید لین ساخته شد. ژانر فیلم درام-عاشقانه بود و بر اساس کتابی به همین نام به قلم بوریس پَسترناک ساخته شد. کتاب پَسترناک به شدت در غرب محبوب بود اما در شوروی سابق (جایی که داستان فیلم در آنجا اتفاق می‌افتد) غیر قانونی بود. به دلیل غیر قانونی بودن کتاب در شوروی، امکان فیلمبرداری در آنجا میسر نبود و اکثر فیلم در اسپانیا فیلمبرداری شد.

داستان فیلم در روسیه و در سال‌های بین جنگ جهانی اول و انقلاب داخلی روسیه می‌گذرد. فیلم یک روایت عاشقانه از یک دکتر و شاعر متأهل و همسر یک فعال سیاسی در دوران سخت جنگ جهانی اول و انقلاب اکتبر روسیه است. فیلمنامه فیلم توسط رابرت بولت نوشته شده بود و عمر شریف و جولی کریستی از ستارگان فیلم بودند.

پس از اکران فیلم، منتقدان روی چندان خوشی به فیلم نشان ندادند و از مدت زمان طولانی و سه ساعته فیلم ناراضی بودند و معتقد بودند فیلم تاریخ را بی اهمیت دانسته و برروی روابط انسان‌ها تأکید بیشتری دارد. از طرف دیگر اما فیلم یک موفقیت تمام عیار در سینماها داشت و با فروش چشمگیر خود نشان داد که منتقدان همیشه درست نمی‌گویند. با گذشت زمان نظر منتقدین نیز به فیلم عوض شد. امروزه، دکتر ژیواگو در زمره بهترین آثار دیوید لین قرار دارد و توسط انستیتو فیلم آمریکا در رده ۳۹ ام بهترین فیلم‌های آمریکایی قرار گرفته است. این فیلم برنده ۵ جایزه اسکار شد.

از نکات جالب فیلم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساخت شهر مسکو مصنوعی در اسپانیا ۱۸ ماه به طول انجامید.
• بعد از برباد رفته، دکتر ژیواگو پرسودترین فیلم کمپانی MGM است.
• هزینه ساخت فیلم در ابتدا ۵ میلیون دلار بود اما این عدد در انتها به ۱۵ میلیون دلار رسید.
• سودی که این فیلم به دست آورد، از مجموع سودتمام فیلم‌های دیگر دیوید لین بیشتر است.
• هنرپیشه‌ای که نقش یوری ژیواگو جوان را در مراسم تدفین مادرش بازی می‌کند، پسر واقعی عمر شریف یعنی طارق شریف بود.

۷٫ ده فرمان (The Ten Commandments)

تاریخ اکران: ۸ نوامبر ۱۹۵۶ (۱۷ آبان ۱۳۳۵)
میزان فروش: ۱۲۲.۷ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۱۸۷ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۹/۱۰

ده فرمان فیلمی محصول ۱۹۵۶ آمریکا است. فیلم در ژانر فیلم‌های مذهبی دسته‌بندی می‌شود. کارگردان فیلم سسیل بی دمیل است و توسط کمپانی پارامونت پخش شد. داستان ده فرمان روایت زندگی حضرت موسی است. وی در کودکی توسط دربار مصر به فرزند خواندگی درآمده بودند و سپس به مقام والای پیامبری رسید و از طرف خدا ده فرمان را دریافت کرد. فیلم ده فرمان اقتباس کاملی از تورات کتاب مقدس یهودیان است. نقش حضرت موسی را چارلتون هستون بازی کرده و از دیگر بازیگران فیلم می‌توان به یول براینر در نقش رامسس، آن باکستر در نقش نفرتیری، ادوارد جی رابینسون در نقش داتان و سِر سدریک هاردویک در نقش ستی اشاره کرد.

ده فرمان در مصر فیلمبرداری شد و آخرین و موفق‌ترین فیلم سسیل بی دمیل بود. این فیلم نوعی بازسازی از فیلم صامتی بود که خودش در سال ۱۹۲۳ ساخته بود. یکی از بزرگترین ست‌های فیلمبرداری در تاریخ سینما برای این فیلم ساخته شد. در سال ۱۹۵۴ این ده فرمان لقب گران‌قیمت‌ترین فیلم ساخته شده در تاریخ سینما را گرفت. این فیلم نامزد دریافت ۷ جایزه اسکار شد و تنها موفق به دریافت یکی از آنها شد.

