«صبح من» با دانستنی ها: همانطور که می دانید بدن ما میتواند ناهنجاریهای آناتومیک غیر پاتولوژیک را نشان بدهد. فیزیولوژی بر روی سیستم اعضای بدن و عملکردشان تمرکز دارد. سیستمها و مکانیزمشان در راستای حفظ هومئوستاز بدن عمل میکنند.
به گزارش مجله خبری صبح من، گاهی اختلال در این سیستم ها باعث ایجاد صداهای عجیب در بدن می شود که در بخش زیر به معرفی این صداها و علت آنها می پردازیم. با شناخت و آشنایی این صداهای عجیب به بیماری های درونی و علت این صداها نیز پی ببرید.
آیا می دانید صداهای بدن چگونه تولید می شود و چه علتی دارد؟
۱- صدای تق تق مفاصل
اگر هنگامی که از سر جای خود بلند می شوید صدایی مانند صدای درست کردن ذرت بو داده حس می کنید، نباید در این مورد نگران باشید و تنها مشکل این است که دارید پیر می شوید. تا زمانی که این صدا با درد همراه نباشد نباید نگران چیزی باشید و این موضوع کاملاً طبیعی است. مفاصل ما مملو از یک مایع روان کننده به نام مایع زلالی یا مایع مفصلی هستند .
هنگام بلند شدن، حباب های هوایی که در درون این مایع ایجاد شده می ترکند و صدای مورد نظر تولید می شود. این صدا مخصوصاً در گردن و شانه ها دیده می شود زیرا در این مناطق ساختار استخوان شرایط مناسب تری برای این موضوع دارد. این صدا مخصوصاً هنگامی که قولنج انگشتان را می شکنید تولید می شود. این عادت نیز البته هیچ آسیبی به انگشتان وارد نمی کند.
۲- سکسکه
در برخی فرهنگ ها گفته می شود سکسکه علامت بزرگ شدن است. برخی دیگر بر این عقیده اند طرف دزدی کرده و دچار سکسکه شده است.اما این صدای عجیب ارتباطی با این مسائل ندارد.
سکسکه از تحریک عصب فرنیک (که به دیافراگم عصب دهی می کند) ناشی می شود. عضلات دیافراگم منقبض شده و نمی تواند به درستی شل شود. در نتیجه هوای زیادی وارد ریه ها شده و تکان هایی ایجاد می شود.
به این مسائل، چاکنای (دریچه واقع در بالای حنجره) را نیز اضافه کنید که با صدا بسته و صدای سکسکه ایجاد می شود. معمولا سکسکه پدیده نگران کننده این نیست.
اما اگر از بین نرود می تواند نشان دهنده بیماری جدی تر از جمله بیماری های مربوط به دستگاه گوارش و یا ریه ها باشد. بهتر است بدانید که استرس زیاد و یا مصرف الکل جزو عوامل ایجادکننده سکسکه هستند.
۳- صدای باد در گوش
وقتی که سرتان را روی بالش می گذارید ممکن است صدایی شبیه صدای باد در گوش خود حس کنید. این صدای پمپاژ خون در رگ های گوش است. اگر این صدا را هنگام نشستن یا ایستادن حس کردید به احتمال فراوان دچار مشکل شده اید. این موضوع می توان نشاند دهنده عفونت یا آلرژی باشد.
۴- آروغ زدن
آروغ زدن، یکی از علامت های افزایش گاز شکم است که البته در بعضی موارد نیز بدون افزایش گاز شکم انجام می شود. در این میان عوامل زیادی می توانند زمینه ساز آروغ زدن باشند، ولی مهم ترین آنها بلعیدن هوا و تولید گاز زیاد در معده و روده است.
در واقع شایع ترین علل بلعیدن مقادیر زیاد هوا شامل خوردن و آشامیدن تند غذا، صحبت کردن حین غذا خوردن، مکیدن مایعات با نی، داشتن دندان های نامناسب، سیگار کشیدن، جویدن آدامس، مصرف نوشیدنی های گازدار، وجود ترشحات بینی در سینوزیت مزمن و بیماری ریفلاکس یا برگشت اسید معده به مری (در این وضعیت، بیمار به دنبال بلع مواد اسیدی برگشتی از معده مقداری هوا نیز بلع می کند) و … است.
