«صبح من» با دانستنی ها: چندین و چند نشرِ معتبر در طول هفته‌ها و ماه‌ها کتاب‌های متعدد در موضوعات مختلف، از تالیف و ترجمه گرفته تا موضوعات روانشناسی، جامعه شناسی، ادبیات داستانی، علمی و… راهی بازار نشر می‌کنند. نگاهی به میز تازه‌های کتابفروشی‌ها خود دلیل قانع‌کننده‌ایست که خرید کتاب هم خود هنریست. اُمبرتو اکو، فیلسوف و رمان نویس ایتالیایی، معتقد بود که حجم عظیم اطلاعات هیچ تفاوتی با نبود هرگونه اطلاعات ندارد. برای فهمیدن منظور اکو، تصور کنید دانشنامه‌ای ۲۰۰ جلدی دارید که سرشار از اطلاعات مفید و ارزنده است. آدم می‌ماند از کجای آن شروع کند، از کدام جلد و کدام سرفصل، و تازه مگر تمامی اطلاعات درون این دانشنامه ۲۰۰ جلدی جایی در زندگی به درد ما می‌خورد؟
به گزارش صبح من، وضعیت ما در بازار نشر، به عنوان مشتری، چیزی بهتر از مواجهه با یک دانشنامه‌ی ۲۰۰ جلدی نیست. چرا که نزدیک به همین تعداد در طول هفته کتاب تازه روانه‌ی بازار نشر می‌شود و شاید دانستن اینکه چه کتابی می‌خواهیم به تنهایی کافی نباشد، و دانستن اینکه چه کتاب‌هایی را باید از سبد خرید خود کنار بگذاریم هم خود هنری باشد. بنابراین ما نیازمند فاکتورهایی هستیم که به عنوان یک فرد کتابخوان، بسیاری از گزینه‌های موجود را از سبد خود کنار گذاشته و به کتاب مورد نظر خود برسیم. در ادامه سعی می‌کنیم به چند فاکتور کلی و مهم در بازار کتاب که بر کیفیت کتاب و نیاز ما از کتاب اثر می‌گذارند اشاره کنیم.
۱. نشر
نشرهای متعددی در بازار نشر فعالند که هر یک به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی سعی می‌کنند روی نیازهای ما حساب بازکرده و کالای مورد نظر ما را در اختیارمان بگذارند. این مسئله وقتی با یک کتاب پرفروش مواجهیم پیچیده‌تر هم می‌شود، چرا که نشرهای مختلفی سعی می‌کنند کتاب مورد نظر را منتشر کنند. نشرها، هر یک در حوزه‌های تخصصی یا حوزه‌های تخصصی متعددی فعالیت می‌کنند. هیچ نشری در همه‌ی زمینه‌ها از همه بهتر نیست. اما برخی نشرها هم در همه‌ی زمینه‌ها ضعیف‌اند. بنابراین، اگر خواننده‌ی ادبیات داستانی هستیم، باید نشرهای این حوزه را به خوبی بشناسیم و تازه‌های نشر را در آنها دنبال کنیم.
خواننده‌ها عموماً به مرور به این شناخت میرسند و به‌عنوان مثال نشر چشمه، نیماژ، آموت، نون و غیره را در حوزه‌ی ادبیات داستانی می‌شناسند. بنابراین اولین قدم در هر حوزه، چه روانشناسی، چه جامعه‌شناسی و چه ادبیات داستانی شناخت نشرهای معتبر در این حوزه‌هاست.
۲. تعداد چاپ
بسیاری از کتاب‌هایی که از طرف نشرهای معتبر منتشر می‌شوند به‌زودی از طرف مخاطبان خریداری شده و خیلی زود به چاپ‌های متعدد میرسند. این مسئله در ارتباط با کتاب‌های پرفروش نیز مسئله‌ی مهمی است و تعداد چاپ کتابها همیشه سلیقه‌ی عمومی مخاطبان را به ما منتقل می‌کند، اینکه دیگران کدام کتاب را بر بقیه ترجیح داده‌اند. البته گاهی ترجمههای جدیدی از یک کتاب ارائه می‌شود که نسبت به نسخه‌های قدیمی چاپ کمتری دارد و این به‌علت زمان دیرترِ ارائه به بازار نشر است. در این زمینه، شناخت مترجم یا نشر جدید میتواند به ما در تشخیص بهتر کمک کند که بعد به آن خواهیم پرداخت.