در سال ۱۹۹۹ این The Ten Commandments به دفتر ملی فیلم آمریکا به دلیل اهمیت فرهنگی، تاریخی و هنری اضافه شد. در سال ۲۰۰۸، طبق نظرسنجی که توسط انستیتو فیلم آمریکا برگذار شد، این فیلم مقام دهمین فیلم برتر تاریخ سینما در ژانر حماسی را به دست آورد.

از نکات جالب ده فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حداقل از ۱۴۰۰۰ سیاهی لشگر و ۱۵۰۰۰ حیوان در فیلم استفاده شد.
• از سال ۱۹۷۳ تا امروز (به غیر از یک سال) شبکه ABC آمریکا، هر سال این فیلم را در تعطیلات Easter پخش می‌کند.
• برای درست کردن طوفان شن، عوامل فیلم از موتور هواپیماهای نیروی هوایی مصر که به زمین وصل شده بودند استفاده کردند.
• سسیل بی دمیل سر صحنه فیلمبرداری پس از بالا رفتن از ارتفاع ۴۰ متری برای چک کردن ایراد یکی از دوربین‌های فیلمبرداری دچار حمله قلبی شد. دو روز بعد و بر خلاف دستور دکترش به صحنه فیلمبرداری برگشت تا فیلم را تمام کند.
• دلیل انتخاب چارلتون هستون برای ایفای نقش حضرت موسی توسط سسیل بی دمیل شباهت وی به مجسمه حضرت موسی ساخته شده توسط میکل آنژ بود.

۶٫ ای‌تی – فرازمینی (E.T. Extra-Terrestrial)

تاریخ اکران: ۱۱ ژوئن ۱۹۸۲ (۲۱ خرداد ۱۳۶۱)
میزان فروش: ۷۹۲.۲ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۳۱۰ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۹/۱۰

ای‌تی دومین فیلم از استیون اسپیلبرگ در این لیست، که در سال ۱۹۸۲ ساخته شد داستانی علمی-تخیلی دارد. اسپیلبرگ علاوه بر کارگردانی، تهیه کنندگی فیلم را نیز برعهده داشت. فیلمنامه ای‌تی توسط ملیسا متیسون نوشته شد. فیلم داستان پسربچه‌ای به‌نام الیوت را تعریف می‌کند که با یک موجود بیگانه فضایی بنام ای‌تی که روی زمین گم شده دوست می‌شود. الیوت و دوستانش تلاش می‌کنند تا ای‌تی را به سیاره خودش برگردانند و در این بین نیز وجود ای‌تی را از خانواده و دولت مخفی نگه دارند. از بازیگران فیلم می‌توان به هنری توماس، دی والاس، رابرت مک‌ناتون و دریو بریمور اشاره کرد.

ایده فیلم بر اساس دوست خیالی‌ای بود که اسپیلبرگ بعد از جدا شدن والدینش در دهه ۶۰ میلادی برای خود ساخته بود. در سال ۸۰، طی ملاقاتی که اسپیلبرگ با متیسون داشت داستانی جدید بر اساس فیلم Night Skies (که هرگز ساخته نشد) نوشتند که پایه گذار فیلم ای‌تی شد.

بودجه فیلم ۱۰٫۵ میلیون دلار بود و فیلمبرداری در ایالت کالیفرنیا از سپتامبر تا دسامبر ۸۱ به طول انجامید. بر خلاف روال معمول فیلمبرداری که صحنه‌ها به ترتیب گرفته نمی‌شوند، صحنه‌های فیلم تقریباً به ترتیب فیلمبرداری شد. دلیل اینکار این بود که هسته اصلی بازیگران فیلم را بازیگران جوان تشکیل می‌دادند و این روش فیلمبرداری باعث می‌شد که این بازیگران جوان اجرای بهتری از لحاظ احساسی داشته باشند.

E.T توسط کمپانی یونیورسال پخش شد و به موفقیت عظیمی دست یافت. فیلم تا زمان اکران پارک ژوراسیک در سال ۱۹۹۳، پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما لقب گرفت. منتقدین از این فیلم به‌عنوان یک داستان فوق‌العاده راجع به دوستی یاد کردند و در یک نظرسنجی که توسط سایت راتن تومیتوز انجام شد، فیلم لقب بهترین فیلم تخیلی تاریخ سینما را دریافت کرد. در سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۰۲ فیلم دوباره برروی سینماها اکران شد.