۵- صدای سوت در بینی
گرفتگی بینی در اثر آلرژی یا عفونت می تواند مسیر بینی را مسدود کرده که باعث ایجاد صدایی مانند سوت کشیدن در هنگام تنفس خواهد شد. اگر بعد از یک ضربه به سر دچار این حالت شدید و برای مدتی بیش از یک روز طول کشیده و احساس درد کردید باید موضوع را بسیار جدی بگیرید.
۶- خرناس کشیدن و نفس نفس زدن در خواب
درست مانند خر و پف کردن، خرناس کشیدن و نفس نفس زدن در هنگام خواب می تواند به دلیل گرفتگی تنفس در هنگام خواب ایجاد شود یا زمانی که مسیر تنفسی شما به دلیل شیوه دراز کشیدن مسدود شده است. اگر این مشکل برای شما دردسرساز شده است بهتر است به یک متخصص خواب مراجعه نمایید.
۷- باد شکم
باد شکم در ناحیه روده بزرگ تولید می شود. این گازهای بد بو توسط باکتری های روده تولید می شوند که در نهایت از طریق مقعد با صدا خارج می شوند. این گازها طبیعی بوده و هر از گاهی بروز می کنند.
اما زمانی که میزان تولید گاز زیاد و مکرر می شود و یا همراه با سنگینی و درد باشد، می تواند نشان دهنده مشکلاتی در گوارش و اختلالات غذایی مانند نفخ باشد. اگر باد شکم با بوی بد دهان، یبوست یا اسهال همراه باشد، پای یک مشکل گوارشی پنهان در میان است.
۸- زنگ زدن گوش
این حالت که با نام وزوز کردن گوش ( tinnitus) نیز شناخته می شود معمولاً در افراد مسن دیده می شود. این صدا توسط یکی از ارگان های داخلی گوش به نام کوچلیا (cochlia) تولید می شود که معمولاض در اثر صداهای بلند، پیری یا عفونت های مزمن دچار آسیب شده و چنین صداهایی را تولید خواهد کرد. برای این مشکل درمان های خانگی متعددی وجود دارد اما در برخی از موارد باید به پزشک مراجعه کرد. اگر احساس خستگی و بیحالی همراه با گیجی می کنید و این صداها را نیز می شنوید موضوع را بسیار جدی بگیرید.
۹- عطسه
مکانیسم عطسه به سختی قابل کنترل است. این صدا از هوایی که از بینی و دهان خارج می شود تولید می شود و سرعت آن به ۲۰۰ کیلومتر در ساعت می رسد. در واقع عطسه مکانیسم دفاعی بدن در پی تنفس یک عنصر محرک مانند گرد و غبار، آلودگی و موی حیوانات است.
۱۰- تلق و تلوق مفاصل
برای همه ما پیش آمده که انگشتان مان را بشکنیم و از صدای آن ذوق کنیم. این صدا یک پدیده طبیعی و در اکثر موارد کم اهمیت (البته اگر با درد همراه نباشد) است.این صدا از ضربه به غضروف مفاصل ناشی می شود که پر از مایع سینوویال یا همان مایع مفصلی هستند. این مایع حاوی گاز است.
زمانی که مفصلی را با شدت تکان می دهیم، حرکت گاز در مایع سینوویال باعث بروز حباب های هوا می شود و در ناحیه مفاصل صدای تلق تلوق ایجاد می شود. این صدا معمولا با افزایش سن بخصوص در مفصل زانو بیشتر می شود. بر خلاف آنچه گفته می شود، شکستن انگشت ها باعث بروز آرتروز نمی شود.
۱۱- صدای تق تق فک
اگر هنگام باز کردن دهان خود صدای تق تق بشنوید بدون شک دچار وحشت خواهید شد اما این موضوع بسیار شایع است. لولای دهان که به آن مفصل گیجگاهی-فکی می گویند می تواند از تنظیم خارج شود اما معمولاً به سرعت به جای اصلی و درست خود باز خواهد گشت.
اگر چنین صدایی به طور مکرر در فک شما ایجاد شود و هنگام صبح دندان درد داشته باشید احتمالاً به این دلیل است که در خواب دندان قروچه می کنید و با یک محافظ دهانی مشکل شما حل خواهد شد.
۱۲- سرفه و هم چنین صدای شبیه ناله هنگام سرفه
بر خلاف آنچه تصور می شود، سرفه مخصوص مواقع بیماری نیست. سرفه صدای هوای تخلیه شده از ریه ها و برونش ها در حین بیرون راندن میکروب ها، ترشحات مخاطی و دیگر مواد نامناسب مانند گرد و خاک است.
