«صبح من» با تاریخ: غزه؛ هزاران سال تاریخ پر از شکوه و زیبایی و تمدن را ۷۵ سال است که زیر لایه لایه جنگ و ظلم پنهان کرده است.
به گزارش مجلهی خبری «صبح من»، آنقدر از آن سالها نگذشته که پیرمردهای شهر، آبادی و سرسبزی را یادشان رفته باشد و هنوز قصه کشتیهایی که در بندر پهلو میگرفتند و سروصدای تاجران که در شهر میپیچید آنقدر کهنه نشده که بچهها از شنیدنش سیر شده باشند.
اینجا غزه است با هزاران سال تاریخ پر از زیبایی و تمدن و ۷۵ سال تراژدی که تمدنی اصیل را زیر لایه لایه جنگ و ظلم پنهان کرده است. مردمی که میدانند چه بودهاند و چه میتوانستند باشند اگر سایه شر قومی نفرین شده بر سر زندگی آنان نمیافتاد، این روزها در سرزمین اجدادی خود، در حصار تنگ صهیونیسم و توهم نژاد برتر، چشم به انفعال جهانی دوختهاند که بسیاری از مردم آن هیچوقت متوجه نشدند، موشکهایی که از طرف رژیم جعلی اسرائیل بر سر آنان فرود میآید، تمدنی ۵هزارساله را هدف گرفته است.
غزه در سال ۲۰۲۲
غزهای که بود، غزهای که هست
موقعیت تجاری غزه در طی سالیان این منطقه را به نقطهای محبوب برای تجارت و بازرگانی تبدیل کرده بود. فراعنه مصر، فنیقیها، فلسطینیها، کنعانیها، آشوریها، مغول، بیزانس، اسکندر، روم، ایران، عثمانی و انگلیس هرکدام در بازههایی زمانی سعی کردند این ناحیه نوارگونه در ساحل شرقی دریای مدیترانه را تحت کنترل خود بگیرند.
این روزها وقتی در نقشه نشان میدهند که غزه از شرق و شمال با رژیم جعلی اسرائیل مرز مشترک دارد، بخشی از تاریخ را لابهلای این هم مرزی دروغ پنهان میکنند. ۱۲۰۰سال پیش از میلاد مسیح، فلسطینیان غزه را مرکز بازرگانی خود و سال ۶۳۷ پس از میلاد اسلام وارد این منطقه شد.
اما اولین جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸، برای همیشه معادلات را در این شهر مدیترانهای عوض کرد. ۱۹ سال بعد در جنگی به نام «جنگ شش روزه»، اسرائیل کنترل غزه را به دست گرفت و سه سال بعد اولین خانههای شهرکی در غزه توسط این رژیم جعلی ساخته شد.
حالا ۷۵ سال است که غزه، شاهد تراژدی به وسعت فراموشی انسانیت است. در این بین چه زنان و مردان، چه رویاها و آرزوها و چه تمدنی اصیل و چه سرزمین شگفتی که قربانی بیسرزمینی و بیاصالتی قوم ستمگر صهیونیست شد.
غزه در قدیم
آثار تاریخی در خانه مردم و زمینهای کشاورزی پراکندهاند
برای بسیاری از مردم دنیا غزه به همان جنگ و نبرد و خونریزی شناخته میشود و تقریبا کمتر کسی خبر دارد که آثار تاریخی مربوط به چه دورههای شگفتی در این سرزمین یافت شده است. از طرف دیگر جنگی بودن و موقعیت نظامی این باریکه و همچنین تحریمهایی که از طرف رژیم جعلی اسرائیل بر آن تحمیل میشود باعث شده تا امکانات باستان شناسی، حفاری و مرمت در این منطقه چیزی در حد صفر باشد و اندک باستان شناسان فلسطینی با بدوی ترین امکانات کار کاوش و کشف را انجام بدهند.
این وضعیت به حدی در غزه بحرانی است که برخی مردم اشیای تاریخی که در اطراف محل سکونت خود پیدا میکنند را به صورت شخصی در خانه خود نگهداری و حفظ میکنند، که البته معلوم نیست در موشکباران بعدی اسرائیل اثری از آنها باقی بماند یا خیر. چندسال پیش سردیس ۴۵۰۰ساله کنعانی توسط یک کشاورز در زمینش پیدا شد!