از نکات جالب E.T می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• براساس داستان فیلم، سن ای‌تی بیش از ۱۰ میلیون سال بود.
• بنا بر گفته اسپیلبرگ، ای‌تی از لحاظ جنسیتی مانند یک گیاه است. نه مرد است نه زن.
• بالغ بر ده درصد بودجه ۱۰٫۵ میلیون دلاری فیلم صرف ساخت عروسک ای‌تی و حرکت دادن او شد.
• طراحی صورت ای‌تی تلفیقی بود از صورت‌های شاعر معروف کارل سندبرگ، آلبرت اینشتین و سگ نژاد پاگ.
• اسپیلبرگ شخصاً فیلم را برای رئیس جمهور وقت آمریکا، رونالد ریگان و همسرش نانسی ریگان در کاخ سفید به نمایش درآورد.

۵٫ اشک‌ها و لبخندها (Sound Of Music)

تاریخ اکران: ۲ مارس ۱۹۶۵ (۱۱ اسفند ۱۳۴۳)
میزان فروش: ۲۸۶ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۳۶۶ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۸

اشک‌ها و لبخندها درام موزیکالی است که در سال ۱۹۶۵ توسط رابرت وایز ساخته شد. وی علاوه بر کارگردانی، تهیه کنندگی فیلم را نیز برعهده گرفت و وظیفه نوشتن فیلمنامه بر عهده ارنست لمان بود. داستان اشک‌ها و لبخندها اقتباسی بود از نمایش موزیکال برادوی به همین نام که در سال ۱۹۵۹ برروی صحنه رفت. آهنگسازی این اثر توسط ریچارد راجرز انجام گرفت و اشعار توسط اسکار همراشتاین دوم سروده شد.

این اثر ماندگار سینما داستان زندگی یک دختر جوان اتریشی را روایت می‌کند که در سال ۱۹۳۸ در سالزبورگ برای راهبه شدن درس می‌خواند. او برای سرپرستی و آموزش ۷ فرزند یک افسر بازنشسته نیروی دریایی که همسر خود را از دست داده به ویلای این خانواده می‌رود. وی با حضور خود در این جمع موسیقی و عشق را توسط صبر و مهربانی وارد اعضای خانه می‌کند و در انتها با پدر خانواده ازدواج کرده و با توسل به ایمان و شجاعت غم از دست دادن کشور خود در جنگ جهانی را در کنار هم التیام می‌بخشند.

از ستارگان فیلم می‌توان به جولی اندروز و کریستوفر پلامر اشاره کرد.

فیلمبرداری اشک‌ها و لبخندها در تاریخ ۲۶ مارس ۱۹۶۴ آغاز شد و تا اول سپتامبر آن سال ادامه پیدا کرد. صحنه‌های بیرونی فیلم در سالزبورگ و صحنه‌های داخلی در استودیو فاکس قرن بیستم در کالیفرنیا فیلمبرداری شد.

اشک‌ها و لبخندها در تاریخ ۲ مارس ۱۳۶۵ در آمریکا اکران شد و در ابتدا نظرات بسیار متفاوت منتقدان را در بر داشت. موفقیت اشک‌ها و لبخندها در گیشه بسیار چشمگیر بود و توانست در عرض ۴ هفته به صدر جدول پرفروش‌ترین فیلم‌ها برسد. همچنین در زمان اکران به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما تبدیل شد و در ۲۹ کشور نیز رکوردها را جابجا کرد و در فصل جوایز موفق به دریافت ۵ جایزه اسکار شد.

در سال ۱۹۹۸ انستیتو فیلم آمریکا، این فیلم را ۵۵ امین فیلم برتر تاریخ سینما و ۴ امین فیلم برتر سینمای موزیکال نامید و اشک‌ها و لبخندها در سال ۲۰۰۱ به دلیل اهمیت هنری، فرهنگی و تاریخی به دفتر ملی فیلم آمریکا اضافه شد.

از نکات جالب اشک‌ها و لبخندها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کارگردان فیلم رابرت وایز دوبار پیشنهاد کارگردانی فیلم را رد کرد.