۳. نویسنده
در هر حوزه‌ای که علاقه‌مند به مطالعه هستیم باید شناختی از نویسنده‌های آن حوزه که می‌توانند ذهن ما را با حقایق جالبی آشنا کنند داشته باشیم. اعتماد به جوایز اعطا شده یکی از راه‌های شناختن نویسنده‌های معتبر هر حوزه است. به‌عنوان نمونه انتخاب کتاب‌های ادبیات داستانی براساس برندگان نوبل ادبیات، که لیستی بلند بالا از آثار نخوانده در مقابل ما باز می‌کند.
بسیاری از نویسنده‌ها در سایت‌های معتبر خرید آنلاین کتاب دارای یک پروفایل مشخص هستند که شامل معرفی حوزه‌های مورد علاقه، زندگی‌نامه، و آثار آن نویسنده‌هاست. خواندن این پروفایل‌ها میتواند ما را با نویسنده‌های جدید و پر طرفدار آشنا کند.
۴. مترجم
گاهی آثار ترجمه‌ی یک مترجم آنقدر دلچسب است که میتوان پروژه‌هایی برای خواندن تمامی ترجمههای او تعریف کرد. در ایران مترجم‌هایی همچون محمد قاضی، نجف دریابندری، مهدی سحابی و ابوالحسن نجفی از این گونهاند. خوشبختانه در اکثر حوزه‌ها در بازار نشر ایران، مترجم‌های کارکشته کم نیستند. بنابراین اگر مایلیم کتاب مورد علاقه‌مان را با لذت بخوانیم، شناختن یا پرسیدن برای یافتن بهترین مترجم کتاب مورد نظر بسیار مهم است.
کتابها عموماً با ترجمههای مختلف به بازار کتاب ارائه می‌شوند. گاهی هم پیش می‌آید ما نه با ترجمه‌ی یک مترجم شناخته شده، بلکه با ترجمه‌ی دیگری احساس راحتی بیشتری داریم. بنابراین خواندن بخش‌هایی از کتاب، مثلا چند پاراگراف اول کتاب و مقایسه‌ی ترجمه‌ها میتواند راحتیِ خواندن بقیه‌ی متن را برای ما تضمین کند.
۵. موضوع
گاهی پیش می‌آید که در حال‌وهوای خاصی قصد خواندن کتابی داریم. اما نمیدانیم چه کتابی و چه موضوعی میتواند به ما کمک کند. گاه هنگام خرید کتاب کودک برای یکی از کودکان‌مان در انتخاب موضوع گیج میشویم. گاهی هم نمیدانیم برای کسی یا خودمان در این لحظه خواندن رمان مفیدتر است یا کتاب‌های دیگری مثلا روانشناسی یا سیاسی. در این مواقع کمک گرفتن از کتابدارهای کتابفروشی – یا اگر قصد خرید اینترنتی کتاب داریم – خواندن خلاصه و معرفی کتابها، میتواند موضوع مورد نیاز ما را برای ما روشن‌تر کند. این مسئله در خرید رمان ایرانی هم بسیار مهم است. شناخت موضوع، ژانرِ کتاب، و یا پیدا کردن کتابی شبیه به سلیقه‌ی ما از دست ما خارج است و نیاز به کمک داریم. اینجاست که کتابدارها یا مطالب سایت‌های فروش آنلاین کتاب میتواند مفید و راهگشا باشد.
در کل یک کتابدار یا یک سایت که محتوای مرتبط با کتاب تولید می‌کند، نه فقط در این مورد، که در چهار مورد گفته شده‌ی قبلی هم میتواند کمک‌کننده باشد. با راهنمایی گرفتن از یک فرد متخصص، بهترین نشر، بهترین نویسنده یا بهترین ترجمه‌ی موجود از یک کتاب، در زمان کمتری در دسترس ماست.