تقریبا امکانی برای مطالعه این آثار و یا خارج کردن آنها از غره برای نمایش در موزهها و بازدید عموم از آنها وجود ندارد.
ساخت پنجمین و مهمترین دیوار توسط اسرائیل در مرزهای غزه در سال ۲۰۱۶ آغاز شد که هدف آن محدود کردن نفوذ مبارزان فلسطینی اعلام شد
کمپهای مسکونی و مناطق نظامی، گنجینهها را در خود دفن کردهاند
باستانشناسان فلسطینی و آنهایی که این فرصت را پیدا کردهاند از غزه بازدید کنند همگی به دو مانع بزرگ در کاوش و حفاری اشاره میکنند. یکی کمپهایی که برای سکونت مردم ساخته شده و پیشبینی میشود که در زمین آنها اشیای تاریخی زیادی پنهان باشد، اما جابهجایی مردم از این کمپها به دلیل اینکه افراد جای دیگری برای سکونت ندارند، غیرممکن است.
مورد دیگر ایجاد مناطق نظامی برای دفاع از شهر و شهروندان است. به عنوان مثال خرابههای یافت شده معابد رومی در غزه سالها پایگاه نظامی هستند و امکان کاوش در آنها وجود ندارد.
زیتون و آثاری باستانیاش
غزه بخش قدیمی به نام زیتون دارد که در آنجا یکی از آثار قدیمی این شهر به نام «حمام السامرا» وجود دارد. این حمام ترکی مربوط به حدودا سال ۱۳۲۰ بعد از میلاد است. قدیمیها میگویند این حمام روزگاری کاشیهای مرمری زیبا و شیشههای رنگی داشته است که در طول سالیان به دلیل اثرات بمباران و یا عدم حفاظت اصولی از بین رفتهاند.
منطقه زیتون یک کلیسای باستانی معروف نیز دارد. سن پورفیریوس کلیسای رومی ارتودوکس شهر غزه است که به قرن ۱۲ تعلق دارد و دیوارهایی از دوران جنگهای صلیبی هم پیرامون آن دیده میشود. این کلیسا تا حد زیادی از تخریب دور مانده است و حتی شهروندان شهر غزه در طی جنگ سال ۲۰۱۴ با رژیم اشغالی برای حفاظت جان خود از بمبها به این کلیسا پناه میآوردند.
حمام السامرا
مسجد جامع غزه
مسجدی قدیمی که هنوز در آن نماز برگزار میشود و یکی از نمادهای شهر غزه هم هست، مسجد جامع غزه یا مسجد «العمری» است. تاریخ این مسجد به درستی توسط کارشناسان بازخوانی نشده است اما گفته میشود که پس از فتح غزه توسط مسلمانان در قرن هفتم، این مسجد به مکانی مهم تبدیل شده و چندین بار در طی قرنهای مختلف بازسازی شده است.
مسجد العمری
موزه قصر
«قصر»قلعهای قدیمی است که چند سال است به یک موزه باستانشناسی عمومی در قلب شهر غزه تبدیل شده است. این ساختمان قصرمانند متعلق به قرن سیزدهم میلادی است. البته بخش قلعه این مکان تاریخی به قرن هفدهم تعلق دارد. این تنها موزه شهر که مشخص نیست این روزها چه شرایطی دارد، توسط وزارت گردشگری و عتیقههای فلسطینی و با کمک بینالمللی اداره میشود.
موزه و قلعه قصر
گورستانی که پناهگاه است
امسال و قبل از حملات وحشیانه این روزهای اسرائیل به غزه یک کشف مهم باستانی دیگر نیز در این شهر اتفاق افتاد و چهار مقبره با قدمتی ۲هزارساله در گورستان رومی معروف این شهر که به گورستان هرمی هم معروف است یافت شد. همان زمان رسانهها نوشتند که باستان شناسان در غزه با ابتداییترین امکانات در حال کار بر روی این اثر ۲هزارساله هستند.
هنوز مشخص نیست در جنگ اخیر چه تعداد از آثار تاریخی غزه نابود شدهاند. اما آنچه مشخص است این است که رژیمی جعلی و بی سرزمین، سالهاست که با دروغ و فریب، سرزمینی را غصب و نابود کرده است که تاریخش بر حقانیت ساکنانش شهادت میدهد. و در این بین نه فقط زنان و مردان و کودکان بیگناه که بخش زیادی از تاریخ نیز قربانی خونخواری رژیم اسرائیل میشود.