• کریستوفر پلامر برای ایفای نقشش نواختن گیتار را آموخت.
• هنگامی که فیلم به شبکه سینمای خانگی عرضه شد تقریباً برای ۵ سال در لیست پرفروش‌ترین فیلم‌ها قرار داشت.
• جولی اندروز تا نزدیکی نپذیرفتن نقش به خاطر شباهت کاراکتر ماریا به کاراکتری که در فیلم مری پاپینز نقش‌اش را بازی کرده بود پیش رفت.
• عموماً از اشک‌ها و لبخندها به‌عنوان فیلم نجات دهنده کمپانی فاکس قرن بیستم پس از افتضاح کلئوپاترا یاد می‌شود. کلئوپاترا یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای جهان است که در زمان خود ۴۴ میلیون دلار هزینه ساخت در بر داشت و فروش ۲۶ میلیون دلاری آن شکستی تجاری برای فاکس به همراه آورد.

۴٫ تایتانیک (Titanic)

تاریخ اکران: ۱۹ دسامبر ۱۹۹۷ (۲۸ آذر ۱۳۷۶)
میزان فروش: ۲ میلیارد و ۱۸۷ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۵۱۶ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۷/۱۰

تایتانیک، فیلمی که توسط جیمز کامرون نوشته، کارگردانی و تهیه شد محصول ۱۹۹۷ آمریکاست و در ژانر فیلم‌های عاشقانه حادثه‌ای قرار می‌گیرد. داستان تایتانیک تلفیقی است از داستان واقعی غرق شدن کشتی تایتانیک و یک داستان خیالی عاشقانه بین دو مسافر این کشتی که از دو طبقه اجتماعی مجزا بودند.

کیت وینسلت و لئوناردو دی کاپریو نقش‌های اصلی فیلم را برعهده داشتند.

علاقه کامرون به داستان‌های کشتی‌های غرق شده منبع الهام فیلم بود. وی همچنین اعتقاد داشت برای هرچه بهتر منتقل کردن حس فاجعه غرق شدن کشتی عظیم تایتانیک، وجود یک داستان عاشقانه ضروری است. ساخت تایتانیک از سال ۱۹۹۵ آغاز شد و در زمان خود به گرانقیمت ترین فیلم در تاریخ سینما با هزینه‌ای بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار تبدیل شد. بخشی از هزینه فیلم توسط دو کمپانی پارامونت و فاکس قرن بیستم تقبل شد.

۱۹ دسامبر ۱۹۹۵ تاریخی بود که برای اکران تایتانیک در نظر گرفته شده بود. چه در گیشه و چه از نظر منتقدین، تایتانیک یک موفقیت تمام عیار بود و توانست نامزد ۱۴ جایزه اسکار شود و با رکورد فیلم همه چیز درباره ایو که سال ۱۹۵۰ ساخته شده بود برابری کند. همچنین فیلم کامرون توانست ۱۱ عدد از این اسکارها را از آن خود کرده و از این نظر هم با رکورد بن-هور که ساخته ۱۹۵۹ بود برابری کند.

فروش اولیه ۱ میلیارد و ۸۴۰ میلیون دلاری، تایتانیک را به اولین فیلمی تبدیل کرد که توانست از مرز یک میلیارد دلار فروش عبور کند. تایتانیک توانست تا قبل از عرضه فیلم دیگر کامرون یعنی آواتار عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما را برای خود نگه دارد. اکران مجدد تایتانیک در سال ۲۰۱۲ به صورت سه بعدی ۳۴۳ میلیون دلار دیگر را عاید سازندگانش کرد و بعد از آواتار دومین فیلمی شد که توانست از مرز فروش ۲ میلیارد دلار عبور کند.

از نکات جالب فیلم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در صحنه نقاشی شدن رز توسط جک، دست‌هایی که در تصویر می‌بینیم متعلق به جیمز کامرون است و نه دی کاپریو.
• اولین فیلمی در تاریخ سینما که توانست هم جایزه اسکار بهترین فیلم و هم جایزه بهترین فیلم ام‌تی‌وی را ببرد!
• استودیو پارامونت می‌خواست که نقش اول به متیو مک‌کوناهی برسد، اما جیمز کامرون به شدت برروی استفاده از دی کاپریو اصرار داشت.
• درآخر فیلم جایی که رز با جک برروی پله‌ها ملاقات می‌کند، ساعت، زمان ۲: ۲۰ دقیقه صبح را نشان می‌دهد. همان ساعتی که در واقعیت کشتی تایتانیک غرق شد.
• زمان دقیق صحنه‌هایی که در سال ۱۹۱۲ در فیلم می‌گذرد ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه است. مدت زمانی که طول کشید تا کشتی تایتانیک در واقعیت به طور کامل غرق شود نیز ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه بود!

