«صبح من» با معماری: ارسی خانه یا مساجد یا مدارس و… در دوره صفوی وارد معماری ایران شد، در ادامه در دوره زندیه تغییرات چندانی در آن مشاهده نمی شود، لیکن در دروه قاجار از اهمیت و جایگاه شایان توجهی برخوردار شد.
به گزارش «صبح من»؛ شاید اصالت ایرانی در معماری را این روزها کمتر در ساخت و ساز مشاهده کنیم اما بخشی از هویت ما به معماری ما بازمیگردد.ارسی نامی است که به طور عام به پنجره های گره چینی اطلاق می شود که درون آن شیشه های رنگی بـه کـار رفتـه است. پنجره های ارسی، پنجره های مشبک بالارونده با شیشه های رنگی هستند.
اصالت در خانه های امروزی
ارسی‌خانه؛اصالت در طراحی خانه ارسی‌خانه ساخته شده است برای مرور خاطرات معماری ایران! ارسی‌خانه را که ورق بزنی هرگوشه‌اش خانه‌ای را در دل خود جای داده است؛ از هنرمسحور‌کننده طباطبایی‌ها و عامری‌ها گرفته تا اعجاز کبوترخانه‌هایی کههنوز هم هنر را میخکوب خود می‌کنند! ارسی‌خانه، خانه‌ای است به وسعت تمام خاطرات معمارگونه مردم این سرزمین…خانه‌ای برای من…خانه‌ای برای تو…خانه‌ای برای هر ایرانی!
شیشه های رنگی
ایده طراحی ارسی‌خانه چه بود؟ایجاد فضایی با حس معماری ایرانی اما در عین حال مدرن و با در نظر گرفتن نیازهای زیستی انسان، ایده کلی طراحی بنا بوده است.در این راستا به عناصر آب، گیاه و نور توجه ویژه‌ای شد؛ چه در نما و دیوارهای داخلی و چه در پشت‌بام، رمپ و پارکینگ.درواقع کانسپت طراحی بنا، فرم مدرن اُرسی است که به صورت یک شبکه چوبی همراه با شیشه‌های رنگی به صورت پوسته دوم به جداره نما اضافه شد و این امکان در طراحی دیده شد که کاربر، مانند پنجره اُرسی آنرا بالا و پایین ببرد و بدین ترتیب علاوه بر استفاده از بازی نور و رنگ بتواند با باز کردنش،آن را به سایبان تبدیل کند.
ویژگی‌های معماری ارسی
توجه به قاب‌بندی معمارانه و اصل شفافیت در معماری نیز از نکات مورد توجه در طراحی بوده است.همچنین مبحث بعد چهارم در معماری نیز از ایده‌های کلی طراحی بود.ویژگی‌های خاص ارسی‌خانهدر نظر گرفتن عناصر اصلی فضای معماری ایران (نور، آب، گیاه)توجه به محیط زیست و معماری پایدار با ایجاد فضاهای سبزتوجه به طراحی نورپردازی استفاده از سیستم‌های هوشمند جهت بهینه‌سازی مصرف در نورپردازی و تاسیسات و آبیاری قطره‌ای توجه ویژه به المان سنتی ایرانی (پنجره اُرسی) به شکل مدرن در طراحی نمای بیرونی و فضاهای داخلی.
خانه های تاریخی ایرانی
ویژه به جلوگیری از اتلاف حرارت و انرژی توجه به اصل دعوت‌کنندگی فضا در طراحی ورودی بنا با در نظر گرفتن فرم و استفاده از گیاه و نورپردازی ویژه پیاده‌روی مقابل آن.در نظر گرفتن بعد چهارم در معماری (زمان) با جابه‌جایی تراس‌ها در نمای شمالی تا کاربران در هر طبقه کادر و منظره منحصر به خود را داشته باشند.توجه به اصل شفافیت و بازی با نور و کادربندی در فضای ورودی طبقه همکف با الهام از معماری خانه‌های ایرانی؛ به‌خصوص خانه‌های کاشان.
چگونگی جلوگیری از اتلاف حرارتی در طراحی نمای ارسی‌خانه نمای ساختمان به‌صورت دو جداره با چوب ترمو و شیشه رنگی پوشانده شده است که علاوهبر زیبایی تابش نور رنگی به فضای داخل، نقش سایبان را نیز دارد این پوشش علاوه بر تاثیر بصری تاثیرات اقلیمی نیز دارد.انرژی انتقالی از طریق تشعشع در ارسـی‌هـا حدود یک‌سوم حالتی است کـه صـرفا از شیـشه سـاده استفاده شده باشد ولی متاسفانه قسمت عمـده‌ای از انـرژی با این وجود، توسط شیشه‌های رنگی جذب می‌شود و بر اثر گسیل طـول مـوج‌هـای بلند دوباره به داخـل برمـی‌گـردد.
خانهی تاریخی برای طراحی داخلی سنتی
دکوراسیون داخلی
گسیل طول مـوج‌هـای بلند به داخل ساختمان (توسط شیشه‌های رنگی گرم شده بر اثر جذب تابش) می‌تواند تأثیر مثبت آنهـادر جلـوگیری از ورود انـرژی تابـشی مستقیم را خنثی سازد؛ در نتیجه استفاده از شیشه‌های رنگی در مناطق اقلیمی مانندتهران باید دوجداره با شیشه ساده باشد؛ به‌طوری‌که شیشه رنگی در سمت خارج و شیشه ساده در سمت داخل ساختمان به کار رود.این امر باعث دفع انرژی زیاد تابشی در تابستان و مانع خروج تابشی گرما در زمستان می‌شود.
ایده طراحی فضای ورودی
تراس‌هایی با قاب‌بندی منحصر به خود در ارسی‌خانه تراس‌ها با قاب‌هایی از جنس سنگ تراورتن کادر شده‌اند که نحوه جانمایی آنها در نما با الهام از بحث بعدچهارم در معماری است. بدین صورت تراس‌ها و جابه‌جایی آنها، علاوه بر ایجاد تحرک و پویایی در نما و ایجاد تجربه متفاوت منظری هرایوان، که کاربران در هر طبقه می‌توانند کادر و منظره منحصر به خود را داشته باشند به خوبی مفهوم بعد چهارم (زمان) در معماری را پیاده می‌کند.قاب‌بندی دور تراس‌ها با الهام از قاب‌بندی فضاهای ایرانی همچون خانه طباطبایی‌های کاشان به شکلی مدرن ارائه شده است که در عین تاکید بر ایوان با استفاده از حجم و فرم منحصر به فرد، هر یک با ایجاد زاویه متفاوت تابش مناسب آفتاب به فضای داخلی را در زمان‌های مختلف بهبود می‌بخشد.
