«صبح من» با شگفتیهای آفرینش: معروف است که آفتابگردانها هنگام عبور خورشید از آسمان، صورت خود را به دنبال خورشید میچرخانند. اما گلهای آفتابگردان چگونه خورشید را میبینند تا آن را دنبال کنند؟
به گزارش مجلهی خبری «صبح من»؛ بیشتر گیاهان نوروتروپیسم را در خود دارند؛ توانایی رشد به سمت منبع نور. دانشمندان گیاه شناس فرض کرده بودند که هلیوتروپیسم آفتابگردان، یعنی توانایی پیروی از خورشید، بر اساس همان مکانیسم اساسی است که توسط مولکولی به نام فتوتروپین کنترل میشود و به نور در انتهای آبی طیف پاسخ میدهد.
آفتابگردانها با رشد کمی بیشتر در سمت شرق ساقه، با چرخش سر به سمت غرب، در طول روز و کمی بیشتر در سمت غرب در شب، سر خود را میچرخانند. آزمایشگاه هارمر در کالج علوم زیستی UC Davis قبلا نشان داده است که چگونه آفتابگردانها از ساعت شبانه روزی داخلی خود برای پیش بینی طلوع خورشید و هماهنگی باز شدن گلچهها با ظاهر حشرات گرده افشان در صبح استفاده میکنند.
در مطالعه جدید، دانشجوی فارغ التحصیل کریستوفر بروکس، محقق فوق دکترا، هاگاتوپ آتامیان و هارمر به بررسی این موضوع پرداختند که کدام ژنها در آفتابگردانهایی که در داخل اتاقهای رشد آزمایشگاهی رشد میکنند، و در آفتابگردانهایی که زیر نور خورشید در فضای باز رشد میکنند، فعال میشوند.
در داخل خانه، آفتابگردانها مستقیماً به سمت نور رشد کردند و ژنهای مرتبط با فتوتروپین را فعال کردند. اما گیاهانی که در فضای باز رشد میکنند و سرشان را با خورشید میچرخانند، الگوی کاملاً متفاوتی از بیان ژن را نشان میدهند. تفاوت آشکاری در فوتوتروپین بین یک طرف ساقه و طرف دیگر وجود نداشت.
محققان هنوز ژنهای دخیل در هلیوتروپیسم را شناسایی نکرده اند
گلهای آفتابگردان سریع یاد میگیرند. هارمر گفت، هنگامی که گیاهان رشد یافته در آزمایشگاه به خارج از منزل منتقل شدند، آنها شروع به ردیابی خورشید در روز اول کردند. این رفتار با انفجاری از بیان ژن در سمت سایه دار گیاه همراه بود که در روزهای بعدی تکرار نشد. او گفت که این نشان میدهد نوعی “سیم کشی مجدد” در حال انجام است!