۳ جنگ ستارگان (Star Wars)

تاریخ اکران: ۲۵ می ۱۹۷۷ (۴ خرداد ۱۳۵۶)
میزان فروش: ۷۷۵ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۸۲۵ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۸.۷/۱۰

جنگ ستارگان (لازم به توضیح است که این فیلم سال‌ها به اشتباه به فارسی ترجمه شده است. زیرا عنوان فیلم Star Wars است که ترجمه فارسی آن می‌شود جنگ‌های ستاره‌ای؛ ما در این مقاله اما برای جلوگیری از گمراهی از جنگ ستارگان استفاده می‌کنیم) که نامش بعداً به جنگ ستارگان قسمت ۴: امید تازه تبدیل شد یک اپرای فضایی است که توسط جورج لوکاس نوشته و کارگردانی شده است.

تمرکز داستان امید تازه برروی تلاش اتحاد Rebel که توسط پرنسس لیا رهبری می‌شود برای نابود کردن سفینه فضایی امپراطوری کهکشان به‌نام Death Star است. در این میان پسر مزرعه دار ساده‌ای بنام لوک اسکای‌واکر روبات‌هایی را پیدا می‌کند که حاوی نقشه‌های ساخت Death Star هستند و ناخواسته وارد این جنگ عظیم می‌شود. وی تصمیم می‌گیرد با کمک یک Jedi بنام اوبی وان کنوبی نقشه‌ها را به اتحاد Rebel برساند تا بتوانند کهکشان را از دست امپراطوری ظالم نجات دهند.

از هنرپیشگان فیلم می‌توان به مارک همیل، هریسون فورد و کری فیشر اشاره کرد.

نوشتن فیلمنامه از سال ۱۹۷۳ توسط لوکاس آغاز شد و منابع الهام بخشش Flash Gordon Serials محصول ۱۹۳۶ و قلعه پنهان ساخته آکیرا کوروساوا در سال ۱۹۵۸ بود. فیلمنامه لوکاس توسط یونیورسال و United Artists رد شد اما فاکس قرن بیستم به آن چراغ سبز نشان داد و ساخت فیلم شروع شد.

قسمت اعظم فیلم در تونس، انگلستان و گواتمالا فیلمبرداری شد و ساخت فیلم با مشکلات زیادی روبرو بود. از هوای بد گرفته تا خراب شدن وسایل صحنه و مشکلات مالی. کمپانی Industrial Light & Magic توسط لوکاس فقط برای درست کردن جلوه‌های ویژه جنگ ستارگان تأسیس شد.

۲۵ می ۱۹۷۷ جنگ ستارگان قسمت ۴: امید تازه اکران شد و توانست به فروشی برابر با ۷۷۵ میلیون دلار در سرتاسر دنیا دست یابد و آرواره‌ها را پشت سر بگذارد.

اپرای فضایی لوکاس نامزد دریافت ده جایزه اسکار شد و ۶ اسکار دریافت کرد. در اولین سال اکرانش به دفتر ملی فیلم آمریکا به خاطر اهمیت فرهنگی، هنری و تاریخی اضافه شد.

از نکات جالب جنگ ستارگان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چوباکا بر اساس سگ لوکاس که اسمش ایندیانا بود، طراحی شده بود.
• در اولین روز فیلمبرداری در تونس، شدیدترین باران طی ۵۰ سال در تونس شروع به باریدن کرد.
• منبع الهام خلق شخصیت هان سولو به گفته جورج لوکاس، کارگردان معروف یعنی فرانسیس فورد کاپولا بود.
• موسیقی فیلم که توسط جان ویلیامز ساخته شد، رتبه اول لیست برترین موسیقی‌های فیلم انستیتو AFI را به خود اختصاص داد.
• لوکاس در مصاحبه‌ای گفت که در ابتدا لوک قرار بود یک دختر باشد و هان سولو یک بیگانه فضایی. همچنین اسم دو روبات مشهور R2-D2 و C3-PO قرار بود به ترتیب A-2 و C-3 باشد.