سرفه های خفیف صبحگاهی نیز به دلیل بیرون راندن رسوباتی است که در طول خواب در برونش ها جمع شده اند. ممکن است سرفه از ناحیه گوش و حلق و بینی، از آلرژی یا مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس معده، از وجود عفونت و یا مشکلات جدی تر مانند سرطان ناشی شود. در صورت سرماخوردگی، سرفه ناشی در اثر التهاب در ناحیه گوش، حلق و بینی بروز می کند.
اگر سرفه شما با صدایی شبیه ناله و خس خس کردن همراه باشد بدین معنا خواهد بود که مسیر تنفس شما دچار التهاب شده یا مسدود شده است. این حالت یکی از نشانه های آسم است. این صدا را جدی بگیرید.
۱۳- قار و قور شکم
صدای قار و قور شکم بسیار بد موقع ایجاد می شود و بدون شک اولین ژس العمل اطرافیان این خواهد بود که:«گرسنه هستی؟». صدای قار و قور شکم نشان دهنده وجود هوا در ناحیه روده ها و یا معده است.
عضلات روده ها یک حرکت طبیعی ایجاد می کنند که برای گوارش امری ضروری است. اگر غذایی در دستگاه گوارش نباشد و یا هضم غذا با وجود هوا در حال انجام باشد، در این صورت صداهایی از شکم به گوش می رسد.
اگر عادت دارید تند غذا بخورید، بدانید که هوای بیشتری وارد معده تان می شود که ممکن است بعدا به صورت آروغ دفع شود. اگر دقت کرده باشید بعد از جویدن آدامس شکم تان بیشتر قار و قور می کند، چون در حین جویدن آدامس نیز ناخواسته هوای زیادی می بلعید.
۱۴- خمیازه
هر کسی به شیوه ای خمیازه می کشد، اما در هر حال خمیازه کشیدن وسط مکالمه چندان مودبانه نیست. خمیازه کشیدن جزو پدیده هایی است که تا کنون تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است. بر اساس یکی از تئوری های مطرح شده، خمیازه کشیدن واکنش غیرارادی بدن ناشی از کمبود اکسیژن (بخصوص در حین بیدار شدن از خواب) است.
در این صورت مغز برای افزایش دریافت اکسیژن از بینی و دهان، دستور خمیازه کشیدن را صادر می کند و این مکانیسم نیز ریه ها و مغز را تغذیه می کند. بر اساس تئوری دیگر، ما خمیازه می کشیم تا دمای مغزمان خنک شده و هوشیارتر شویم. ما همچنین در مواقع گرسنگی، کم خوابی و نیاز به آرامش خمیازه می کشیم.
۱۵- خس خس سینه
صدای خس خس سینه خفیف در حین تنفس (بخصوص حین بازدم) نشان می دهد که مسیر عبور هوا به دلیل تنگ شدن مجاری تنفسی در ناحیه بینی، حلق، حنجره، نای یا برونش ها دچار اختلالی شده است.
معمولا خس خس سینه به دلیل فعالیت بدنی بیشتر می شود. عوامل متعددی مانند برونشیت، آسم، بیماری های ویروسی، انبساط برونش ها، مصرف داروهای خاص و غیره در بروز خس خس سینه دخالت دارند.
۱۶- صدای دندان قروچه
این صدا شب ها شنیده می شود و گاهی چنان بلند است که ممکن است همسرتان را از خواب بیدار کند. دندان قروچه (براکسیسم) صدای سایشی و ضربه ای ایجاد می کند که اغلب غیرارادی است و فرد متوجه آن نمی شود.
سایش غیرعادی دندان ها، قفل شدن فک و سردرد در حین بیدار شدن از خواب می تواند جزو علائم براکسیسم باشد. اختلال در برخی حامل های عصبی (به عنوان مثال دوپامین) و استرس می تواند باعث بروز دندان قروچه حتی در طول روز شود.
بر حسب علت این مشکل، روش های درمانی متعددی مانند تکنیک های ریلکسیشن و یا استفاده از محافظ دندان در طول شب می تواند کارساز باشد.
۱۷- جیر جیر کردن مفاصل
برخلاف تق تق کردن مفاصل، جیر جیر کردن مداوم مفاصل موضوعی است که باید آن را جدی بگیرید. با افزایش سن، غضروفی که اطراف مفاصل وجود دارد تحلیل می رود که باعث تولید این صدا خواهد شد. چنین صدایی می تواند نشان دهنده ورم مفاصل و آرتروز نیز باشد.