۲٫ آواتار (Avatar)

تاریخ اکران: ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹ (۲۷ آذر ۱۳۸۸)
میزان فروش: ۲ میلیارد و ۷۸۸ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۳ میلیارد و ۲۰ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۷.۹/۱۰

آواتار فیلمی در ژانر علمی تخیلی محصول سال ۲۰۰۹ ساخته جیمز کامرون است. علاوه بر کارگردانی، کامرون وظیفه نویسندگی، تهیه کنندگی و ویرایش آواتار را برعهده داشت. داستان آواتار در آینده و در قرن ۲۲ می‌گذرد. انسان‌ها توانسته‌اند در سیاره‌ای به‌نام پاندورا در سیستم ستاره‌ای Alpha Centauri کلونی تشکیل دهند. دلیل اصلی تشکیل این کلونی بهره‌برداری از ماده معدنی unobtanium است که فقط در پاندورا یافت می‌شود. این اقدام انسان‌ها نسل Na’vi ها که اهالی بومی پاندورا هستند را در معرض خطر قرار داده است. Na’vi ها موجوداتی هستند شبیه انسان اما با قدی بسیار بلندتر و پوستی آبی. انسان‌ها برای ارتباط با اهالی پاندورا تکنولوژی‌ای اختراع کردند که می‌تواند از طریق مغز انسان، بدن یک Na’vi را کنترل کنند. در ادامه داستان ما روابط یک انسان بنام جیک (با بازی سم ورتینگتون) و یک دختر از قبیله Na’vi بنام نیتیری (با بازی زوئی سالدانا) و تلاش آنها برای جلوگیری از انقراض نسل Na’vi ها را شاهد هستیم.

ساخت آواتار از سال ۱۹۹۴ هنگامیکه کامرون یک داستان ۸۰ صفحه‌ای از فیلم را نوشت شروع شد. قرار بود فیلمبرداری بعد از اتمام تایتانیک شروع شود اما بنا به گفته کامرون، در آن زمان تکنولوژی لازم برای ساخت فیلم موجود نبود. ساخت یک زبان جدید برای اهالی پاندورا از سال ۲۰۰۵ شروع شد و در اوایل ۲۰۰۶ کامرون شروع به نوشتن فیلمنامه و بست دادن دنیای خیالی فیلم کرد. بودجه اولیه ساخت آواتار ۲۳۷ میلیون دلار تخمین زده شده بود اما این رقم به چیزی حدود ۳۱۰ میلیون دلار به علاوه ۱۵۰ میلیون دلار برای تبلیغات رسید. تکنولوژی فیلمبرداری آواتار یکی از بزرگترین پیشرفت‌های صنعت سینما به حساب می‌آید.

آواتار در تاریخ ۱۰ دسامبر ۲۰۰۹ در لندن و ۱۶ دسامبر ۲۰۰۹ در آمریکا و سراسر جهان اکران شد. نقدهای اولیه فیلم به‌خصوص در زمینه جلوه‌های ویژه بسیار مثبت بود. در زمان اکران، آواتار توانست چندین رکورد باکس آفیس را بشکند و به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما تبدیل شود. فیلم کامرون نامزد دریافت ۹ جایزه اسکار شد و توانست ۳ اسکار را از آن خود کند. پس از موفقیت فیلم، طی قراردادی که بین کمپانی فاکس قرن بیستم و کامرون امضا شد، ساخت ۳ دنباله برای آواتار برنامه ریزی شد. این ۳ فیلم که کارگردانی و نویسندگی‌اش بر عهده کامرون است قرار است بین دسامبر ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ اکران شوند.

از نکات جالب آواتار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سم ورتینگتون در زمان تست دادن برای نقش جیک، از بی پولی در ماشینش زندگی می‌کرد.
• کامرون در مصاحبه‌ای اعلام کرده که پس از دیدن فیلم انیمیشن پوکوهانتس ایده ساخت فیلم به ذهنش خطور کرد.
• هر فریم CGI (تصویر گرافیکی ساخته شده توسط کامپیوتر) که یک بیست و چهارم ثانیه بود، به ۴۷ ساعت زمان برای رندر شدن نیاز داشت.
• مت دیمون و جیک جیلینگهال انتخاب‌های اول استودیو برای ایفای نقش اصلی آواتار بودند اما کامرون تصمیم گرفت از سم ورتینگتون که در آن زمان ناشناس بود استفاده کند.
• جیمز هورنر آهنگساز آواتار گفته این سخت‌ترین تجربه زندگی حرفه‌ایش بود. وی به مدت یک سال و نیم از ساعت ۴ صبح تا ۱۰ شب برای ساخت موسیقی فیلم کار می‌کرد.

۱ بر باد رفته (Gone with the Wind)

تاریخ اکران: ۱۵ دسامبر ۱۹۳۹ (۲۴ آذر ۱۳۱۸)
میزان فروش: ۳۹۰ میلیون دلار
میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۳ میلیارد و ۴۴۰ میلیون دلار
امتیاز در آی‌ام‌دی‌بی: ۸.۲/۱۰

بر باد رفته، درامی عاشقانه تاریخی محصول ۱۹۳۹ آمریکا است که داستانش اقتباسی از رمانی به همین نام به قلم مارگارت میچل است. رمان مارگارت میچل در سال ۱۹۳۶ برنده جایزه معتبر پولیتزر شده بود. تهیه کننده برباد رفته دیوید سلزنیک و کارگردانش ویکتور فلمینگ بود. داستان بر باد رفته در قرن ۱۹ ام و در زمان پسا جنگ داخلی و دوران بازسازی آمریکا می‌گذرد و روایت زندگی اسکارلت اوهارا و عشقش به همسر دختر عمویش اشلی ویلکس و در نهایت ازدواجش با رت باتلر است.

از هنرپیشگان فیلم می‌توان به ویوین لِی، کلارک گِیبل و لزلی هاوارد اشاره کرد.

ساخت بر باد رفته از همان ابتدا با مشکلات فراوانی همراه بود. فیلمبرداری به مدت دو سال فقط به خاطر پافشاری سلزنیک برای استفاده از کلارک گِیبل در تقش رت باتلر به تعویق افتاد و پیدا کردن بازیگر نقش اسکارلت از بین ۱۴۰۰ نفر زن که برای تست حاضر شده بودند انجام شد. فیلمنامه اصلی توسط سیدنی هاوارد نوشته شده بود اما به خاطر تعدیل کردن زمان فیلم دستخوش تغییرات بسیار زیادی شد. کارگردان اولیه بر باد رفته جورج کاکر، خیلی زود پس از شروع فیلمبرداری اخراج شد و جای او را ویکتور فلمینگ گرفت. در مقاطعی از فیلمبرداری کارگردانی به عهده سم وود قرار داشت.

در زمان اکران، بر باد رفته نقدهای مثبتی دریافت کرد و بسیار از هنرپیشه‌های فیلم تقدیر شد. در دوازدهمین دوره جوایز اسکار، بر باد رفته ۱۰ اسکار برد که از بین آنها ۲ اسکار افتخاری بود. فیلم در زمان خودش محبوبیت فوق‌العاده‌ای داشت و برای بیشتر از ۲۵ سال در صدر جدول پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما قرار گرفت.

بر باد رفته یک اثر دوران ساز برای بازیگران آفریقایی تبار تلقی می‌شد و نحوه به تصویر کشیده شدن آنها را در سینمای هالیوود عوض کرد. بر باد رفته در لیست ۱۰ فیلم برتر تمام دوران انستیتو فیلم آمریکا قرار گرفت و در سال ۱۹۸۹ به دفتر ملی فیلم آمریکا اضافه شد.

از نکات جالب بر باد رفته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اولین فیلم رنگی که برنده اسکار بهترین فیلم شد.
• در زمان فیلمبرداری، ویوین لِی روزی ۴ پاکت سیگار می‌کشید.
• هیچکدام از بازیگران سیاهپوست فیلم اجازه شرکت در افتتاحیه را پیدا نکردند.
• ویوین لِی برای ۱۲۵ روز کار دستمزدی برابر با ۲۵ هزار دلار گرفت در حالیکه کلارک گیبل برای ۷۱ روز کار ۱۲۰ هزار دلار دریافت کرد.
• کلارک گیبل به خاطر ترسی که از خراب شدن وجهه عمومی‌اش داشت به کارگردان التماس کرد که صحنه گریه کردنش را از فیلم حذف کنند.